پیام‌های کلیدی

• درناژ شکمی (صفاقی، peritoneal) ممکن است در درمان نوزادان نارس با وزن بسیار پائین هنگام تولد که دچار التهاب شدید یا سوراخ‌شدگی روده خود می‌شوند، بهتر از انجام جراحی شکمی (لاپاروتومی (laparotomy)) نباشد.

• بسیاری از این نوزادان نارس که تحت درناژ شکمی قرار می‌گیرند، در نهایت به جراحی شکم نیاز پیدا می‌کنند.

• نوزادان نارس که تحت درناژ شکمی قرار می‌گیرند، در مقایسه با نوزادانی که تحت جراحی شکمی قرار می‌گیرند، احتمالا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فلج مغزی هستند.

مشکلات روده چیست؟

روده‌ها به ما اجازه می‌دهند غذا را هضم و مواد مغذی را جذب کنیم. پس‌از هضم غذا و جذب مواد مغذی، روده‌ها به دفع مواد زائد غذایی از بدن (با دفع مدفوع) کمک می‌کنند. مشکلات روده در نوزادان نارس شامل انتروکولیت نکروزان (necrotising enterocolitis) و سوراخ شدن خودبه‌خودی روده (spontaneous intestinal perforation) است. انتروکولیت نکروزان وضعیتی است که در آن روده‌ها ملتهب شده و گاهی سوراخ‌هایی در آن‌ها ایجاد می‌شوند. در سوراخ شدن خودبه‌خودی روده، روده‌ها نیز دچار سوراخ می‌شوند، اما بدون التهاب.

انتروکولیت نکروزان و سوراخ شدن روده چگونه درمان می‌شوند؟

یکی از راه‌های درمان آن‌ها، انجام لاپاروتومی (برش جراحی شکم) است تا قسمت‌های ناسالم یا مرده روده برداشته شوند. پس‌از برداشتن قسمت‌های مرده یا آسیب‌دیده روده، روده باید التیام یابد و سالم شود.

درمان دیگر، قرار دادن یک لوله درناژ در شکم (درناژ صفاقی) برای خارج کردن هوا و مایعی است که به دلیل انتروکولیت نکروزان یا سوراخ شدن خودبه‌خودی روده تجمع یافته‌اند. پس‌از درناژ هوا و مایعات از حفره شکم، انتظار می‌رود که روده بهبود یابد و سوراخ‌ها خودبه‌خود بسته شوند.

چرا درمان انتروکولیت نکروزان جراحی یا سوراخ شدن خودبه‌خودی روده مهم است؟

هریک از این شرایط با اجازه دادن به میکروب‌ها برای حرکت از روده به حفره شکم و جریان خون و ایجاد عفونت شدید، نوزاد را به خطر می‌اندازد. آن‌ها هم‌چنین می‌توانند توانایی روده‌ها را در هضم و جذب مواد مغذی از شیر به میزان قابل توجهی کاهش دهند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما ‌خواستیم بدانیم که کدام درمان، درناژ پریتونئال یا لاپاروتومی، در کاهش پیامدهای منفی در نوزادان نارس (پیش‌از 37 هفته بارداری) که وزن هنگام تولد بسیار پائین (کمتر از 1500 گرم) داشته و مبتلا به انتروکولیت نکروزان یا سوراخ شدن خودبه‌خودی روده هستند، بهتر است. ما خواستیم بدانیم که پیامدهای منفی تا زمانی که نوزادان به سن 18 تا 24 ماهگی می‌رسند، وجود داشتند یا خیر. پیامدهای منفی شامل موارد زیر بودند:

• اختلالات کلی تکامل سیستم عصبی (ناتوانی‌های یادگیری، فلج مغزی، اختلالات حرکتی (مشکلات هماهنگی فیزیکی)، کم‌شنوایی یا کم‌بینایی)؛

• اختلالات تکامل سیستم عصبی خاص (ذهنی یا جسمی)؛

• نیاز به جراحی بعدی (لاپاروتومی)؛

• مرگ‌ومیر.

ما هم‌چنین ‌خواستیم بدانیم که احتمال مرگ نوزادان پیش‌از ترک بیمارستان بیشتر بود یا خیر.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما به دنبال مطالعاتی بودیم که درناژ صفاقی را با لاپاروتومی در نوزادان نارس با وزن هنگام تولد کمتر از 1500 گرم مقایسه کردند تا ببینیم کدام‌یک منجر به پیامدهای منفی کمتری شدند. نتایج این مطالعات را خلاصه کرده، و اطمینان خود را نسبت به شواهد، بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام و تعداد نوزادان بررسی‌شده، رتبه‌بندی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما سه مطالعه را یافتیم که شامل 496 نوزاد بودند. همه مطالعات شامل نوزادانی با، یا دارای نشانه‌های انتروکولیت نکروزان همراه با سوراخ شدن یا سوراخ شدن خودبه‌خودی روده بودند. تمام مطالعات، درناژ صفاقی را با لاپاروتومی مقایسه کردند.

نتایج اصلی

درناژ صفاقی در مقایسه با لاپاروتومی در نوزادانی که تحت درمان انتروکولیت نکروزان جراحی یا سوراخ شدن خودبه‌خودی روده قرار گرفتند:

• احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در مرگ‌ومیر (1 مطالعه، 308 نوزاد) یا اختلالات ذهنی میان بازماندگان (1 مطالعه، 206 نوزاد) در سن 18 تا 24 ماهگی می‌شود؛

• احتمالا منجر به افزایش تشخیص فلج مغزی متوسط ​​تا شدید می‌شود (1 مطالعه، 210 نوزاد)؛

• احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در مرگ‌ومیر پیش‌از ترخیص از بیمارستان می‌شود (2 مطالعه، 378 نوزاد)؛

• نوزادان در گروه درناژ صفاقی بیشتر احتمال دارد که در طول اولین بستری در بیمارستان به لاپاروتومی بعدی نیاز پیدا کنند.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما فقط سه مطالعه را پیدا کردیم و تعداد نوزادان مورد مطالعه اندک بود. به همین دلیل، میزان اطمینان ما به این نتایج در سطح متوسط ​​بود.

شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

برای یافتن مطالعات، تا 17 دسامبر 2024 به جست‌وجو پرداختیم.