Interwencje stosowane w celu zapobiegania upadkom u osób starszych żyjących w społeczeństwie

W miarę starzenia się ludzie częściej upadają, i to z różnych powodów, w tym z powodu problemów z równowagą, słabego wzroku czy demencji. W ciągu roku może przewrócić się nawet do 30% osób. Chociaż jeden na 5 upadków może wymagać opieki medycznej, mniej niż jeden na 10 powoduje złamanie.

W niniejszym przeglądzie przeanalizowano literaturę medyczną, aby ustalić, które interwencje w zakresie profilaktyki upadków są skuteczne u osób starszych żyjących w społeczeństwie. Uwzględniono 159 badań z randomizacją obejmujących łącznie 79 193 uczestników.

Programy ćwiczeń grupowych i domowych, zwykle zawierające ćwiczenia równowagi i treningu siłowego, skutecznie ograniczały ryzyko upadku, podobnie jak Tai Chi. Ogólnie rzecz biorąc, programy ćwiczeń mające na celu ograniczenie ryzyka upadku wydają się zmniejszać liczbę złamań.

Stosując interwencje wielokierunkowe ocenia się ryzyko upadku u danej osoby, a następnie przeprowadza leczenie lub zapewnia skierowanie na dalszą opiekę w celu zmniejszenia zidentyfikowanego ryzyka. Ogólnie rzecz biorąc, aktualne dane naukowe wskazują, że ten rodzaj interwencji ogranicza liczbę upadków wśród osób starszych żyjących w społeczeństwie, ale nie zmniejsza liczby osób upadających w okresie obserwacji. Są to złożone interwencje, a ich skuteczność może zależeć od czynników, które wymagają jeszcze określenia.

Wydaje się, że interwencje mające na celu poprawę bezpieczeństwa w domu są skuteczne, zwłaszcza u osób obciążonych większym ryzykiem upadku i gdy są przeprowadzane przez terapeutów zajęciowych. Ryzyko upadku można również ograniczyć poprzez zastosowanie nakładek antypoślizgowych do butów noszonych na oblodzonych nawierzchniach.

Wydaje się, że suplementacja witaminy D nie zmniejsza ryzyka upadku u większości osób starszych żyjących w społeczeństwie, może się jednak okazać skuteczna u tych, u których stwierdza się mniejsze stężenie tej witaminy we krwi przed rozpoczęciem leczenia.

Przyjmowanie niektórych leków zwiększa ryzyko upadku. W trzech badaniach uwzględnionych w tym przeglądzie nie stwierdzono zmniejszenia liczby upadków pomimo analizy przyjmowanych leków i dostosowania farmakoterapii. W czwartym badaniu z udziałem lekarzy rodzinnych i ich pacjentów przegląd przyjmowanych leków skutecznie zmniejszył liczbę upadków. Wykazano, że stopniowe odstawianie określonego rodzaju leku poprawiającego sen, zmniejszającego lęk i stosowanego w leczeniu depresji (lek psychotropowy) zmniejsza liczbę upadków.

Operacja usunięcia zaćmy zmniejsza liczbę upadków u kobiet poddawanych temu zabiegowi w pierwszym chorym oku. Wprowadzenie rozrusznika serca może ograniczyć ryzyko upadku u osób często doświadczających upadków związanych z nadwrażliwością zatoki szyjnej, czyli stanem powodującym nagłe zmiany częstotliwości rytmu serca i ciśnienia tętniczego.

U osób z obezwładniającym bólem stóp, dodanie oceny stosowanego obuwia, dopasowanych wkładek oraz ćwiczeń stóp i kostek do regularnej podiatrii zmniejszyło liczbę upadków, ale nie liczbę osób upadających.

Dane naukowe związane z dostarczaniem samych materiałów edukacyjnych w celu zapobiegania upadkom są niejednoznaczne.

Uwagi do tłumaczenia: 

Tłumaczenie: Piotr Rolirad Redakcja: Karolina Moćko

Tools
Information