คำถามของการทบทวนวรรณกรรม
การปิดจุดบกพร่องของผนังช่องท้องหลังการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) ในการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน สามารถป้องกันการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้องได้หรือไม่
ใจความสำคัญ
-
เนื่องจากยังขาดหลักฐานที่มากเพียงพอ จึงยังไม่ชัดเจนว่าการปิดจุดบกพร่องของผนังช่องท้องจะดีกว่าการไม่ปิดจุดบกพร่อง ในการป้องกันไส้เลื่อนภายในช่องท้องหลังการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน
-
การปิดจุดบกพร่องอาจช่วยลดจำนวนการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้องได้เมื่อเทียบกับการไม่ปิด
ที่มาและความสำคัญของปัญหา
ไส้เลื่อนภายในช่องท้อง เป็นปัญหาที่ร้ายแรงซึ่งอาจเกิดขึ้นได้หลังการผ่าตัดลดน้ำหนักประเภทหนึ่งที่เรียกว่าการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) ในระหว่างการผ่าตัดนี้ จะมีการสร้างถุงเล็ก ๆ จากกระเพาะอาหารและนำไปเชื่อมต่อโดยตรงกับลำไส้เล็ก ไส้เลื่อนภายในช่องท้องเกิดขึ้นเมื่อลำไส้เล็กเคลื่อนที่ผ่านเข้าไปในรูที่ถูกสร้างขึ้นโดยการผ่าตัด หากไม่สามารถตรวจพบหรือไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที สามารถกลายเป็นภาวะที่อันตรายมาก ไส้เลื่อนภายในช่องท้อง อาจตัดการไหลเวียนเลือดไปยังส่วนต่าง ๆ ของลำไส้ ส่งผลทำให้เนื้อเยื่อตายได้ ซึ่งในการรักษาจำเป็นต้องผ่าตัดฉุกเฉิน และมักจะต้องตัดส่วนของลำไส้ที่เสียหายออก แล้วจึงต่อส่วนที่ยังปกติของลำไส้กลับเข้าไป ปัจจุบันมีการแนะนำให้ปิดส่วนที่บกพร่องของผนังช่องท้องเพื่อป้องกันการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้อง อย่างไรก็ตาม การปิดจุดบกพร่องเหล่านี้อาจเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้น ของการหักงอที่บรืเวณจุดต่อของลำไส้เล็กซึ่งได้รับการต่อเข้ากันด้วยการผ่าตัด ในปัจจุบันยังคงขาดหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงประโยชน์ของการปิดจุดบกพร่องดังกล่าว
ไส้เลื่อนภายในช่องท้องคืออะไร
คำนิยาม ไส้เลื่อนภายในช่องท้อง เกิดขึ้นเมื่อลำไส้เคลื่อนที่เข้าไปภายในช่องว่างที่ปกติแล้วลำไส้ไม่ควรจะไม่เข้าไป ผ่านทางจุดบกพร่องภายในผนังช่องท้อง
สาเหตุ ภาวะนี้สามารถเกิดขึ้นได้หลังการผ่าตัดลดความอ้วนบางชนิด ซึ่งสร้างเส้นทางใหม่สำหรับให้ลำไส้เคลื่อนที่ไปได้ บางครั้งเส้นทางใหม่เหล่านี้อาจมีจุดบกพร่อง ที่ทำให้ลำไส้เคลื่อนที่เข้าไปติดอยู่ได้
อาการ เมื่อลำไส้เคลื่อนที่เข้าไปติดอยู่ สามารถทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น อาการปวด คลื่นไส้อาเจียน และท้องอืดได้
การผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) คืออะไร
การผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) ประกอบด้วยสองขั้นตอนหลัก ในขั้นแรกศัลยแพทย์จะสร้างถุงเล็ก ๆ ที่ส่วนบนของกระเพาะอาหาร จากนั้นลำไส้เล็กจะถูกตัดออกและเชื่อมต่อกับถุงนี้ โดยข้ามส่วนที่เหลือของกระเพาะอาหารและส่วนบนของลำไส้เล็กไป ซึ่งจะทำให้สามารถรับประทานอาหารและดูดซึมอาหารได้ลดลง
สิ่งที่ต้องการทราบคืออะไร
คณะผู้จัดทำต้องการทราบว่า การปิดจุดบกพร่องในผนังช่องท้องจะดีกว่าการไม่ปิดหรือไม่ และการปิดจุดบกพร่องจะดีกว่าและปลอดภัยกว่า ในการป้องกันการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้องหลังการผ่าตัดลดน้ำหนักหรือไม่
ได้ทำอะไรไปบ้าง
คณะผู้จัดทำได้ทำการสืบค้น เพื่อค้นหาการทดลองทางคลินิกแบบสุ่มที่เปรียบเทียบการปิดจุดบกพร่องกับการไม่ปิดจุดบกพร่อง คณะผู้จัดทำได้เปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษา และประเมินความเชื่อมั่นที่มีต่อหลักฐาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น วิธีการศึกษาและขนาดของการศึกษา และได้ศึกษาว่าการปิดจุดบกพร่องที่ประสบความสำเร็จ สามารถป้องกันการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้องหลังการผ่าตัดรักษาโรคอ้วนได้อย่างไร นอกจากนี้ ยังมีการพิจารณาและประเมินเหตุการณ์ที่เป็นอันตราย รวมทั้งระยะเวลาในการพักรักษาตัวในโรงพยาบาลด้วย
คณะผู้จัดทำค้นพบอะไร
คณะผู้จัดทำพบว่า มี 3 การศึกษา มีผู้เข้าร่วมรวม 3010 ราย เปรียบเทียบการปิดจุดบกพร่องในผนังช่องท้องกับการไม่ปิดจุดบกพร่อง ซึ่งดำเนินการในประเทศเดนมาร์ก สหรัฐอเมริกา และสวีเดน
ผลลัพธ์ของการศึกษา
เมื่อเทียบกับการไม่ปิดจุดบกพร่องแล้ว การปิดจุดบกพร่องในผนังช่องท้อง:
-
อาจช่วยลดการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้องได้
-
อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือแทบไม่มีความแตกต่าง สำหรับการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด
-
อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือแทบไม่มีความแตกต่าง สำหรับการเสียชีวิตหลังการผ่าตัด
-
อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือแทบไม่มีความแตกต่าง สำหรับการเกิดภาวะแทรกซ้อนโดยรวม
-
อาจทำให้ต้องพักรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลนานขึ้น
หลักฐานมีข้อจำกัดอะไรบ้าง
ความเชื่อมั่นที่มีต่อผลลัพธ์นั้นยังมีจำกัด เนื่องจากผลลัพธ์ได้มาจาก 3 การศึกษาเท่านั้น
หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
หลักฐานมีการใช้ข้อมูลจนถึงเดือนสิงหาคม 2024
อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
วัตถุประสงค์
เพื่อประเมินประโยชน์และโทษของการปิดจุดบกพร่องในผนังช่องท้อง ในการป้องกันการเกิดไส้เลื่อนภายในช่องท้อง หลังจากการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) ในการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน
วิธีการสืบค้น
คณะผู้จัดทำมีการสืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูล CENTRAL, MEDLINE, และ Embase จนถึงเดือนสิงหาคม 2024 และได้ทบทวนรายชื่อของการศึกษาวิจัยที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งได้ติดต่อไปยังผู้วิจัยเพื่อขอข้อมูลส่วนที่ขาดหายไป นอกจากนี้ ยังได้สืบค้นจากฐานข้อมูล PubMed, วรรณกรรมที่ยังไม่มีการตีพิมพ์เผยแพร่ ในฐานข้อมูล OpenGrey, รวมทั้งการศึกษาวิจัยใน Clinical Trials.gov และ International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) ขององค์การอนามัยโลก (WHO) อีกด้วย
ข้อสรุปของผู้วิจัย
การปิดจุดบกพร่องอาจมีประสิทธิภาพมากกว่าการไม่ปิดจุดบกพร่องในการป้องกันไส้เลื่อนภายในช่องท้อง หลังการผ่าตัดบายพาสกระเพาะอาหารแบบ Roux-en-Y (RYGB) อย่างไรก็ตาม จำนวนการทดลองที่มีน้อยทำให้ความเชื่อมั่นต่อหลักฐานยังมีจำกัด มีความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีความแตกต่าง ระหว่างการปิดและการไม่ปิดจุดบกพร่องในอุบัติการณ์ของภาวะแทรกซ้อนโดยรวมหลังการผ่าตัด อุบัติการณ์ของการเสียชีวิตหลังการผ่าตัด และอุบัติการณ์ของภาวะแทรกซ้อนโดยรวมระหว่างการผ่าตัด ระยะเวลาในการพักรักษาตัวในโรงพยาบาลสำหรับผู้ที่เข้ารับการปิดจุดบกพร่อง อาจยาวนานมากกว่าผู้ที่ไม่ได้เข้ารับการปิดจุดบกพร่อง ทั้งนี้ ยังไม่มีความชัดเจนของหลักฐานมากนัก เกี่ยวกับอุบัติการณ์ของการเสียชีวิตหลังผ่าตัด อุบัติการณ์ของภาวะแทรกซ้อนโดยรวมระหว่างการผ่าตัด และระยะเวลาการพักรักษาตัวในโรงพยาบาล
หลักฐานเพิ่มเติมจากการทดลองที่ออกแบบมาเพื่อให้มีความเสี่ยงของการมีอคติต่ำและมีขนาดตัวอย่างที่เหมาะสม ยังคงถือเป็นสิ่งจำเป็น
แหล่งทุน
การทบทวนวรรณกรรม Cochrane ในครั้งนี้ ไม่ได้รับเงินทุนสนับสนุนใด ๆ โดยเฉพาะ
การลงทะเบียน
โปรโตคอลได้รับการลงทะเบียนใน Cochrane Library เมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2023
แปลโดย นสพ. บารเมษฐ์ สมท่า คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 19 กรกฎาคม 2568