پیام‌های کلیدی

• مداخلات مبتنی بر پیام متنی در مقایسه با عدم حمایت یا حمایت حداقلی ممکن است به افراد جوان بیشتری کمک کنند تا از مصرف ویپ اجتناب کنند.

• وارنیکلین (varenicline) در مقایسه با دارونما (placebo) (درمان ساختگی) ممکن است به افراد بیشتری در ترک مصرف ویپ (vaping) کمک کند.

• در مورد اینکه این مداخلات و دیگر موارد می‌توانند به افراد در ترک مصرف ویپ کمک کنند، مضرات احتمالی آن‌ها و اینکه بر تعداد افرادی که دخانیات استعمال می‌کنند، تاثیر می‌گذارند یا خیر، به اطلاعات بیشتری نیاز داریم.

ویپ‌های حاوی نیکوتین چیست؟

ویپ‌ها (که تحت عنوان سیگارهای الکترونیکی یا e-cigarettes نیز شناخته می‌شوند) دستگاه‌های دستی هستند که مایع حاوی نیکوتین و طعم‌دهنده‌ها را گرم می‌کنند. مایعات در یک کارتریج، مخزن، یا «پاد (pod)» یک‌بار مصرف یا قابل‌شارژ ذخیره می‌شوند. ویپ‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که نیکوتین را به‌صورت بخار به‌جای دود استنشاق کنند. از آنجا که ویپ‌ها تنباکو را نمی‌سوزانند، کاربران را در معرض مواد مضر کمتری نسبت به سیگارهای حاوی تنباکو قرار می‌دهند. بااین‌حال، استفاده از ویپ به احتمال زیاد آسیب بیشتری نسبت به عدم استفاده از آن دارد. برخی افراد از ویپ حاوی نیکوتین برای ترک سیگار استفاده می‌کنند؛ بااین‌حال، برخی از افرادی که از آن استفاده می‌کنند، هرگز سیگاری نبوده‌اند. ممکن است افراد بخواهند استفاده از ویپ‌های نیکوتین‌دار را متوقف کنند، اما به دلیل خواص اعتیادآور نیکوتین، این کار برایشان دشوار باشد.

چه مداخلاتی می‌توانند به افراد کمک کنند تا از مصرف ویپ پرهیز داشته باشند؟

داروهایی مانند درمان جایگزینی نیکوتین (NRT؛ مانند آدامس، پچ پوستی)، وارنیکلین، بوپروپیون (bupropion) و سیتیزین (cytisine) که به افراد در ترک سیگار کمک می‌کنند، می‌توانند برای ترک مصرف ویپ نیز استفاده شوند. مداخلات رفتاری برای کمک به افراد در ترک ویپ می‌توانند شامل مشاوره، پیامک، برنامه‌های کاهش مصرف ویپ و مطالب کاغذی باشند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

دستورالعمل‌های محدودی در مورد بهترین راه‌های ترک ویپ حاوی نیکوتین دردسترس هستند. ما ‌خواستیم بدانیم چه ابزاری بررسی شده‌اند و اینکه می‌توانند به افراد در ترک مصرف ویپ کمک کنند یا خیر. ما هم‌چنین به مضرات بالقوه این مداخلات، از جمله اینکه توانستند باعث شوند افراد بیشتری سیگار بکشند یا خیر، پرداختیم.

ما چه‌کاری را انجام دادیم؟

ما به دنبال مطالعاتی بودیم که به بررسی هرگونه مداخله‌ای پرداختند که برای حمایت از افراد مصرف‌کننده ویپ‌های حاوی نیکوتین برای ترک مصرف ویپ طراحی شدند. ما نتایج خود را مقایسه و خلاصه کرده و میزان اطمینان خود را به شواهد براساس روش‌های انجام و حجم‌نمونه مطالعه ارزیابی کردیم.

ما به دنبال بررسی موارد زیر بودیم:

• تعداد افرادی که حداقل شش ماه پس‌از شروع مطالعه، مصرف ویپ را متوقف کردند؛

• تغییرات در مصرف دخانیات حداقل شش ماه پس‌از شروع مطالعه؛

• تعداد افرادی که حداقل یک هفته پس‌از شروع درمان، دچار عوارض جانبی شدند.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

ما 15 مطالعه را، شامل 5800 نفر، که از ویپ نیکوتین‌دار استفاده‌کردند، شناسایی کردیم. چهارده مطالعه در ایالات متحده آمریکا و یک مطالعه در ایتالیا انجام شدند. درمان‌هایی که برای کمک به افراد به‌منظور توقف مصرف ویپ استفاده شدند، عبارت بودند از:

• دو نوع NRT که با هم استفاده می‌شوند (NRT ترکیبی)؛

• دوزهای مختلف NRT؛

• سیتیزین (داروی ترک سیگار)؛

• وارنیکلین (داروی ترک سیگار)؛

• برنامه‌ای برای کمک به افراد در جهت کاهش نیکوتین موجود در ویپ‌های مصرفی و مقداری که در طول زمان استفاده کردند؛

• پیام‌رسانی متنی با یا بدون اپلیکیشن؛

• آموزش الکترونیکی سواد رسانه‌ای؛

• مشوق‌های مالی.

نتایج اصلی

پشتیبانی با پیام‌رسانی متنی ممکن است به جوانان بیشتری (13 تا 24 سال) در ترک مصرف ویپ کمک کند تا عدم پشتیبانی/پشتیبانی حداقلی. وارنیکلین نیز ممکن است به افراد کمک کند تا مصرف ویپ را ترک کنند. برای بیان اینکه مداخلات دیگر می‌توانند به افراد در ترک مصرف ویپ کمک کنند یا خیر، اطلاعات کافی وجود نداشت.

مطالعات بسیار کمی عوارض جانبی جدی را گزارش کردند، اما اطلاعات کافی برای نتیجه‌گیری در مورد مضرات بالقوه درمان‌ها وجود نداشت. دو مطالعه به بررسی این موضوع پرداختند که یک مداخله (NRT ترکیبی؛ پیام‌رسانی متنی) بر تعداد افرادی که پس‌از شش ماه سیگار می‌کشند، تاثیر گذاشت یا خیر؛ شواهد نشان می‌دهد که این مداخلات بر سیگار کشیدن تاثیری نداشتند، اما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

ما شواهدی را یافتیم که افراد جوان احتمال بیشتری دارد با استفاده از یک مداخله مبتنی بر پیام‌های متنی در مقایسه با عدم حمایت یا حمایت حداقلی، مصرف ویپ نیکوتین‌دار را متوقف کنند. بااین‌حال، مطالعاتی که این مورد را آزمایش کردند، از مداخله پیامکی مشابه استفاده کردند، به این معنی که ما نمی‌دانیم نتایج مشابهی را برای دیگر مداخلات پیامکی یا در بزرگسالان خواهیم یافت یا خیر. ما دریافتیم که وارنیکلین در مقایسه با دارونما (درمان ساختگی) ممکن است به افراد بیشتری در ترک ویپ نیکوتین‌دار نیز کمک کند، اما شواهد بیشتر می‌تواند نتیجه‌گیری‌ها را تغییر دهد.

ما نتوانستیم در مورد تعداد افرادی که سیگار کشیدن را در شش ماه ترک کردند یا عوارض جانبی جدی مداخلات مورد مطالعه، نتیجه‌گیری روشنی داشته باشیم. انجام مطالعات بیشتر به ما کمک می‌کند تا اعتماد بیشتری به نتایج پیدا کنیم.

به‌طور کلی، یافته‌ها براساس تعداد کمی از مطالعات و شرکت‌کنندگان هستند، و در برخی موارد مشکلاتی در روش‌های انجام مطالعه وجود داشت که اعتماد ما را به شواهد محدود ‌کرد. مطالعات بیشتری در حال انجام هستند، که اعتماد ما را به شواهد افزایش خواهند داد.

شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟

این مرور، در واقع مطالعه قبلی را به‌روز می‌کند. شواهد تا 1 جولای 2025 به‌روز است. این مطالعه، یک مرور سیستماتیک پویا (living systematic review) است. ما هر ماه به دنبال شواهد جدید جست‌وجو کرده و اگر شواهد جدیدی را بیابیم که نتیجه‌گیری‌های ما را تقویت کنند یا تغییر دهند، این مرور را به‌روز خواهیم کرد.