Wat is het probleem?
Volwassenen met een chronische nierziekte hebben een hoog risico op hart- en vaatproblemen. Ze hebben verhoogde waarden van cholesterol en triglyceriden in hun bloed, een factor die bijdraagt aan hart- en vaatziekten. Een behandeling met statines helpt om het gehalte van slecht cholesterol (lage dichtheid lipoproteïne) te verlagen en heeft ook andere beschermende effecten op het hart en de bloedvaten. Bij mensen die geen dialyse nodig hebben, is aangetoond dat statines sterfte en hart- en vaatproblemen verminderen. Het effect op beroertes, nierfalen en bijwerkingen zoals spierschade (rabdomyolyse) is echter onduidelijk in deze populatie.

Wat hebben we gedaan?
We bekeken 62 onderzoeken, gepubliceerd voor 4 oktober 2023, over statines bij meer dan 50.000 mensen met een chronische nierziekte die geen dialysebehandeling nodig hadden. Dit literatuuroverzicht is een levend literatuuroverzicht. Elke drie maanden wordt er gezocht naar nieuw bewijsmateriaal en wordt dit literatuuroverzicht bijgewerkt.

Wat hebben we gevonden?

We ontdekten dat, in vergelijking met placebo (nepmedicijn), statines het aantal sterfgevallen en ernstige hartproblemen verminderden. Een hartprobleem werd vermeden bij 1 op elke 13 mensen die statines kregen; voor overlijden was dit 1 op elke 26 mensen. Statines hadden waarschijnlijk weinig of geen effect op beroertes en nierfalen (wanneer mensen baat zouden hebben bij dialyse of een niertransplantatie). De voordelen van statines waren ook duidelijk bij patiënten met chronische nierziekte zonder hartaandoeningen. Statines hebben een aantal mogelijke nadelen, maar we ontdekten dat ze waarschijnlijk geen invloed hebben op kanker, leverfunctie of het stoppen met de behandeling vanwege bijwerkingen. In de onderzoeken werd slechts in beperkte mate melding gemaakt van spierschade.

Onderzoeken vonden geen voorkeurstype of -dosis van statines bij de behandeling van mensen met een chronische nierziekte die geen dialyse nodig hebben.

Conclusies
Statines verminderen sterfte, ernstige hart- en vaatproblemen en hartinfarcten bij mensen met een matige chronische nierziekte. Er zijn echter weinig gegevens over de schadelijkheid van deze behandeling.

Noot van de redactie: Raadpleeg de Cochrane Database of Systematic Reviews voor de huidige versie van dit literatuuroverzicht.