Najważniejsze informacje

• W jednym badaniu (obejmującym 1355 kobiet) wykazano, że stosowanie dodatkowej suplementacji wapnia przed zajściem w ciążę może mieć niewielki lub żaden wpływ na występowanie stanu przedrzucawkowego (powikłania położniczego) lub poronienia ( ocenianych łącznie – przyp. tłum. ) i stanu przedrzucawkowego ( ocenianego oddzielnie – przyp. tłum. ). U 633 kobiet, które zaszły w ciążę w trakcie badania, odnotowano podobne wyniki, za wyjątkiem nieznacznego zmniejszenia ryzyka wystąpienia stanu przedrzucawkowego lub poronienia.

• Badanie nie dostarczyło danych naukowych, które potwierdziłyby wystąpienie działań niepożądanych na skutek suplementacji wapnia lub śmierci dziecka w trakcie ciąży i we wczesnym okresie jego życia.

• Należy przeprowadzić więcej badań, aby ustalić czy rozpoczęcie suplementacji wapnia przed zajściem w ciążę pomaga kobietom w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, stanu przedrzucawkowego i innych powikłań. W badaniach należy również ocenić w jakim stopniu kobiety akceptują przyjmowanie suplementów wapnia.

Dlaczego nadciśnienie tętnicze jest problemem w ciąży? Jak w tym przypadku może pomóc przyjmowanie wapnia?

Nadciśnienie tętnicze to główna przyczyna zgonu wśród kobiet w ciąży. Wpływa również na występowanie poważnych chorób u matek i dzieci. Najcięższym powikłaniem położniczym jest stan przedrzucawkowy (preeklampsja). Rozpoznaje się go w sytuacji, gdy u ciężarnej kobiety wystąpi nadciśnienie tętnicze, któremu towarzyszą objawy uszkodzenia łożyska i innych narządów, takich jak nerki lub wątroba. Obecnie jedyną metodą leczenia preeklampsji jest poród. Wapń może pomóc w obniżeniu ciśnienia tętniczego. U wielu osób, zwłaszcza w krajach o niskich dochodach, spożycie wapnia jest mniejsze od zalecanego. Dlatego podawanie suplementów zawierających wapń przed zajściem w ciążę może zapobiegać występowaniu stanu przedrzucawkowego oraz uratować wiele matek i dzieci.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy ustalić, czy podawanie suplementów wapnia kobietom przed zajściem w ciążę może pomóc w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, stanu przedrzucawkowego i innych poważnych problemów zdrowotnych u matek i dzieci. Naszym celem było również zbadanie wszelkich skutków ubocznych suplementacji wapnia.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których podawanie kobietom suplementów wapnia przed zajściem w ciążę porównywano z placebo (lekiem obojętnym) lub ze standardową opieką. Kobiety biorące udział w badaniach musiały planować ciążę. Mogły być w różnym wieku i mieszkać w dowolnym miejscu na świecie. Ich dieta mogła zawierać dowolną ilość wapnia. Uczestniczki badań mogły być także narażone na ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego. W trakcie badań kobiety mogły otrzymywać różną dawkę wapnia przez dowolny okres czasu, o ile suplementację rozpoczęto u nich przed zajściem w ciążę. Przyjrzeliśmy się danym naukowym dotyczącym wszystkich kobiet biorących udział w badaniu i danym tylko u tych kobiet, które zaszły w ciążę w trakcie badania.

Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy wiarygodność uzyskanych danych w oparciu o takie czynniki jak metodyka i wielkość badań.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy jedno badanie, w którym wzięło udział 1355 kobiet. U wszystkich rozpoznano stan przedrzucawkowy w trakcie ostatniej ciąży. Z tego powodu znalazły się w grupie zwiększonego ryzyka ponownego wystąpienia tej choroby. Do 20 tygodnia ciąży otrzymywały codziennie dodatkową tabletkę zawierającą wapń albo placebo. Po 20 tygodniach wszystkie kobiety trafiły do grupy, w której otrzymywały codziennie dodatkowe tabletki wapnia aż do porodu. Badania przeprowadzono w Argentynie, RPA i Zimbabwe.

Suplementacja wapnia przed zajściem w ciążę może mieć niewielki lub żaden wpływ na występowanie:

• stanu przedrzucawkowego lub poronienia ( ocenianych łącznie – przyp. tłum. );

• stanu przedrzucawkowego;

• poronienia; i

• porodu przedwczesnego (przed 37. tygodniem ciąży).

Nie wiadomo jaki wpływ ma przyjmowanie dodatkowego wapnia przed zajściem w ciążę na ryzyko zgonu matki, zgonu lub poważnej choroby matki i urodzenia martwego dziecka.

Wyniki uzyskane od 633 kobiet, które zaszły w ciążę podczas badania są bardzo podobne. Wyjątkiem jest to, że ryzyko wystąpienia preeklampsji lub utraty ciąży może być w tej grupie nieco mniejsze.

Nie mamy danych naukowych dotyczących skutków ubocznych, zgonu dziecka w czasie ciąży i we wczesnym okresie życia, zgonu noworodka, zgonu noworodka w ciągu pierwszych 7 dni życia, zgonu lub poważnej choroby noworodka.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Wiarygodność danych naukowych uzyskanych w tym badaniu jest ograniczona, ponieważ prawie ⅓ kobiet biorących udział w badaniu nie była poddana obserwacji w jego trakcie lub się z niego wycofała. Nie wiemy, czy te kobiety zaszły później w ciążę i jakie były ich wyniki.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do stycznia 2025 roku.