Najważniejsze informacje

- Nie znaleźliśmy wystarczających danych, by wykazać, że metformina ma wpływ na czynność nerek. Nasze wyniki mogą być ograniczone ze względu na to, że większość badań, które analizowaliśmy została przeprowadzona na dwóch konkretnych populacjach pacjentów (z torbielowatością nerek lub cukrzycą) i często nie podawano w nich informacji o wpływie leczenia na czynność nerek.

- Aby z większą pewnością ocenić, czy długoterminowe stosowanie metforminy może działać ochronnie u osób z przewlekłą chorobą nerek, potrzebne są dodatkowe dane z dużych, dobrze zaprojektowanych badań klinicznych z randomizacją.

Dlaczego warto stosować metforminę w celu zapobiegania postępowi przewlekłej choroby nerek?

Przewlekła choroba nerek zmniejsza zdolność nerek do usuwania szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu. Niektóre dane naukowe sugerują, że metformina, lek tradycyjnie stosowany w leczeniu cukrzycy, może pomóc spowolnić postęp choroby nerek i zachować ich czynność.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy metformina poprawia lub zachowuje czynność nerek, zmniejsza ryzyko ich niewydolności lub ryzyko zgonu. Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy metformina wiąże się z jakimikolwiek niepożądanymi skutkami ubocznymi u osób z chorobami nerek.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których oceniano stosowanie metforminy w porównaniu z placebo lub innymi lekami u osób z przewlekłą chorobą nerek oraz z cukrzycą lub bez cukrzycy, i u których wykonywano pomiar czynności nerek. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy nasze zaufanie do danych naukowych biorąc pod uwagę takie czynniki jak metody badania, jasność, przejrzystość i liczba włączonych pacjentów.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 11 badań z randomizacją, które obejmowały łącznie 8449 uczestników. Cztery badania obejmowały osoby z torbielowatością nerek, a siedem osoby z cukrzycą. Po dokonaniu przeglądu danych naukowych dalej nie mieliśmy pewności, czy metformina poprawia lub zachowuje czynność nerek, ani też czy zmniejsza długoterminowe ryzyko rozwoju niewydolności nerek lub zgonu. Stosowanie metforminy zwiększało prawdopodobieństwo wystąpienia znanych już działań niepożądanych, takich jak zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Dla większości ocenianych przez nas długoterminowych punktów końcowych związanych z nerkami, wyniki nie dawały żadnej pewności, co do potencjalnego działania metforminy. Jakość badań była bardzo zróżnicowana. Niektóre zostały opublikowane jedynie jako krótkie streszczenia zawierające niewiele szczegółów na temat metod i wyników. Inne były słabo zaprojektowane, dotyczyły małej liczby pacjentów i zawierały błąd systematyczny wynikający z rozbieżności między wstępnie zdefiniowanymi metodami a tym, co zostało ostatecznie opublikowane; ich jakość została oceniona jako niska. Tylko jedno z 11 badań zostało uznane za badanie o wysokiej jakości.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane są aktualne do 19 lipca 2023 r.