Pytanie badawcze

Jaka jest skuteczność redukcji stresu przez medytację (redukcja stresu oparta na uważności; ang: mindfulness-based stress reduction; MBSR) w zmniejszaniu problemów związanych ze stresem u opiekunów osób z demencją?

Wprowadzenie

Demencja stała się obciążeniem dla zdrowia publicznego na całym świecie. Opieka nad osobami z otępieniem jest bardzo stresująca, a opiekunowie są bardziej niż ogólna populacja narażeni na problemy psychiczne, takie jak depresja i stany lękowe. Redukcja stresu przez medytację stanowi potencjalnie obiecującą interwencję ukierunkowaną na te problemy. Potrzebne są jednak nowe informacje, czy MBSR może pomóc opiekunom osób z demencją.

Charakterystyka badań

Szukaliśmy danych naukowych do września 2017 r. i znaleźliśmy pięć randomizowanych badań klinicznych (badania kliniczne, w których osoby są losowo przydzielane do jednej z dwóch lub więcej grup leczenia) porównujących MBSR z innymi interwencjami. Opisaliśmy efekty programów MBSR w porównaniu z aktywną kontrolą (interwencje, w których uczestnicy otrzymują podobną ilość uwagi do tych w grupie MBSR, np. wsparcie społeczne albo progresywne rozluźnianie mięśni) lub nieaktywną kontrolą (interwencje, w których uczestnicy otrzymali mniej uwagi niż w grupie MBSR, np. nauka samopomocy).

Kluczowe wyniki

Byliśmy w stanie dokonać analizy wyników z 5 badań z randomizacją obejmujących łącznie 201 opiekunów. Na podstawie wyników trzech z nich (135 opiekunów) wykazano, że opiekunowie otrzymujący MBSR po zakończeniu leczenia mogą wykazywać niższy poziom objawów depresyjnych niż ci, którzy otrzymywali terapię aktywnej kontroli. Nie znaleźliśmy jednak wyraźnych danych dotyczących wpływu MBSR na depresję w porównaniu z nieaktywnymi terapiami kontrolnymi. Redukcja stresu przez medytację może także prowadzić do zmniejszenia objawów lękowych u opiekunów na koniec leczenia. Interwencja ta może nieznacznie nasilić u opiekunów poczucie nadmiernego obciążenia. Jednak wyniki dotyczące lęku i obciążenia były bardzo niejasne. Nie byliśmy w stanie wyciągnąć wniosków dotyczących strategii radzenia sobie (ze stresem; przyp.tłum.) u opiekunów i ryzyka rezygnacji z terapii z powodu bardzo niskiej jakości danych naukowych.

W żadnym z badań nie mierzono jakości życia opiekunów lub osób z demencją ani odsetka osób z otępieniem przyjmowanych do domów opieki i szpitali.

Tylko jedno badanie uwzględniało działania niepożądane, odnotowując jedno mniejsze zdarzenie (przeciążenie szyi u jednego uczestnika, który ćwiczył jogę w domu).

Jakość danych naukowych

Badania kliniczne były małe, a sposób w jaki zostały zaprojektowane lub przeprowadzone mógł wiązać się z ryzykiem błędu systematycznego, dlatego uznaliśmy jakość danych naukowych jako niską lub bardzo niską. Ostatecznie mamy ograniczone zaufanie do wyników.

Wnioski

Podsumowując, przegląd zawiera wstępne dane potwierdzające skuteczność MBSR w leczeniu niektórych problemów związanych ze stresem u opiekunów osób z demencją. Potrzebne są jednak dalsze, dobrej dobrej jakości badania zanim możliwe będzie potwierdzenie, że MBSR ma korzystny wpływ na opiekunów pacjentów z otępieniem.