Belangrijkste boodschappen

• Virtual reality (VR) is mogelijk iets doeltreffender dan andere behandelingen om de arm beter te kunnen gebruiken. Een zeer klein aantal mensen maakten melding van ongewenste effecten zoals pijn, hoofdpijn, zwak gevoel of duizeligheid.

• VR is mogelijk beter dan andere behandelingen om het evenwicht lichtjes te verbeteren. Daarnaast vermindert het waarschijnlijk de beperking in activiteit.

• Er waren heel weinig studies die immersieve ofwel onderdompelende VR-toepassingen onderzochten. Onderdompelend betekent dat men de virtuele omgeving waarneemt via een VR-headset.

Wat zijn de voordelen van VR na een beroerte vergeleken met andere behandelingen of geen behandeling?

We wilden de effecten van VR vergelijken met een andere behandeling of geen behandeling op herstel na een beroerte. We keken hierbij naar de functie van de arm en andere resultaten zoals wandelsnelheid, cognitieve functie (denkvermogen), autonomie en kwaliteit van leven na een beroerte.

Wat is VR en waarom zou men het kunnen gebruiken om het herstel te bevorderen na een beroerte?

Veel mensen ondervinden moeilijkheden om te bewegen, te denken en te voelen na een beroerte. Dat zorgt vaak voor problemen met alledaagse activiteiten zoals schrijven, wandelen en autorijden. VR is een verzamelnaam voor computerprogramma's die levensechte objecten en gebeurtenissen nabootsen. Behandeling gebaseerd op VR heeft mogelijk een aantal voordelen ten opzichte van klassieke behandelingen. Met VR kunnen mensen namelijk oefenen met alledaagse activiteiten die in het ziekenhuis niet mogelijk zijn. Daarnaast hebben VR-programma's verschillende functies die ervoor kunnen zorgen dat patiënten hun behandeling langer volhouden. Een activiteit met VR kan immers motiverender zijn.

Wat wilden we onderzoeken?

We wilden weten of VR in revalidatieprogramma's na beroerte beter werkt dan klassieke behandelingen. We wilden inzicht krijgen in de effecten van VR op verschillende resultaten, zoals bewegen, denken en beperkingen in activiteiten. We waren vooral benieuwd naar het effect van VR op resultaten die te maken hebben met de armfunctie. De meeste studies richten zich namelijk daarop. We wilden ook weten op welke manier we VR het efficiëntst kunnen inzetten, vooral qua hoeveelheid en tijdstip, en welk soort programma's met VR de meeste voordelen biedt.

Wat hebben we gedaan?

We zochten naar studies die VR vergeleken met een andere behandeling of geen behandeling. Andere behandelingsvormen waren bijvoorbeeld klassieke kinesitherapie om kracht en beweging te verbeteren. We selecteerden studies met volwassenen die een beroerte hadden gehad, ongeacht in welke fase van hun herstel ze zaten.

Wat hebben we gevonden?

We vonden 190 studies met in totaal 7.188 personen die een beroerte hadden gehad. De studies bekeken een brede waaier aan VR-programma's. De meeste waren gericht op het verbeteren van de armfunctie of de mobiliteit (wandelsnelheid en evenwichtsgevoel).

• In 67 studies werd nagegaan of het gebruik van VR, vergeleken met andere behandelingen, de armfunctie verbetert. Uit deze studies blijkt dat VR mogelijk zorgt voor een lichte verbetering in het gebruik van de arm.

• Mensen die VR gebruiken kunnen, in vergelijking met andere behandelingen, een lichte verbetering van hun evenwicht ervaren. VR helpt hen waarschijnlijk ook om zich minder beperkt te voelen in hun activiteiten. Ze merken mogelijk geen voordelen in wandelsnelheid of kwaliteit van leven.

• Door VR toe te voegen aan de gewone zorg of revalidatie, krijgen mensen meer therapietijd. Dat verbetert waarschijnlijk de werking van de arm.

• VR werkt waarschijnlijk het best wanneer mensen het programma langdurig gebruiken.

• Een klein aantal mensen dat VR gebruikte, gaf aan klachten te hebben zoals pijn, hoofdpijn, duizeligheid of een zwak gevoel. Er werden geen ernstige bijwerkingen gemeld.

Wat zijn de beperkingen van het bewijs?

Er zijn nu veel studies, maar de meeste zijn klein en van beperkte kwaliteit. Niet alle studies gaven bovendien informatie over de punten waarin we geïnteresseerd waren. Daarom hebben we matig tot zeer weinig vertrouwen in het bewijs.

Hoe recent is dit bewijs?

Het bewijs is up-to-date tot september 2023.