پیام‌های کلیدی

• مهارکننده‌های پمپ پروتون (proton pump inhibitors; PPIs) در مقایسه با دارونما (placebo) (درمان ساختگی یا غیرفعال)، احتمالا ایجاد زخم‌های جدید را کاهش می‌دهند. آن‌ها نشانه‌های سوء‌هاضمه (dyspepsia) را نیز کمی کاهش می‌دهند. آن‌ها ممکن است عوارض زخم را کاهش داده و احتمالا کیفیت زندگی را اندکی بهبود بخشند. آن‌ها ممکن است تاثیرات مضر کمی داشته یا اصلا نداشته باشند، اما شواهد بسیار نامطمئن است.

• مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با آنتاگونیست‌های گیرنده هیستامین 2 (که به‌عنوان مسدودکننده‌های H2 نیز شناخته می‌شوند؛ داروهایی که به کاهش اسید معده کمک می‌کنند)، ممکن است ایجاد زخم‌های جدید را افزایش دهند. شواهد این مقایسه فقط از یک مطالعه به دست آمد.

• مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با میزوپروستول (misoprostol) (دارویی که به محافظت از لایه پوششی معده در برابر آسیب کمک می‌کند)، ممکن است ایجاد زخم‌های جدید را افزایش داده و تاثیرات مضر کمتری داشته باشند، اما شواهد بسیار نامطمئن است. شواهد این مقایسه فقط از یک مطالعه به دست آمد.

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، زخم‌ها، سوءهاضمه، و مهارکننده‌های پمپ پروتون چه هستند؟

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی معمولا برای کاهش درد و التهاب (پاسخ بدن به آسیب یا بیماری) استفاده می‌شوند. استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها می‌تواند باعث ایجاد زخم معده شود، که عبارتند از ضایعاتی (زخم‌هایی) در پوشش معده یا روده کوچک که باعث ایجاد درد و عوارض جدی می‌شوند. یکی از عوارض، سوء‌هاضمه (احساس ناراحتی در قسمت بالای شکم) است. مهارکننده‌های پمپ پروتون داروهایی هستند که تولید اسید را در شیره معده (که به هضم غذا کمک می‌کند) کاهش داده و معده را از آسیب ناشی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی محافظت می‌کنند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما ‌خواستیم بدانیم که مهارکننده‌های پمپ پروتون در پیشگیری از ایجاد سوءهاضمه و زخم در افرادی که به مدت چهار هفته یا بیشتر از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی استفاده می‌کنند، موثر هستند یا خیر. ما به دنبال یافتن اطلاعاتی در مورد وقوع زخم‌ها، نشانه‌های سوء‌هاضمه، عوارض جانبی، عوارض زخم، و کیفیت زندگی بودیم.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

برای یافتن مطالعات، تا اکتبر 2023 به جست‌وجو پرداختیم. ما مطالعاتی را وارد کردیم که مهارکننده‌های پمپ پروتون را با دارونما (درمان ساختگی یا غیرفعال)، آنتاگونیست‌های گیرنده هیستامین 2 (که با نام مسدودکننده‌های H2 نیز شناخته می‌شوند؛ داروهایی که به کاهش اسید معده کمک می‌کنند)، میزوپروستول (دارویی که به محافظت از پوشش معده در برابر آسیب کمک می‌کند) یا سوکرالفیت (sucralfate) (دارویی که زخم‌های معده و روده را درمان و پیشگیری می‌کند)، در بزرگسالان و کودکانی مقایسه ‌کردند که حداقل به مدت چهار هفته از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی استفاده ‌کردند.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما 12 مطالعه را یافتیم که شامل 8760 بزرگسال مصرف‌کننده داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بودند. بزرگترین مطالعه شامل 2426 بیمار، و کوچکترین آن دربرگیرنده 26 نفر بودند. بیماران، یکی از مهارکننده‌های پمپ پروتون زیر را به صورت خوراکی دریافت کردند: اسموپرازول (esomeprazole)، لانسوپرازول (lansoprazole)، امپرازول (omeprazole) و پنتوپرازول (pantoprazole)، اما اکثر مطالعات از اسموپرازول استفاده کردند. ده مطالعه مهارکننده‌های پمپ پروتون را در مقابل دارونما، یک مطالعه مهارکننده‌های پمپ پروتون را در مقابل میزوپروستول در مقابل دارونما، و یک مطالعه مهارکننده‌های پمپ پروتون را در مقابل مسدودکننده H2، فاموتیدین (famotidine)، مقایسه کردند. مطالعات حدود شش ماه طول کشیدند؛ فقط یکی از آن‌ها 12 ماه یا بیشتر به طول انجامید. شرکت‌های داروسازی هفت مطالعه را از نظر مالی حمایت کردند.

نتایج اصلی

مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با دارونما، نشانه‌های سوء‌هاضمه را اندکی کاهش می‌دهند. مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با دارونما احتمال ایجاد زخم‌های جدید را کاهش می‌دهند (در هر 1000 فرد تحت درمان با مهارکننده‌های پمپ پروتون، 36 مورد زخم جدید و در هر 1000 فرد دریافت‌کننده دارونما، 119 مورد زخم جدید ایجاد شدند). مهارکننده‌های پمپ پروتون ممکن است عوارض زخم معده را در مقایسه با دارونما کاهش دهند (در هر 1000 فرد تحت درمان با مهارکننده‌های پمپ پروتون، 4 مورد عارضه و در هر 1000 فرد با دارونما، 11 مورد عارضه رخ دادند). مهارکننده‌های پمپ پروتون احتمالا کیفیت زندگی را کمی بهبود می‌بخشند.

مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با مسدودکننده‌های H2 ممکن است باعث افزایش زخم‌های جدید شوند (در هر 1000 فرد تحت درمان با مهارکننده‌های پمپ پروتون، 154 مورد زخم جدید و 77 مورد زخم جدید در هر 1000 فرد درمان‌شده با مسدودکننده‌های H2 وجود داشت).

مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با میزوپروستول ممکن است بروز زخم‌های جدید را افزایش دهند، اما شواهد بسیار نامطمئن است. مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقایسه با میزوپروستول ممکن است تاثیرات مضر کمتری داشته باشند، اما شواهد بسیار نامطمئن است.

ما هیچ مطالعه‌ای را نیافتیم که مهارکننده‌های پمپ پروتون و سوکرالفیت را مقایسه کرده باشد.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

به جز مقایسه مهارکننده‌های پمپ پروتون در مقابل دارونما بر تشکیل زخم‌های جدید و کیفیت زندگی، به شواهد اطمینان متوسط ​​تا کمی داریم. مطالعات بسیار کوچک بودند، معیارهای مورد نظر ما را گزارش نکردند، مقایسه فقط شامل یک مطالعه بود، و میان مطالعات در نتایج تفاوت وجود داشت (برخی مطالعات مزایا را یافتند درحالی‌که برخی دیگر به مضرات اشاره کردند).

این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟

شواهد تا 23 اکتبر 2023 به‌روز است.