پیام‌های کلیدی

• بزرگسالان مبتلا به چاقی با سماگلوتاید (semaglutide) نسبت به دارونما (placebo) (یک داروی ساختگی) وزن بیشتری از دست می‌دهند. بااین‌حال، خطر عوارض جانبی پس‌از 24 ماه احتمالا بیشتر از دارونما است. سماگلوتاید تفاوتی اندک تا عدم تفاوت - یا تاثیرات نامشخص - را بر کیفیت زندگی، حوادث مهم قلبی‌عروقی و مرگ‌ومیر برجای می‌گذارد.

• تولیدکننده سماگلوتاید در 17 مورد از 18 مطالعه مورد بررسی مشارکت داشت، که نگرانی‌هایی را در مورد قابلیت اطمینان نتایج ایجاد می‌کند. انجام تحقیقات مستقل‌تری مورد نیاز است که بر افرادی با پیشینه‌ها و مکان‌های مختلف تمرکز داشته باشند.

چاقی چیست؟

چاقی یک وضعیت مزمن است که در آن فرد چربی بیش‌ازحد بدن دارد. این می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات سلامت را مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های قلب و عروق خونی (بیماری قلبی‌عروقی)، و برخی از انواع سرطان افزایش دهد. سطح چاقی در سراسر جهان رو به افزایش است، و بار (burden) قابل توجهی را بر دوش سیستم‌های مراقبت‌های سلامت قرار می‌دهد. مدیریت چاقی معمولا شامل تغییرات سبک زندگی، مانند داشتن رژیم غذایی سالم‌تر و فعالیت بدنی بیشتر، است. بااین‌حال، حفظ این تغییرات برای بسیاری از افراد دشوار است، و پزشکان ممکن است داروهایی را برای حمایت از کاهش وزن تجویز کنند.

سماگلوتاید چیست؟
سماگلوتاید دارویی است که عملکرد یک هورمون طبیعی روده را تقلید می‌کند. این دارو اشتها را کاهش داده، و به افراد در کاهش وزن کمک می‌کند. سماگلوتاید را می‌توان به صورت تزریقی یا خوراکی مصرف کرد. برخی از افرادی که سماگلوتاید مصرف می‌کنند، دچار عوارض جانبی، مانند تهوع، اسهال و سوء هاضمه می‌شوند. داروهای مشابه آن شامل لیراگلوتاید (liraglutide) و تیرزپاتاید (tirzepatide) هستند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
هدف ما آن بود که بدانیم لیراگلوتاید در بزرگسالان مبتلا به چاقی در میان‌مدت (6 تا 24 ماه) و طولانی‌مدت (24 ماه یا بیشتر) چه عملکردی دارد. ما تاثیرات آن را بر کاهش وزن، عوارض جانبی، مشکلات سلامت مرتبط با چاقی، عوارض جانبی، کیفیت زندگی و خطر مرگ‌ومیر بررسی کردیم.

ما بررسی نکردیم که پس‌از قطع مصرف سماگلوتاید چه رخ خواهد داد.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که سماگلوتاید را با دارونما (داروی ساختگی)، تغییرات سبک زندگی یا دیگر داروهای کاهش وزن برای افراد چاق مقایسه کردند. نتایج را مقایسه و آنالیز کرده، و میزان اطمینان خود را به شواهد ارزیابی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما 18 مطالعه را با 27,949 مرد و زن، 41 تا 69 سال وارد کردیم، که سماگلوتاید را به مدت 6 ماه تا 4 سال یا بیشتر مصرف ‌کردند. این مطالعات عمدتا در کشورهایی با سطح درآمد متوسط ​​رو به بالا یا بالا انجام شده و عمدتا شامل افراد سفیدپوست و آسیایی بوده‌اند. آن‌ها سماگلوتاید را با دارونما، لیراگلوتاید و تیرزپاتاید مقایسه کردند. مقایسه اصلی با دارونما یافته‌های زیر را نشان می‌دهد.

• در میان‌مدت (16 مطالعه، 10,041 نفر): سماگلوتاید نسبت به دارونما منجر به کاهش وزن بیشتری به عنوان درصدی از وزن بدن می‌شود و افراد بیشتری 5% از وزن بدن خود را از دست می‌دهند. افراد ممکن است دچار عوارض جانبی خفیف تا متوسط شوند، اما این عوارض جانبی احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را بر افرادی برجای می‌گذارند که تصمیم به قطع درمان می‌گیرند. تاثیرات سماگلوتاید بر عوارض جانبی جدی نامشخص است. سماگلوتاید احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در کیفیت زندگی ایجاد کرده و ممکن است حوادث مهم قلبی‌عروقی یا مرگ‌ومیر را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد.

• در طولانی‌مدت (2 مطالعه، 17,908 نفر): کاهش وزن با سماگلوتاید به عنوان درصدی از وزن بدن و در تعداد افرادی که 5% از وزن بدن خود را از دست می‌دهند، احتمالا ادامه می‌یابد. سماگلوتاید احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را بر عوارض جانبی جدی ایجاد می‌کند، و ما در مورد تاثیرات آن بر عوارض جانبی خفیف تا متوسط ​​مطمئن نیستیم. بااین‌حال، این عوارض جانبی احتمالا باعث می‌شود افراد بیشتری تصمیم به قطع درمان بگیرند. سماگلوتاید احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در کیفیت زندگی، حوادث مهم قلبی‌عروقی یا مرگ‌ومیر ایجاد می‌کند.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما کاملا مطمئن هستیم که افرادی که سماگلوتاید مصرف می‌کنند، نسبت به افرادی که دارونما استفاده می‌کنند، وزن بیشتری از دست می‌دهند. بااین‌حال، تولیدکننده سماگلوتاید در بیشتر مطالعات دخیل بود، بنابراین اعتماد ما به نتایج محدود است. مکان‌ها و شرکت‌کنندگان مطالعه کاملا مشابه بودند، بنابراین ما نمی‌دانیم که سماگلوتاید چگونه برای افرادی با پیشینه‌ها و مکان‌های مختلف عمل می‌کند.

این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
این شواهد تا 17 دسامبر 2024 به‌روز است.