پیام‌های کلیدی

• در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه (CKD) (آسیب طولانی‌مدت به کلیه‌ها که توانایی آن‌ها را در فیلتر کردن خون کاهش می‌دهد)، که هم‌زمان به دیابت (یک بیماری مادام‌العمر که باعث می‌شود سطح قند خون فرد بیش‌ازحد بالا برود) نیز مبتلا هستند، احتمال مرگ‌ومیر زودرس، حمله قلبی، سکته مغزی افزایش یافته و سطح کیفیت زندگی فرد کاهش می‌یابد.

• مشخص نیست که مصرف مهارکننده‌های دی‌پپتیدیل پپتیداز 4 (DPP-4) (دارویی که سطح قند خون را کاهش می‌دهند) از مرگ‌ومیر ناشی از مشکل قلبی، حوادث شدید هیپوگلیسمی (وضعیتی که سطح گلوکز خون خیلی پائین می‌آید و باعث ایجاد نشانه‌هایی مانند لرزش، سرگیجه و تعریق می‌شود)، یا از عوارض قلبی یا کلیوی در افراد مبتلا به CKD و دیابت نوع 2 پیشگیری می‌کنند یا خیر.

• مشخص نیست که مهارکننده‌های DPP-4 در مقایسه با دیگر داروها برای افراد مبتلا به CKD و دیابت نوع 2، مزایا یا مضرات مشابهی دارند یا خیر.

چرا افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه و دیابت نوع 2 را با DPP-4 درمان کنیم؟

مهارکننده‌های دی‌پپتیدیل پپتیداز 4 (DPP-4) داروهایی هستند که سطح گلوکز خون را کاهش می‌دهند و اکنون به عنوان درمان خط دوم برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 (یک بیماری مادام‌العمر که باعث می‌شود سطح قند خون فرد بیش‌ازحد بالا برود) و بیماری مزمن کلیه (CKD، آسیب طولانی‌مدت به کلیه‌ها که توانایی آن‌ها را در فیلتر کردن خون کاهش می‌دهد) که دیابت نوع 2 آن‌ها با داروهای فعلی‌شان به اندازه کافی کنترل نمی‌شود، توصیه می‌شوند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

هدف ما آن بود که بدانیم مهارکننده‌های DPP-4 به پیشگیری از بروز عوارض عروق خونی و کلیوی در افرادی که هم‌زمان مبتلا به CKD و دیابت نوع 2 هستند، کمک می‌کنند یا خیر.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما بررسی کردیم که مصرف مهارکننده‌های DPP-4 از بروز عوارضی مانند مرگ‌ومیر ناشی از علل قلبی، هیپوگلیسمی شدید (وضعیتی که سطح گلوکز خون خیلی پائین می‌آید و باعث ایجاد نشانه‌هایی مانند لرزش، سرگیجه و تعریق می‌شود)، هرگونه مشکل در گردش خون، حمله قلبی، سکته مغزی یا مشکلات کلیوی در افراد مبتلا به نارسایی کلیه و دیابت نوع 2، پیشگیری می‌کنند یا خیر. برای تعیین اینکه این نوع دارو در پیشگیری از بروز این عوارض موثر است یا خیر، به دنبال تمام مطالعات بالینی تصادفی‌سازی‌شده (مطالعاتی که در آن‌ها افراد به صورت تصادفی به گزینه‌های درمانی مختلف اختصاص داده می‌شوند) موجود، جست‌وجو کردیم. ما هم‌چنین میزان اطمینان خود را به نتایج مطالعات تحقیقاتی موجود ارزیابی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما 59 مطالعه بالینی را شامل 27,893 بزرگسال مبتلا به CKD و دیابت شناسایی کردیم. شرکت‌کنندگان در این مطالعات یک مهارکننده DPP-4، یک دارونما (placebo) (قرص قند)، مراقبت‌های استاندارد به‌تنهایی، یا داروی دیابت دیگر (مثلا انسولین) دریافت کردند. نوع درمانی که بیماران دریافت کردند، به صورت تصادفی (مانند پرتاب سکه) تعیین شد. ما هیچ مطالعه‌ای را نیافتیم که شامل کودکان باشد.

با ترکیب تمام مطالعات، دریافتیم که هنوز نمی‌دانیم درمان با مهارکننده‌های DPP-4 به کاهش احتمال مرگ‌ومیر فرد به دلایل قلبی یا هیپوگلیسمی شدید کمک می‌کند یا خیر. ما نمی‌توانیم مطمئن باشیم که درمان از بروز مشکلات گردش خون، از جمله حمله قلبی یا سکته مغزی، یا مشکلات کلیوی پیشگیری می‌کند یا خیر، زیرا اطلاعات کافی را در مطالعات موجود پیدا نکردیم. ما هم‌چنین نتوانستیم مطمئن باشیم که داروی مهارکننده DPP-4 بهتر یا بدتر از دیگر درمان‌های دیابت بود، زیرا این موضوع به‌طور گسترده در کارآزمایی‌های بالینی بررسی نشد.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

استفاده از برخی از مطالعات دشوار بود، حجم نمونه بسیار کمی داشتند، یا بیماران فقط برای مدت کوتاهی پیگیری شدند، و، در نتیجه، در مورد اینکه درمان باعث بروز عوارض جانبی می‌شود یا خیر، کمتر مطمئن هستیم. به‌طور کلی، تاثیرات مهارکننده‌های DPP-4 در افراد مبتلا به CKD و دیابت نوع 2 برای ارائه نتیجه‌گیری‌های قطعی کافی نبودند.

شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

این شواهد تا مارچ 2025 به‌روز است.