Najważniejsze informacje

• Matki, które mają kontakt skóra do skóry ze swoimi dziećmi w ciągu pierwszej godziny po urodzeniu, są prawdopodobnie bardziej skłonne do wyłącznego karmienia piersią przez pierwszy miesiąc i od sześciu tygodni do sześciu miesięcy.

• Kontakt skóra do skóry między matką a noworodkiem prawdopodobnie pomaga noworodkom przystosować się do życia poza łonem matki, utrzymując stabilną temperaturę ciała i zwiększając poziom cukru we krwi. Może również pomóc w oddychaniu i utrzymaniu tętna.

• Kontakt skóra do skóry może skutkować niewielką lub żadną różnicą w czasie do urodzenia łożyska. Wpływ na utratę krwi przez matkę po porodzie pochwowym jest niejasny.

Czego dotyczy problem?

Główne światowe grupy zajmujące się zdrowiem, takie jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF), zalecają, aby zaraz po urodzeniu noworodek był umieszczony bezpośrednio na nagiej skórze matki. Dziecko powinno być nagie i pozostawać tam bez przerwy przez co najmniej godzinę, a najlepiej do pierwszego karmienia piersią. Nazywa się to kontaktem skóra do skóry. Jednak w wielu środowiskach powszechną praktyką jest oddzielanie noworodków od matek, owijanie lub ubieranie ich, umieszczanie w otwartych łóżeczkach lub pod promiennikami ciepła. Kontakt skóra do skóry jest mniej powszechny w krajach o niskich i niższych średnich dochodach. Ponieważ praktyka ta może pomóc matkom w skutecznym karmieniu piersią, niższe wskaźniki kontaktu skóra do skóry mogą być jednym z powodów różnic w poziomie karmienia piersią między krajami o różnych poziomach dochodów.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy poszerzyć naszą wiedzę na temat tego, jak kontakt skóra do skóry po urodzeniu wpływa na czas trwania i wyłączność karmienia piersią oraz przejście dziecka do życia poza łonem matki. W szczególności chcieliśmy wiedzieć, czy kontakt skóra do skóry jest lepszy niż standardowy kontakt w celu poprawy:

• wyłącznego karmienia piersią;

• temperatury ciała niemowlęcia;

• poziom cukru we krwi u niemowląt;

• oddechu i tętna niemowlęcia;

• czasu do urodzenia łożyska;

• krwawienia u matki po porodzie pochwowym.

Co zrobiliśmy?

W największych bazach danych szukaliśmy badań z randomizacją dotyczących bezpośredniego kontaktu skóra do skóry (rozpoczynającego się mniej niż 10 minut po urodzeniu) i wczesnego kontaktu skóra do skóry (od 10 minut do 24 godzin po urodzeniu). W badaniach z randomizacją uczestnicy są losowo przydzielani do dwóch lub więcej grup, aby być pewnym, że grupy są podobne. Podsumowaliśmy wyniki i oceniliśmy nasze zaufanie do nich w oparciu o takie czynniki, jak wielkość badania i metodyka.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 69 badań z udziałem 7290 par matka-niemowlę. W większości badań porównywano natychmiastowy kontakt skóra do skóry (w ciągu 10 minut od porodu) ze standardową opieką szpitalną dla kobiet ze zdrowymi dziećmi urodzonymi w terminie. W 15 badaniach kobiety miały cesarskie cięcie, a w 10 badaniach dzieci były zdrowe, ale urodziły się przedwcześnie (po 34 tygodniu, ale przed 37 tygodniem ciąży). Trzydzieści dwa badania przeprowadzono w krajach o wysokich dochodach, 25 w krajach o wyższych średnich dochodach i 12 w krajach o niższych średnich dochodach, w tym w Indiach, Nepalu, Pakistanie, Wietnamie i Zambii. Nie przeprowadzono żadnych badań w krajach o niskich dochodach.

Główne wyniki

Kobiety, które mają bezpośredni po porodzie kontakt skóra do skóry ze swoimi noworodkami, są prawdopodobnie bardziej skłonne do wyłącznego karmienia piersią przy wypisie ze szpitala i w okresie do jednego miesiąca po urodzeniu (12 badań, 1556 par matka-niemowlę) oraz od sześciu tygodni do sześciu miesięcy po urodzeniu (11 badań, 1135 par matka-niemowlę).

Dzieci, które mają bezpośredni po porodzie kontakt skóra do skóry z matką, prawdopodobnie mają wyższą temperaturę ciała od 30 minut do 2,5 godziny po urodzeniu, chociaż różnica nie ma znaczenia klinicznego (11 badań, 1349 noworodków). Kontakt skóra do skóry prawdopodobnie zwiększa poziom glukozy we krwi niemowląt (3 badania, 144 noworodków) i może poprawić ich oddychanie i tętno (2 badania, 81 noworodków). Kontakt skóra do skóry może mieć niewielki lub żaden wpływ na czas do urodzenia łożyska (4 badania, 450 kobiet) lub krwawienie matki po porodzie pochwowym (2 badania, 143 kobiety), chociaż wynik dotyczący krwawienia matki jest bardzo niepewny.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Jesteśmy umiarkowanie pewni większości wyników, choć jesteśmy mniej pewni wyników dotyczących oddychania i częstości akcji serca oraz czasu do urodzenia łożyska, a także nie jesteśmy pewni wyników dotyczących krwawienia u matki. Opisy i definicje kontaktu skóra do skóry, karmienia piersią, innych interwencji i standardowego kontaktu były niespójne pomiędzy badaniami. Ponadto matki i personel wiedzieli, które matki otrzymywały kontakt skóra do skóry, co mogło wpłynąć na wyniki. Wreszcie, wiele badań było niewielkich, z udziałem mniej niż 100 kobiet i noworodków.

Jak aktualne są prezentowane dane naukowe?

Niniejszy przegląd jest aktualizacją naszego poprzedniego przeglądu. Dane są aktualne na dzień 22 marca 2024 roku.