رفتن به محتوای اصلی

بهترین روش‌ها برای پیشگیری از تحریک پوست ناشی از تماس طولانی‌مدت با ادرار یا مدفوع در بزرگسالان چه هستند؟

در دسترس به زیان‌های

پیام‌های کلیدی

• شواهد کمی در مورد تاثیرات استفاده از روش‌های مختلف برای پیشگیری از تحریک پوست ناشی از تماس طولانی‌مدت با ادرار یا مدفوع در بزرگسالان وجود دارد. برخی از پاک‌کننده‌های پوست ممکن است از آب و صابون بهتر باشند، و پاک‌کننده‌های پوست همراه با محصولات بدون نیاز به آبکشی (leave-on products) (مرطوب‌کننده‌ها، محافظ‌های پوست) ممکن است بهتر از پاک‌کننده‌های پوست به‌تنهایی عمل کنند، اما ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم.
• برای یافتن بهترین روش پیشگیری از ایجاد تحریک پوست، به انجام مطالعات بیشتری در مورد روش‌های استاندارد آزمایش‌شده در محیط‌های مراقبتی مختلف نیاز داریم.

درماتیت ناشی از بی‌اختیاری چیست؟

درماتیت ناشی از بی‌اختیاری (incontinence-associated dermatitis) یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی در بزرگسالانی است که دچار نشت ادرار، مدفوع، یا هر دو، می‌شوند. در این وضعیت، پوست قرمز و اغلب دردناک یا خارش‌دار شده، و گاهی منجر به زخم‌های باز می‌شود. رویکردهای اصلی برای پیشگیری از ایجاد این مشکل شامل پاک‌سازی پوست و استفاده از محصولاتی برای محافظت از پوست، مانند مرطوب‌کننده‌ها، محافظ‌های پوست، یا موانع پوستی (محصولات بدون نیاز به آبکشی) هستند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما خواستیم بدانیم کدام پاک‌کننده‌های پوستی و محصولات بدون نیاز به آبکشی، برای پیشگیری از درماتیت ناشی از بی‌اختیاری در بزرگسالان بهترین عملکرد را دارند. ما هم‌چنین خواستیم بدانیم که پاک‌کننده‌های پوستی و محصولات بدون نیاز به آبکشی، عوارض جانبی ناخواسته‌ای مانند درد، بثورات پوستی یا خارش دارند یا خیر.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما به دنبال مطالعاتی بودیم که روش‌های مختلف پیشگیری از بروز درماتیت ناشی از بی‌اختیاری (پاک‌سازی پوست، محصولات بدون نیاز به آبکشی، یا هر دو) را به‌صورت قاعده‌مندی در محیط‌های مراقبت‌های سلامت مقایسه کردند. افراد وارد‌شده در این مطالعات می‌بایست 18 سال یا بیشتر سن داشته و در ابتدای مطالعه نمی‌توانستند دچار درماتیت ناشی از بی‌اختیاری ادرار باشند. ما نتایج را ارائه داده و میزان اطمینان خود را به شواهد بر اساس عواملی مانند روش‌های مطالعه و حجم نمونه آن‌ها ارزیابی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما 15 مطالعه را شامل 1020 بزرگسال یافتیم که دچار بی‌اختیاری (نشت ادرار، مدفوع، یا هر دو) بوده و در خانه سالمندان زندگی کردند یا در بیمارستان بستری بودند. سیزده مورد از این مطالعات حجم نمونه کوچکی داشتند، در حالی که دو کارآزمایی‌ شامل بیش از 170 بزرگسال بودند. شش مطالعه نتایج را در کوتاه‌مدت (تا 7 روز)، چهار مطالعه در میان‌مدت (8 روز تا 1 ماه)، و یک مطالعه در طولانی‌مدت (1 ماه تا 3 ماه) بررسی کردند. هیچ مطالعه دیگری زمان اندازه‌گیری نتایج را توضیح نداد.

ترکیب و مقایسه نتایج دشوار بود زیرا مطالعات شامل محصولات مختلفی بودند و نتایج را به روش‌های متفاوتی اندازه‌گیری ‌کردند.

سه مطالعه پاک‌کننده‌های مختلف پوستی، پنج مطالعه محصولات مختلف بدون نیاز به آبکشی و هفت مطالعه ترکیبی از پاک‌کننده‌های پوستی و محصولات بدون نیاز به آبکشی را مقایسه کردند.

نتایج اصلی

یک مطالعه نشان داد که استفاده از یک محصول پاک‌کننده در پیشگیری از درماتیت ناشی از بی‌اختیاری در مقایسه با آب و صابون ممکن است موثرتر باشد، اما مطالعه دیگری تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را بین این دو نوع درمان نشان داد. به‌طور مشابه، یک مطالعه نشان داد که ترکیب یک پاک‌کننده پوستی با یک محصول بدون نیاز به آبکشی ممکن است موثرتر از پاکسازی به‌تنهایی باشد، درحالی‌که مطالعه دیگر نشان داد تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در اثربخشی بین این دو رویکرد وجود داشت. ما در مورد نتایج همه مقایسه‌ها بسیار نامطمئن هستیم، بنابراین مشخص نیست برای پیشگیری از درماتیت ناشی از بی‌اختیاری، چه درمانی بهتر از درمان دیگر عمل می‌کند.

ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد افراد دچار درد ناشی از درمان، میان افرادی که با ترکیبی از پاک‌سازی پوست و محصول بدون نیاز به آبکشی درمان شدند و افرادی که فقط با پاک‌سازی درمان شدند، وجود داشته باشد. به‌طور مشابه، ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت میان افرادی که با یک پاک‌کننده پوست بدون نیاز به آبکشی به‌همراه یک کرم پوست درمان شدند، در مقایسه با افرادی که با آب و صابون و به دنبال آن لوسیون درمان شدند، در تعداد افرادی که دچار درد ناشی از درمان شدند، وجود داشته باشد.

استفاده از پاک‌کننده‌های پوست به‌همراه یک محصول بدون نیاز به آبکشی، در مقایسه با یک برنامه مراقبت از پوست بدون استفاده از یک محصول بدون نیاز به آبکشی، ممکن است منجر به خارش در افراد کمتری شود.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما به شواهد اطمینان نداریم زیرا اکثر مطالعات شامل تعداد کمی از افراد بودند و نتایج را به‌طور هم‌سو و سازگار گزارش نکردند. علاوه‌بر این، تنوع قابل توجهی در محصولات و شیوه‌های مورد استفاده وجود داشت.

این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟

شواهد تا 29 اپریل 2024 به‌روز است.

پیشینه

درماتیت ناشی از بی‌اختیاری (incontinence-associated dermatitis; IAD) یک مشکل پوستی شایع در بزرگسالان مبتلا به بی‌اختیاری ادرار، بی‌اختیاری مدفوع، یا هر دو، است. پیشگیری شامل مداخلات مراقبت از پوست مانند پاک‌سازی پوست و استفاده از محافظ‌ها/موانع پوستی (محصولات بدون نیاز به آبکشی) است.

اهداف

ارزیابی تاثیرات پاک‌کننده‌های مراقبت از پوست، محصولات بدون نیاز به آبکشی (leave-on products)، و انجام اقداماتی برای پیشگیری از درماتیت ناشی از بی‌اختیاری در بزرگسالان.

روش‌های جست‌وجو

تا 29 اپریل 2024، در پایگاه ثبت تخصصی گروه بی‌اختیاری در کاکرین جست‌وجو کردیم که شامل کارآزمایی‌های شناسایی‌شده از CENTRAL؛ MEDLINE؛ MEDLINE In-Process؛ MEDLINE Epub Ahead of Print؛ ClinicalTrials.gov؛ و WHO ICTRP بودند؛ و مجلات و مجموعه مقالات کنفرانس‌ها را به‌صورت دستی بررسی کردیم. فهرست منابع مطالعات واردشده را برای شناسایی مطالعات بیشتر مرور کردیم.

معیارهای انتخاب

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را انتخاب کردیم که در هر محیط مراقبت‌های سلامت انجام شده و شامل شرکت‌کنندگان بالای 18 سال بدون IAD در شروع مطالعه بودند. ما کارآزمایی‌ها را وارد کردیم که اثربخشی مداخلات پاک‌سازی پوست و محصولات بدون نیاز به آبکشی یا ترکیبی از مداخلات/محصولات بدون نیاز به آبکشی را مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

سه نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم عناوین، چکیده‌ها، و مقالات دارای متن کامل را غربالگری کردند. چهار نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. داده‌های مطالعاتی که به زبان انگلیسی منتشر نشده بودند، توسط داوطلبانی از Cochrane Engage و شبکه‌های نویسندگان مرور، ترجمه و استخراج شدند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از: تعداد شرکت‌کنندگان مبتلا به IAD و عوارض جانبی مرتبط با مداخله (درد، بثورات پوستی، خارش و دیگر عوارض جانبی جدی). پیامدهای ثانویه شامل تعدادی از شرکت‌کنندگان که از محصولات یا روش‌های مراقبت از پوست راضی بودند، پایبندی به پروتکل در طول مداخله، و کیفیت زندگی (اختصاصی برای وضعیت یا عمومی)، بودند. برای بررسی قطعیت شواهد، رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) را به‌کار گرفتیم.

نتایج اصلی

ما 15 کارآزمایی‌ را با 1020 شرکت‌کننده در یک سنتز کیفی وارد کردیم (41 شرکت‌کننده از خانه‌های سالمندان؛ 65 نفر از هم خانه سالمندان و هم بیمارستان، و 914 نفر از محیط‌های بیمارستانی). شرکت‌کنندگان دچار بی‌اختیاری ادرار، بی‌اختیاری مدفوع، یا هر دو، بودند. سیزده کارآزمایی‌ حجم نمونه کوچک و دو کارآزمایی‌ 180 و 174 شرکت‌کننده داشتند. شش کارآزمایی پیامدها را در کوتاه‌مدت (≤ 7 روز)، چهار کارآزمایی در میان‌مدت (8 روز تا 1 ماه)، و یک کارآزمایی در بلندمدت (> 1 ماه تا 3 ماه) ارزیابی کردند. در مطالعات باقی‌مانده، زمان‌بندی ارزیابی نامشخص بود. سطح خطر کلی سوگیری در مطالعات وارد‌شده، بالا بود. وجود ناهمگونی (heterogeneity) قابل توجه (در جمعیت‌های مورد مطالعه، محصولات مراقبت از پوست، روش‌های مراقبت از پوست، پیامدها و ابزار اندازه‌گیری) مانع از انجام متاآنالیز شد.

سه کارآزمایی مداخلات پاک‌سازی پوست، و پنج کارآزمایی‌ محصولات بدون نیاز به آبکشی یا ترکیبی از محصولات بدون نیاز به آبکشی را مقایسه کردند. هفت کارآزمایی‌ ترکیبی از پاک‌کننده‌های پوست و محصولات بدون نیاز به آبکشی را مقایسه کردند.

تعداد شرکت‌کنندگان مبتلا به درماتیت ناشی از بی‌اختیاری

سه کارآزمایی، یک پاک‌کننده پوست را با آب و صابون مقایسه کردند. یکی از آن‌ها شواهدی را ارائه داد که استفاده از پاک‌کننده فومی برای پیشگیری از IAD ممکن است موثرتر از صابون و آب باشد (RR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.85؛ 65 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، درحالی‌که دیگری تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در اثربخشی میان لیف حمام یک‌بار مصرف حاوی 3% دایمتیکون و صابون و آب نیافت (RR: 0.14؛ 95% CI؛ 0.01 تا 2.28؛ 12 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). کارآزمایی سوم، نمرات پائین‌تر اریتم را با یک پاک‌کننده پوست بدون نیاز به آبکشی در مقایسه با صابون و آب گزارش کرد، اما نتوانستیم این داده‌ها را آنالیز کنیم.

در کارآزمایی‌هایی که ترکیبی از پاک‌کننده‌های پوست و محصولات بدون نیاز به آبکشی را در مقابل پاک‌سازی پوست به‌تنهایی ارزیابی کردند، یکی از آن‌ها پیشنهاد کرد که درمان ترکیبی برای پیشگیری از IAD ممکن است موثرتر باشد (RR: 0.03؛ 95% CI؛ 0.00 تا 0.53؛ 180 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، و دیگری تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را میان مداخلات نشان داد (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.14 تا 3.68؛ 31 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). دو مطالعه، تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را میان ترکیبی از محصولات بدون نیاز به آبکشی در مقابل یک محصول واحد نشان ندادند (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.36 تا 2.02؛ 74 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛ (RR: 0.25؛ 95% CI؛ 0.03 تا 1.86؛ 20 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).

به‌طور کلی، به دلیل قطعیت بسیار پائین شواهد برای همه مقایسه‌ها، ما نمی‌توانیم نتیجه‌گیری‌های معناداری را در مورد اثربخشی مداخلات آزمایش‌شده در پیشگیری از IAD داشته باشیم.

عوارض جانبی: درد

یک کارآزمایی نشان داد تعداد کمتری از افرادی که از ترکیبی از محصولات پاک‌سازی پوست و یک محصول بدون نیاز به آبکشی استفاده کردند، در مقایسه با افرادی که محصولات پاک‌سازی را بدون استفاده از یک محصول بدون نیاز به آبکشی دریافت کردند، دچار درد شدند (RR: 0.33؛ 95% CI؛ 0.09 تا 1.19؛ 180 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، و یک کارآزمایی نشان داد تعداد کمتری از افرادی که از یک پاک‌کننده پوست بدون نیاز به آبکشی به‌همراه یک کرم پوست استفاده کردند، در مقایسه با افرادی که از صابون و آب و به دنبال آن از لوسیون استفاده کردند، دچار درد شدند (RR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.19 تا 1.74؛ 31 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). بااین‌حال، آنالیزهای ما از این دو مقایسه نشان می‌دهند که ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت میان مداخلات آزمایش‌شده از نظر درد وجود داشته باشد.

عوارض جانبی: خارش

یک کارآزمایی نشان داد محصولات پاک‌سازی پوست و استفاده از یک محصول بدون نیاز به آبکشی، در مقایسه با یک رژیم مراقبت از پوست مرسوم بدون استفاده از یک محصول بدون نیاز به آبکشی، ممکن است با خارش کمتر همراه باشد (RR: 0.04؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.29؛ 180 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

ما شواهد محدودی را، با قطعیت پائین و بسیار پائین، در مورد اثربخشی مداخلات برای پیشگیری از IAD در بزرگسالان یافتیم. در نتیجه، مشخص نیست که هر محصول پاک‌کننده پوست یا محصول بدون نیاز به آبکشی، چه به‌تنهایی و چه به صورت ترکیبی، عملکرد بهتری نسبت به سایرین دارد یا خیر. شواهدی با قطعیت بسیار پائین وجود دارد که استفاده از پاک‌کننده پوست در پیشگیری از IAD ممکن است بهتر از آب و صابون باشد، و استفاده ترکیبی از یک پاک‌کننده پوست و یک محصول بدون نیاز به آبکشی در پیشگیری از IAD ممکن است بهتر از استفاده از یک پاک‌کننده پوست به‌تنهایی باشد. لازم است کارآزمایی‌های تائیدکننده با کیفیت بالا که از رژیم‌های استانداردشده و مشابه در شرایط و موقعیت‌های مختلف برای پیشگیری و درمان استفاده می‌کنند، انجام شوند.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

استناد
Graham T, Beeckman D, Kottner J, Fader M, Fiorentino F, Fitzpatrick JM, Gray M, Harris RG, Sooriah S, Wallace SA, Worsley PR, Woodward S. Skin cleansers and leave-on product interventions for preventing incontinence-associated dermatitis in adults. Cochrane Database of Systematic Reviews 2025, Issue 7. Art. No.: CD011627. DOI: 10.1002/14651858.CD011627.pub3.