Czego dotyczy problem?
Dorośli chorzy na przewlekłą chorobę nerek (PChN) obciążeni są dużym ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych, ze zwiększonym stężeniem cholesterolu i trójglicerydów w surowicy, co przyczynia się do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Terapia statynami pomaga zmniejszyć stężenie złego cholesterolu (frakcji lipoprotein o małej gęstości) we krwi i ma działanie ochronne na układ sercowo-naczyniowy, wykraczające poza zmniejszenie stężenia cholesterolu. W przypadku chorych niewymagających dializ wykazano, że terapia statynami zmniejsza liczbę zgonów i zdarzeń sercowo-naczyniowych. Badania w tej populacji wykazały jednak niejasny wpływ na ryzyko udaru mózgu, niewydolności nerek i szkód, takich jak rozpad mięśni szkieletowych (rabdomioliza).

Co zrobiliśmy?
Przyjrzeliśmy się 62 badaniom opublikowanym przed 4 października 2023 r. dotyczącym stosowania statyn u ponad 50 000 chorych na PChN, którzy nie wymagali dializoterapii. Jest to żywy przegląd systematyczny. Poszukiwanie nowych danych naukowych będzie przeprowadzane co 3 miesiące, a przegląd będzie odpowiednio aktualizowany.

Czego się dowiedzieliśmy?

Stwierdzono, że w porównaniu z placebo, terapia statynami zmniejszyła liczbę zgonów i poważnych zdarzeń sercowych, przy czym 1 na 13 chorych leczonych statynami uniknął zdarzeń sercowych, a 1 na 26 chorych uniknął zgonu. Terapia statynami prawdopodobnie miała niewielki lub żaden wpływ na ryzyko udaru mózgu i niewydolności nerek (w przypadku, gdy chorzy mogliby odnieść korzyści z dializy lub przeszczepienia nerki). Korzyści z leczenia statynami były również widoczne u chorych na PChN, ale nie u pacjentów z chorobami serca. Stosowanie statyn wiąże się z pewnymi potencjalnymi szkodliwymi skutkami; jednak stwierdziliśmy, że prawdopodobnie nie ma ono wpływu na ryzyko rozwoju nowotworu, czynność wątroby lub wycofanie się z leczenia z powodu działań niepożądanych. W badaniach odnotowano ograniczoną liczbę przypadków rozpadu mięśni szkieletowych.

W badaniach nie określono preferowanego rodzaju lub dawki statyny w leczeniu chorych na PChN niewymagających dializ.

Wnioski
Statyny zmniejszają liczbę zgonów, poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych i zawałów serca u chorych na umiarkowaną PChN. Ograniczone dane dotyczące toksyczności leczenia skutkowały niepewnymi efektami.

Nota redakcyjna: Aktualny status tego przeglądu można znaleźć w Cochrane Database of Systematic Reviews.