Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Celem niniejszego przeglądu Cochrane było sprawdzenie jaka jest skuteczność stosowania leku o nazwie cerebrolizyna w leczeniu udaru mózgu.

Czym jest udar mózgu?

Udar mózgu powoduje nagłe osłabienie, które zazwyczaj skutkuje niedowładem połowiczym ciała. Jest to spowodowane nagłym odcięciem przepływu krwi do części mózgu, co blokuje dopływ tlenu i składników odżywczych do komórek mózgowych. Gdy dopływ krwi do mózgu jest zatrzymany, komórki mózgowe zaczynają umierać. Może to prowadzić do uszkodzenia mózgu, niepełnosprawności, a nawet do śmierci.

Udar niedokrwienny mózgu jest najczęstszym rodzajem udaru. Do udaru niedokrwiennego mózgu dochodzi, gdy przepływ krwi zostaje zablokowany przez skrzep krwi lub kawałek materiału tłuszczowego w tętnicy.

Dlaczego ten przegląd jest ważny?

Udar mózgu to nagły przypadek medyczny, który wymaga natychmiastowego leczenia. Udar niedokrwienny mózgu leczy się zazwyczaj kombinacją leków rozpuszczających skrzepy krwi i zapobiegających ich powstawaniu, obniżających ciśnienie tętnicze i zmniejszających stężenie cholesterolu.

Cerebrolizyna jest mieszaniną uzyskiwaną z tkanki mózgu świni. Niektóre z białek zawartych w cerebrolizynie występują naturalnie w ludzkim mózgu i mogą pomóc w ochronie i naprawie komórek mózgowych. Cerebrolizyna jest powszechnie stosowana w niektórych krajach w leczeniu udaru mózgu.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań dotyczących stosowania cerebrolizyny w leczeniu świeżego udaru niedokrwiennego mózgu. Szukano badań z randomizacją (RCT), w których losowo decyduje się o metodzie leczenia każdego z uczestników, ponieważ badania te pozwalają uzyskać najbardziej wiarygodne dane na temat skuteczności terapii.

Okres wyszukiwania danych: Niniejszy przegląd obejmuje dane naukowe opublikowane do października 2019 roku.

Co znaleźliśmy?

Odnaleźliśmy 7 badań obejmujących 1601 chorych ze świeżym udarem niedokrwiennym mózgu. W badaniach skupiono się na wpływie podawania cerebrolizyny wraz z lekami rozpuszczającymi zakrzepy i zapobiegającymi ich powstaniu (terapia standardowa) w ciągu pierwszych 48 godzin po udarze. W badaniach porównywano takie leczenie z samą terapią standardową lub z terapią standardową wraz z leczeniem pozorowanym (placebo).

Badania przeprowadzono w szpitalach w Austrii, Chorwacji, Czechach, Węgrzech, Rosji, Słowacji, Słowenii, Chinach, Hongkongu, Iranie, Birmie i Korei Południowej. Trwały one od 28 do 90 dni.

Wyniki przeglądu

Dołączenie cerebrolizyny do standardowego leczenia prawdopodobnie w niewielkim lub żadnym stopniu zmniejsza ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny po udarze mózgu (6 badań; 1517 osób).

Cerebrolizyna dołączona do standardowego leczenia prawdopodobnie nie miała znaczenia lub miała niewielkie znaczenie jeśli chodzi o:
• całkowitą liczbę osób, u których wystąpiły poważne działania niepożądane (działania zagrażające życiu, które mogą prowadzić do śmierci, niepełnosprawności lub dłuższego pobytu w szpitalu) (4 badania; 1435 osób);
• liczbę ciężkich działań niepożądanych, które doprowadziły do śmierci (3 badania; 1335 osób).

Jednak u większej liczby osób, którym podawano cerebrolizynę w połączeniu ze standardową terapią, wystąpiły poważne działania niepożądane, które nie zakończyły się śmiercią, niż u osób, którym podawano standardową terapię (samą lub z placebo) (4 badania; 1435 osób).

Cerebrolizyna może mieć niewielki lub żaden na całkowitą liczbę osób, u których wystąpiły jakiekolwiek mniej poważne działania niepożądane (4 badania; 1435 osób).

Nie mamy pewności, czy włączenie cerebrolizyny do standardowej terapii miało jakikolwiek wpływ na liczbę osób, które zrezygnowały z udziału w badaniach (6 badań; 1517 osób).

Nie znaleziono wystarczających danych świadczących o tym, w jaki sposób cerebrolizyna wpływa na:
• ryzyko zgonu lub konieczność kontynuowania opieki po zakończeniu badania;
• ryzyko zgonu w ciągu 2 tygodni od wystąpienia udaru mózgu;
• czas potrzebny na powrót do pracy; lub
• dobry stan zdrowia (jakość życia).

Wiarygodność wyników

Wyniki niniejszego przeglądu są umiarkowanej wiarygodności. Dane pochodzą z niewielkiej liczby badań. W 4 badaniach brała udział firma farmaceutyczna produkująca cerebrolizynę, co mogło mieć wpływ na sposób zaprojektowania, przeprowadzenia i przedstawienia wyników tych badań. Niniejsze wnioski mogą ulec zmianie, jeśli dostępne będą wyniki kolejnych badań.

Wnioski

Dołączenie cerebrolizyny do standardowej terapii po udarze niedokrwiennym mózgu prawdopodobnie:
• nie zmniejsza ryzyka zgonu;
• nie wpływa na ogólną liczbę osób, u których występują poważne działania niepożądane, ale
• zwiększa liczbę poważnych, niepowodujących zgonu działań niepożądanych.