پیامهای کلیدی
-
طب سوزنی (acupuncture) ممکن است تاثیرات مشابهی با طب سوزنی ساختگی در کاهش شدت بیخوابی (insomnia) و بهبود کیفیت خواب داشته باشد. به نظر میرسد طب سوزنی در مقایسه با کنترل غیرفعال در کاهش شدت بیخوابی و افزایش کیفیت خواب موثرتر است. بااینحال، ما به شواهد اعتماد کمی داریم.
-
طب سوزنی در مقایسه با درمان شناختی رفتاری برای بیخوابی (CBT-I)، احتمالا در بهبود شدت بیخوابی و کیفیت خواب کمتر اثر دارد.
بیخوابی در افراد مبتلا به سرطان و نحوه درمان آن
بیخوابی یک مشکل رایج برای افراد مبتلا به سرطان است. این کمبود خواب میتواند واقعا بر زندگی روزمره آنها تاثیر بگذارد، و باعث شود هم بدن و هم ذهنشان احساس بدتری داشته باشند. توصیههای درمانی فعلی برای بیخوابی در بیماران سرطانی و بازماندگان شامل رویکردهای روانشناختی (مانند CBT-I)، داروها (مانند قرصهای خوابآور)، و دیگر روشها (مانند ورزش بدنی) هستند. درحالیکه CBT-I (گفتاردرمانی استاندارد برای بیخوابی) موثرترین درمان در نظر گرفته میشود، به دلیل کمبود پزشکان آموزشدیده و موانع بیمه، در بسیاری از مراکز درمان سرطان بهطور گستردهای در دسترس نیست.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم که طب سوزنی در بهبود شدت بیخوابی، کیفیت خواب، عوارض جانبی (ناخواسته یا مضر) و پارامترهای ثبت خواب (مثلا زمان شروع خواب، زمان بیدار شدن، کل زمان خواب، راندمان خواب) بهتر از 1) کنترل دارونما (placebo) یا درمان ساختگی (یک روش «ساختگی» که طب سوزنی واقعی را تقلید میکند)، 2) کنترل غیرفعال (بدون درمان یا مراقبت معمول) و 3) دیگر درمانها (مثلا CBT-I) است یا خیر.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که طب سوزنی را با دیگر درمانهای بیخوابی در افراد مبتلا به سرطان مقایسه کردند. نتایج مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و میزان اعتماد خود را به شواهد، براساس عواملی مانند روشهای انجام و حجمنمونه مطالعه، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما سه مقایسه و پنج مطالعه را با 402 شرکتکننده شناسایی کردیم. بیشتر شرکتکنندگان زن مبتلا به سرطان پستان بودند.
طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر کاهش شدت بیخوابی یا بهبود کیفیت خواب داشته باشد، اگرچه ممکن است منجر به بهبودی جزئی در برخی از پارامترهای خاص ثبت خواب شود. بااینحال، در مورد این نتایج بسیار نامطمئن هستیم. طب سوزنی ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد، اما این نتیجه بسیار نامشخص است.
طب سوزنی در مقایسه با کنترل غیرفعال ممکن است در کاهش شدت بیخوابی، افزایش کیفیت خواب، و بهبود برخی از پارامترهای ثبت خواب موثرتر باشد. طب سوزنی ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. بااینحال، در مورد این نتایج بسیار نامطمئن هستیم.
در کارآزمایی مقایسه طب سوزنی با CBT-I، طب سوزنی احتمالا در بهبود شدت بیخوابی، کیفیت خواب، زمان شروع خواب، یا راندمان خواب کمتر موثر است، اگرچه احتمالا طول مدت کل خواب را بهبود میبخشد. این مداخله میتواند تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر عوارض جانبی برجای بگذارد.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما به اکثر یافتهها اطمینان کمی داریم زیرا مطالعات کوچک بوده یا نتایج بسیار متفاوت بودند. این احتمال وجود دارد که پژوهشهای آتی بتوانند اطلاعات ما را از این موضوع تغییر دهند. برای ارائه پاسخهای روشنتر و قابل اعتمادتر، به انجام مطالعات جامعتری نیاز است.
شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
این شواهد تا ژانویه 2024 بهروز است.
مطالعه چکیده کامل
اهداف
ارزیابی مزایا و خطرات استفاده از طب سوزنی در مدیریت بیخوابی در افراد مبتلا به سرطان.
روشهای جستوجو
ما در ژانویه 2024 به جستوجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO و پنج بانک اطلاعاتی یا پایگاه ثبت کارآزمایی دیگر پرداختیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
براساس شواهدی با قطعیت بسیار پائین، طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی، ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر شدت بیخوابی یا کیفیت خواب داشته باشد، اگرچه ممکن است بهبودیهای جزئی را در برخی از معیارهای ثبت خواب ارائه دهد. در مقابل، طب سوزنی در مقایسه با یک گروه کنترل غیرفعال، ممکن است شدت بیخوابی را کاهش داده و کیفیت خواب و بیشتر معیارهای ثبت خواب را بهبود بخشد، اما عوارض جانبی باید در نظر گرفته شوند. این یافتهها عمدتا از مطالعات با حضور زنان بزرگسال مبتلا به سرطان پستان به دست آمدند.
براساس شواهدی با قطعیت پائین تا متوسط، طب سوزنی در مقایسه با CBT-I احتمالا در کاهش شدت بیخوابی، بهبود کیفیت خواب، SOL و SE کمتر موثر است. برعکس، طب سوزنی احتمالا TST را بهبود میبخشد.
برای ارائه نتیجهگیریهای قطعی، انجام کارآزماییهای بزرگتر، قوی از نظر روششناسی (methodology) و بلندمدت که شامل جمعیتهای متنوع سرطانی باشند، مورد نیاز است.
حمایت مالی
این کار توسط Postdoctor Research Fund در بیمارستان West China، دانشگاه Sichuan (با شماره 2025HXBH063) و صندوق تحقیقات بنیادی آکادمی علوم پزشکی چین (شماره ZZ17-XRZ-113) حمایت مالی شد.
ثبت
پروتکل مطالعه از این طریق قابل دسترسی است: doi.org/10.1002/14651858.CD015177 .
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
ین مرور کاکرین در ابتدا به زبان انگلیسی منتشر شد. مسوولیت صحت ترجمه بر عهده تیم ترجمه است که آن را تهیه کرده است. روند ترجمه با دقت انجام شده و از فرآیندهای استاندارد برای تضمین کنترل کیفیت پیروی میکند. با این حال، در صورت عدم تطابق، ترجمههای نادرست یا نامناسب، متن اصلی انگلیسی معتبر است.
