Najważniejsze informacje

• Nie mogliśmy oszacować wpływu entekawiru (leku stosowanego w leczeniu zakażeń wirusowych) na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny u chorych na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B; częstą chorobę wątroby), ponieważ nie odnotowano żadnych zgonów. Żadne z badań nie dotyczyło oceny jakości życia związanej ze zdrowiem (mierzonej jako zadowolenie pacjenta z życia i ze stanu zdrowia).

• Nie wiemy, czy entekawir jest skuteczniejszy niż niestosowanie leczenia albo placebo (leczenie pozorowane), jeśli chodzi o odsetek osób, u których wystąpiły poważne działania niepożądane.

• Znaleźliśmy 10 trwających badań, które mogą dostarczyć nowych danych na temat korzyści i szkód związanych ze stosowaniem entekawiru u chorych na WZW typu B – zostaną one uwzględnione w kolejnych aktualizacjach tego przeglądu.

Czym jest przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B?

Przewlekłe WZW typu B to powszechna choroba wątroby, która często jest przenoszona drogą płciową (w przypadku stosunku bez zabezpieczenia – bez użycia metod barierowych, np. prezerwatyw) lub z matki na dziecko – podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią. W 2019 roku 296 milionów osób było zakażonych przewlekłym WZW typu B. Szacuje się, że każdego roku około 1,5 miliona osób zostanie zakażonych WZW typu B. Przewlekłe WZW typu B spowodowało ponad 800 000 zgonów w 2019 roku i wiąże się również z występowaniem marskości wątroby (poważnego bliznowacenia wątroby) i raka wątrobowokomórkowego (raka wątroby).

Jak leczy się przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B?

Leki przeciwwirusowe (stosowane w leczeniu zakażeń wywoływanych przez wirusy) są powszechnie akceptowaną formą terapii przewlekłego WZW typu B. Obejmują one leczenie interferonem α (lekiem naśladującym białko naturalnie produkowane przez organizm w celu zwalczania zakażeń wirusowych) oraz terapię analogami nukleozydów/nukleotydów (lekami naśladującymi elementy budulcowe materiału genetycznego wirusa, które zapobiegają jego namnażaniu się). Entekawir jest lekiem przeciwwirusowym z grupy analogów nukleozydów/nukleotydów. Wykazuje porównywalne korzyści i działania niepożądane jak inne leki przeciwwirusowe, ale terapia ta jest tańsza i wiąże się z mniejszym ryzykiem rozwoju oporności (sytuacji, w której wirusy przestają reagować na leczenie przeciwwirusowe). W związku z tym entekawir jest preferowaną metodą leczenia chorych na przewlekłe WZW typu B.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy sprawdzić, czy entekawir jest skuteczny i bezpieczny u dzieci i dorosłych z przewlekłym WZW typu B, w porównaniu z niestosowaniem leczenia albo z placebo (leczeniem pozorowanym).

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których chorych z potwierdzonym przewlekłym WZW typu B przydzielano losowo do jednej z 2 grup leczenia. U uczestników badań stosowano entekawir, nie stosowano leczenia albo podawano placebo. Dopuściliśmy inne metody leczenia, takie jak standardowe terapie medyczne i inne środki wspomagające, o ile stosowano je w równym stopniu we wszystkich badanych grupach (co oznacza, że leczenie stosowane jednakowo we wszystkich grupach można pominąć w analizie). Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki tych badań oraz oceniliśmy nasze zaufanie do jakości danych na podstawie czynników takich jak metody i wielkość badanej grupy.

Czego się dowiedzieliśmy?

Odnaleźliśmy 22 badania obejmujące 2940 chorych na przewlekłe WZW typu B. W żadnym z badań nie analizowano wpływu stosowania entekawiru na jakość życia związaną ze zdrowiem (miara zadowolenia z życia i ze stanu zdrowia). Nie można było oszacować wpływu entekawiru na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, ponieważ w żadnym z dostępnych badań nie odnotowano zgonów. Nie było wystarczających danych naukowych, aby określić, czy entekawir był lepszy lub gorszy niż niestosowanie leczenia albo placebo w odniesieniu do odsetka osób doświadczających poważnych działań niepożądanych.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Uwzględnione badania nie dostarczyły danych dotyczących jakości życia związanej ze zdrowiem. Nie mogliśmy oszacować wpływu entekawiru na ryzyko zgonu u chorych na przewlekłe WZW typu B. Niektóre badania prowadzono na bardzo małą skalę, a w innych stosowano metody, które mogły wprowadzać błędy do wyników. Na przykład możliwe jest, że osoby biorące udział w badaniach wiedziały, jakie leczenie otrzymują, a wiedza ta mogła wpłynąć na sposób, w jaki zgłaszały efekty. Dlatego mamy bardzo niewielką pewność co do naszych ustaleń, a wyniki kolejnych badań mogą zmienić wnioski tego przeglądu.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane są aktualne na dzień 19 lipca 2024 roku.