پیامهای کلیدی
-
تجویز پالیویزوماب (palivizumab) داخل وریدی یا عضلانی (سیستمیک)، نرخ بستری شدن در بیمارستان را ناشی از ویروس سینسیشیال تنفسی (respiratory syncytial virus; RSV) کاهش داده و مشکلات تنفسی بعدی (خسخس سینه) را نیز کم میکند، اما احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در دیگر پیامدها ایجاد میکند.
-
پالیویزوماب، هنگامی که از راه بینی (intranasal) تجویز میشود، ممکن است برای اکثر پیامدهای مهم، مفید نباشد.
ویروس تنفسی سینسیشیال چیست؟
ویروس تنفسی سینسیشیال (RSV) عامل اصلی عفونتهای حاد تنفسی در کودکان، عمدتا در طول سال اول زندگی، است. این عامل، سالانه 33 میلیون مورد عفونت را ایجاد میکند، که بیشاز 95% از آنها در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط رخ میدهند.
نشانههای آن چه هستند؟
کودکان مبتلا به RSV ممکن است دچار آبریزش از بینی، تب، سرفه، تنگی نفس، خسخس سینه، یا مشکل در تغذیه، شوند. عفونت با RSV میتواند منجر به بستری شدن در بیمارستان، بستری در بخش مراقبتهای ویژه، و حتی مرگ، بهویژه در نوزادان کمتر از دو ماه سن شود. حتی پساز برطرف شدن عفونت، کودکان ممکن است دچار عود خسخس سینه و مشکلات مزمن ریوی شوند.
پالیویزوماب چیست؟
پالیویزوماب دارویی است که هر ماه تا پنج دوز بهصورت عضلانی تزریق میشود تا از بروز عفونتهای جدی در کودکانی که در معرض خطر بالای ابتلا به بیماریهای شدید قرار دارند، پیشگیری کند. همچنین میتواند بهصورت داخل وریدی یا، اخیرا، از طریق بینی تجویز شود.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما خواستیم مزایا و معایب تجویز پالیویزوماب را در کودکانی که در معرض خطر عفونت RSV هستند، بدانیم.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که پالیویزوماب را با دارونما (placebo) (درمان ساختگی)، عدم درمان، یا مراقبت استاندارد در کودکان در معرض خطر عفونت RSV مقایسه کردند.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما شش مطالعه را با 3611 کودک شناسایی کردیم. همه مطالعات شامل تعداد کمی از شرکتکنندگان، و کودکانی بودند که در صورت ابتلا به RSV بهدلیل مشکلات زمینهای سلامت، مانند زایمان زودرس یا مشکلات قلبی یا ریوی، در معرض خطر بالای پیامدهای نامطلوب قرار داشتند. نتایج اصلی در زیر ارائه میشوند.
-
پالیویزوماب سیستمیک باعث کاهش تعداد موارد بستری در بیمارستان ناشی از عفونت RSV تا 56% میشود؛ براساس 98 مورد عفونت بهازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این رقم معادل 43 مورد بهازای هر 1000 شرکتکننده در گروه پالیویزوماب است. پالیویزوماب داخل بینی ممکن است نرخ بستری شدن در بیمارستان را ناشی از عفونت RSV افزایش دهد، که در گروه پالیویزوماب 2.3 برابر بیشتر (149 مورد بهازای هر 1000 شرکتکننده) نسبت به گروه دارونما (64 مورد بهازای هر 1000 شرکتکننده) است.
-
پالیویزوماب احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در مرگومیر و تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در عوارض جانبی میشود؛ براساس 23 مورد مرگومیر بهازای هر 1000 شرکتکننده و 78 مورد عارضه جانبی بهازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این رقم معادل 16 مورد مرگومیر بهازای هر 1000 شرکتکننده و 84 مورد عارضه جانبی بهازای هر 1000 شرکتکننده در گروه پالیویزوماب است.
-
پالیویزوماب احتمالا منجر به کاهش اندک 20% در نرخ بستری شدن در بیمارستان ناشی از بیماری تنفسی میشود.
-
پالیویزوماب سیستمیک ممکن است میزان عفونت RSV را در پیگیری دو ساله تا 67% کاهش دهد، و تعداد روزهای خسخس سینه را تا 61% کم کند. در مقایسه، پالیویزوماب داخل بینی ممکن است میزان عفونت RSV را تا 64% افزایش دهد و منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در تعداد روزهای خسخس سینه شود.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما مطمئن هستیم که پالیویزوماب سیستمیک، نرخ بستری شدن در بیمارستان را ناشی از عفونت RSV کاهش داده و تعداد روزهای خسخس سینه را کم میکند. ما به شواهد باقیمانده فقط اطمینانی در حد متوسط یا اطمینان کمی داریم زیرا مطالعات بسیار کوچک بودند/مطالعات کافی برای اطمینان از نتایج وجود ندارد.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا 3 جولای 2024 بهروز است.
مطالعه چکیده کامل
ویروسهای تنفسی عامل اصلی عفونت دستگاه تنفسی تحتانی (lower respiratory tract infection; LRTI) و بستری در بیمارستان در نوزادان و کودکان خردسال هستند. ویروس تنفسی سینسیشیال (respiratory syncytial virus; RSV) عامل عفونتزای اصلی در این جمعیت شمرده میشود. به منظور پیشگیری از بروز RSV LRTI جدی در کودکان، داروی پالیویزوماب (palivizumab) به صورت عضلانی هر ماه و در طول پنج ماه نخستین فصل RSV تجویز میشود. با توجه به هزینه بالای پالیویزوماب، دانستن اینکه این دارو همچنان در پیشگیری از بروز بیماری RSV شدید در کودکان موثر است یا خیر، ضروری است.
اهداف
ارزیابی تاثیرات مصرف پالیویزوماب در پیشگیری از بروز عفونت شدید RSV در کودکان.
روشهای جستوجو
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ LILACS؛ CINAHL؛ Scopus، و دو پایگاه ثبت کارآزماییها را از زمان آغاز به کار هر بانک اطلاعاتی تا جولای 2024، بدون اعمال محدودیت در زبان یا وضعیت انتشار، جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، از جمله RCTهای خوشهای را وارد کردیم، که پالیویزوماب را با دوز 15 میلیگرم/کیلوگرم یکبار در ماه (حداکثر پنج دوز) با دارونما (placebo)، عدم-مداخله یا مراقبت استاندارد در کودکان 0 تا 24 ماهه، از هر دو جنس، و صرفنظر از سابقه ابتلا به عفونت RSV، مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
از چارچوب کاری Screen4Me کاکرین برای کمک به ارزیابی نتایج جستوجو استفاده کردیم. دو نویسنده مرور، مطالعات را برای انتخاب غربالگری کرده، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. از روشهای استاندارد کاکرین استفاده کردیم. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد بهره بردیم. پیامدهای اولیه شامل بستری شدن در بیمارستان به دلیل ابتلا به عفونت RSV، مورتالیتی به هر علتی و عوارض جانبی بودند. پیامدهای ثانویه نیز عبارت بودند از بستری شدن در بیمارستان ناشی از ابتلا به بیماریهای تنفسی، طول مدت بستری در بیمارستان، عفونت RSV، تعداد روزهای ابتلا به خسخس سینه، روزهای دریافت اکسیژن تکمیلی، طول مدت بستری در بخش مراقبتهای ویژه و استفاده از ونتیلاسیون مکانیکی.
نتایج اصلی
پنج مطالعه را با مجموع 3343 شرکتکننده وارد کردیم. همه مطالعات، RCTهای موازی بودند، که تاثیرات تجویز 15 میلیگرم/کیلوگرم پالیویزوماب را هر ماه تا پنج ماه، در مقایسه با دارونما یا عدم-مداخله در یک محیط سرپایی ارزیابی کردند، اگرچه یک مطالعه شامل نوزادان بستری شده در بیمارستان نیز بود. اکثر مطالعات وارد شده روی کودکان پُر-خطر از نظر ابتلا به عفونت RSV ناشی از ابتلا به کوموربیدیتیهایی مانند دیسپلازی برونکوپولمونری (bronchopulmonary dysplasia) و بیماری مادرزادی قلبی انجام شدند. سطح خطر سوگیری پیامدها در تمام مطالعات مشابه و عمدتا پائین بود.
پالیویزوماب، میزان بستری شدن را در بیمارستان ناشی از عفونت RSV را در پیگیری دو ساله کاهش میدهد (خطر نسبی (RR): 0.44؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.30 تا 0.64؛ 5 مطالعه، 3343 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بالا). بر اساس 98 مورد بستری در بیمارستان به ازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این میزان کاهش معادل 43 مورد (29 تا 62) در هر 1000 شرکتکننده گروه پالیویزوماب است. این دارو احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در بروز مورتالیتی طی دو سال پیگیری میشود (RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.15؛ 5 مطالعه، 3343 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). بر اساس 23 مورد مرگومیر به ازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این کاهش معادل 16 مورد (10 تا 27) در هر 1000 شرکتکننده گروه پالیویزوماب است. دارو فوق احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در بروز عوارض جانبی طی 150 روز پیگیری میشود (RR: 1.09؛ 95% CI؛ 0.85 تا 1.39؛ 3 مطالعه، 2831 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). بر اساس 84 عارضه به ازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این کاهش معادل 91 مورد (71 تا 117) در هر 1000 شرکتکننده گروه پالیویزوماب است. این دارو احتمالا منجر به کاهشی اندک در میزان بستری ناشی از ابتلا به بیماریهای تنفسی طی دو سال پیگیری میشود (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.62 تا 0.97؛ 5 مطالعه، 3343 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). پالیویزوماب ممکن است منجر به کاهش زیادی در بروز عفونت RSV طی دو سال پیگیری شود (RR: 0.33؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.55؛ 3 مطالعه، 554 شرکتکننده، شواهد با قطعیت پائین). بر اساس 195 مورد عفونت RSV به ازای هر 1000 شرکتکننده در گروه دارونما، این کاهش معادل 64 مورد (39 تا 107) در هر 1000 شرکتکننده گروه پالیویزوماب است. پالیویزوماب همچنین تعداد روزهای ابتلا به خسخس سینه را در دوره یک ساله پیگیری کاهش میدهد (RR: 0.39؛ 95% CI؛ 0.35 تا 0.44؛ 1 مطالعه، 429 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بالا).
نتیجهگیریهای نویسندگان
براساس شواهد موجود، پروفیلاکسی با پالیویزوماب سیستمیک، نرخ بستری شدن در بیمارستان را ناشی از عفونت RSV کاهش داده و احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در مرگومیر میشود. پالیویزوماب داخل بینی ممکن است نرخ بستری شدن در بیمارستان را ناشی از عفونت RSV افزایش دهد. پالیویزوماب احتمالا منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در عوارض جانبی میشود. علاوهبر این، پالیویزوماب احتمالا منجر به کاهش اندکی در نرخ بستری شدن در بیمارستان ناشی از بیماریهای تنفسی میشود. پالیویزوماب سیستمیک ممکن است منجر به کاهش زیادی در عفونتهای RSV شود، درحالیکه پالیویزوماب داخل بینی میتواند عفونت RSV را افزایش دهد. پالیویزوماب سیستمیک همچنین تعداد روزهای خسخس سینه را کاهش میدهد، درحالیکه پالیویزوماب داخل بینی ممکن است منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در میانگین کسری از روزهای خسخس سینه شود. این نتایج ممکن است برای کودکانی که بهدلیل ابتلا به بیماریهای دیگر، در معرض خطر بالای عفونت شدید RSV قرار دارند، قابل استفاده باشد.
انجام تحقیقات بیشتری برای تعیین تاثیر پالیویزوماب در کودکان مبتلا به بیماریهای همراه دیگر که بهعنوان عوامل خطر برای بیماری شدید RSV شناخته میشوند (مانند نقص سیستم ایمنی) و با دیگر عوامل اجتماعی تعیینکننده بیماری مواجه هستند، از جمله کودکان ساکن در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط، مناطق گرمسیری، کودکان محروم از شیر مادر، زندگی در فقر، یا اعضای خانوادههایی هستند که در موقعیتهای پرجمعیت زندگی میکنند، مورد نیاز است.
حمایت مالی
این مرور کاکرین، حمایت مالی اختصاصی نداشت.
ثبت
پروتکل (2020): doi.org/10.1002/14651858.CD013757
نسخه اول مرور (2021): doi.org/10.1002/14651858.CD013757.pub2
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
