رفتن به محتوای اصلی

بهترین داروها، چه به‌تنهایی و چه به صورت ترکیبی، برای افراد مبتلا به هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 چیست، و آیا عوارض جانبی جدی را ایجاد می‌کنند؟

پیام‌های کلیدی

  • درمان‌های ترکیبی برای افراد مبتلا به هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 در مقایسه با درمان با یک آنتاگونیست گیرنده اندوتلین به‌تنهایی (endothelin receptor antagonist)، در پیشگیری از روند بدتر شدن وضعیت بالینی (وخامت حال) موثرتر بوده و احتمالا میزان بستری شدن در بیمارستان را کاهش می‌دهند. مشخص نیست که آن‌ها در مقایسه با یک مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 (phosphodiesterase type 5 inhibitor) به‌تنهایی، در پیشگیری از روند بدتر شدن وضعیت بالینی بیمار یا بستری شدن در بیمارستان، مزیت بیشتری دارند یا خیر.

  • هم‌چنین هیچ شواهد محکمی به دست نیامد که نشان دهد درمان ترکیبی در مقایسه با هریک از داروها به‌تنهایی، توانایی افراد را در انجام کارهای فیزیکی یا مرگ‌ومیر بهبود می‌بخشد.

  • افرادی که درمان ترکیبی را دریافت ‌کردند و افرادی که فقط با یک دارو درمان شدند، عوارض جانبی جدی مشابهی داشتند و احتمال قطع درمان تقریبا یکسان بود. تعداد کمی از افراد هنگام استفاده از درمان ترکیبی در مقایسه با مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5، درمان خود را متوقف کردند.

هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 چیست؟

هیپرتانسیون ریوی عبارت است از فشار خون بالا در شریان‌های ریوی. این بیماری به پنج دسته (گروه‌های 1 تا 5) تقسیم می‌شود، که هرکدام نیاز به رویکرد درمانی متفاوتی دارند. هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 نادر بوده و شامل فشار بالا به‌طور خاص در شریان‌های ریوی می‌شود، بدون آنکه مشکلی را در دیگر قسمت‌های ریه‌ها ایجاد کند. این بیماری می‌تواند ناشی از عواملی مانند ژنتیک، برخی داروها یا دیگر شرایط پزشکی باشد. نادیده گرفتن یا عدم درمان مناسب هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را کاهش دهد، خطر بستری شدن در بیمارستان را افزایش دهد، و مرگ‌ومیر را بیشتر کند.

درمان هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 چیست؟

داروهای درمان هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 به گشاد شدن عروق خونی در ریه‌ها کمک می‌کنند، که به‌نوبه‌خود فشار را در شریان‌های ریوی کاهش می‌دهند. داروهایی به نام آنتاگونیست‌های گیرنده اندوتلین، مهارکننده‌های فسفودی‌استراز نوع 5، محرک‌های گوانیلات سیکلاز محلول، و آنالوگ‌های پروستاسیکلین می‌توانند به‌تنهایی یا به صورت ترکیبی استفاده شوند. طبق دستورالعمل‌های بالینی موجود، ترکیب رایج، آنتاگونیست گیرنده اندوتلین با مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 است.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

هدف ما آن بود که بدانیم آنتاگونیست‌های گیرنده اندوتلین و مهارکننده‌های فسفودی‌استراز نوع 5 به‌تنهایی یا با هم در درمان هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1، چقدر خوب عمل می‌کنند. ما ‌خواستیم بدانیم که چند نفر بیمارتر شدند (disease worsening)، نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کردند، و فوت کردند. ما هم‌چنین ‌خواستیم بدانیم که عوارض جانبی جدی ناشی از درمان وجود داشت یا خیر.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما به دنبال مطالعاتی بودیم که آنتاگونیست گیرنده اندوتلین به‌تنهایی، مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 به‌تنهایی، یا آنتاگونیست گیرنده اندوتلین را به‌همراه مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 (درمان ترکیبی) در افراد مبتلا به هیپرتانسیون شریان ریوی گروه 1 مقایسه کردند. ما هر مطالعه را بررسی کردیم تا با در نظر گرفتن عواملی مانند روش‌های انجام مطالعه و حجم نمونه، از منصفانه و قابل اعتماد بودن آن اطمینان حاصل کنیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما نه مطالعه را با 1807 بیمار پیدا کردیم که به مدت حدود 16 هفته تحت نظر بودند.

درمان ترکیبی در مقایسه با آنتاگونیست گیرنده اندوتلین به‌تنهایی، روند بدتر شدن بیماری را کاهش می‌دهد و احتمالا خطر بستری شدن در بیمارستان را نیز کم می‌کند. مشخص نیست که درمان‌های ترکیبی در پیشگیری از روند بدتر شدن بیماری یا بستری شدن در بیمارستان، موثرتر از مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 به‌تنهایی هستند یا خیر. هیچ شواهد قوی وجود نداشت که نشان دهد درمان ترکیبی در مقایسه با آنتاگونیست گیرنده اندوتلین به‌تنهایی یا مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 به‌تنهایی، توانایی افراد را در انجام کارهای فیزیکی یا مرگ‌ومیر بهبود می‌بخشد. عوارض جانبی جدی و ناخواسته برای افرادی که از درمان‌های ترکیبی یا تکی استفاده ‌کردند، مشابه بودند. تعداد کمتری از افراد، درمان ترکیبی را در مقایسه با مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 متوقف کردند.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

نه همه مطالعات مرگ‌ومیر را گزارش نکردند، که این امر اطمینان از نتیجه‌گیری‌های ما را در این مورد دشوارتر می‌کند. هنگام مقایسه درمان ترکیبی با درمان‌های تکی، بسیاری از افراد از برخی مطالعات انصراف دادند، که این امر می‌توانست بر نتایج تاثیر بگذارد. برای درک بهتر این جنبه‌ها، ممکن است انجام تحقیقات بیشتری لازم باشد.

شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

شواهد تا 13 مارچ 2024 به‌روز ‌است.

اهداف

ارزیابی مزایا و خطرات درمان ترکیبی شامل یک مهارکننده فسفودی‌استراز نوع 5 (PDE5i) و یک آنتاگونیست گیرنده اندوتلین (ERA) در بزرگسالان و نوجوانان مبتلا به هیپرتانسیون شریان ریوی (PAH) گروه 1 در مقایسه با هریک از این عوامل به‌تنهایی.

روش‌های جست‌وجو

ما پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین؛ MEDLINE؛ Scopus؛ ClinicalTrials.gov و پلتفرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) جست‌وجو کردیم. آخرین جست‌وجوها در 13 مارچ 2024 انجام شدند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

درمان ترکیبی برای PAH نسبت به تک‌درمانی‌ها مزایایی دارد، و در مقایسه با ERA به‌تنهایی، روند بدتر شدن وضعیت بالینی بیمار را کاهش می‌دهد (قطعیت بالا). مزایای آن‌ها نسبت به PDE5i قطعیت کمتری دارند، اگرچه وقتی مطالعاتی با خطر بالای سوگیری حذف شوند، به‌طور بالقوه مطلوب محسوب شدند. میزان بستری شدن در بیمارستان با درمان ترکیبی در مقایسه با ERA احتمالا کاهش می‌یابد، اما تاثیر آن در مقایسه با PDE5i بسیار نامشخص است. هم‌چنین در مورد تاثیر آن بر پیامدهای مرگ‌ومیر و عملکرد بیمار، مانند 6MWD و کلاس عملکردی WHO، عدم قطعیت هم‌چنان وجود دارد. عوارض جانبی جدی و میزان انصراف از درمان میان درمان ترکیبی و تک‌درمانی‌ها، با سطوح مختلفی از قطعیت، مشابه است، اگرچه انصراف از درمان ممکن است به نفع درمان ترکیبی نسبت به PDE5i باشد. آنالیز‌های مقایسه‌ای PDE5i و ERA، نتایج متفاوتی را با سطوح مختلفی از قطعیت ارائه دادند. این یافته‌ها می‌توانند نشان دهند که درمان ترکیبی اولیه باید به استاندارد مراقبت در افراد مبتلا به PAH گروه 1 با سطوح کلاس عملکردی WHO معادل II یا III تبدیل شود یا خیر. بااین‌حال، با توجه به تفاوت‌های مشاهده‌شده در پاسخ درمانی به ERAها میان افراد سیاه‌پوست و سفیدپوست مبتلا به PAH در متون علمی، محدود بودن تعداد سیاه‌پوستان در این بررسی، نگرانی‌هایی را در مورد تعمیم‌پذیری آن ایجاد می‌کند.

حمایت مالی

این مرور منبع حمایت مالی خاصی نداشت.

ثبت

پروتکل از طریق DOI10.1002/14651858.CD015824 قابل دسترسی است.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

استناد
Oba Y, Maduke T, Fakhouri EW, Goite Y. Phosphodiesterase type 5 inhibitor plus endothelin receptor antagonist compared to either alone for group 1 pulmonary arterial hypertension. Cochrane Database of Systematic Reviews 2025, Issue 8. Art. No.: CD015824. DOI: 10.1002/14651858.CD015824.pub2.

استفاده ما از cookie‌ها

ما برای کارکردن وب‌گاه از cookie‌های لازم استفاده می‌کنیم. ما همچنین می‌خواهیم cookie‌های تجزیه و تحلیل اختیاری تنظیم کنیم تا به ما در بهبود آن کمک کند. ما cookie‌های اختیاری را تنظیم نمی کنیم، مگر این‌که آنها را فعال کنید. با استفاده از این ابزار یک cookie‌ روی دستگاه شما تنظیم می‌شود تا تنظیمات منتخب شما را به خاطر بسپارد. همیشه می‌توانید با کلیک بر روی پیوند «تنظیمات Cookies» در پایین هر صفحه، تنظیمات cookie‌ خود را تغییر دهید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد cookie‌هایی که استفاده می‌کنیم، صفحه cookie‌های ما را ملاحظه کنید.

پذیرش تمامی موارد
پیکربندی کنید