پیامهای کلیدی
-
هیسترکتومی ساده در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال ممکن است منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در تعداد مرگومیر به هر علتی، امید به زندگی پساز درمان، مرگومیر ناشی از سرطان، دوره بدون سرطان پساز درمان، یا میزان بازگشت سرطان شود.
-
هیسترکتومی ساده احتمالا عوارض جانبی ناخواسته ناشی از جراحی را کاهش میدهد.
-
زنانی که تحت هیسترکتومی ساده در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال قرار میگیرند، ممکن است سلامت جنسی و بهزیستی (well-being) کلی بهتری داشته باشند.
درمان جراحی سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه چیست؟
هیسترکتومی رادیکال معمولا یک درمان جراحی استاندارد برای زنانی است که سرطان دهانه رحم آنها در مراحل اولیه قرار دارد. هیسترکتومی رادیکال شامل برداشتن رحم، دهانه رحم (گردن رحم)، بافتهای اطراف (بافت پارامتریال (parametrial tissue))، و بخشی از واژن است. عوارض جانبی ناخواسته ناشی از جراحی شامل آسیب به روده، مثانه، عروق خونی، حالبها (لولههایی که ادرار را از کلیهها به مثانه منتقل میکنند) و اعصاب است که منجر به مشکل در تخلیه مثانه و تشکیل مسیر کاذب (فیستول) میشود.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
از آنجایی که بعید است سرطانهای کوچک دهانه رحم به بافتهای مجاور گسترش یابند، هیسترکتومی ساده - که فقط رحم و دهانه رحم را برمیدارد - میتواند بهجای هیسترکتومی رادیکال انتخاب مناسبی باشد. هیسترکتومی ساده در مقایسه با جراحی رادیکال از برداشتن غیرضروری بافتهای اطراف جلوگیری میکند، که ممکن است از خطر آسیب به اعصاب و حالبها پیشگیری شود. بااینحال، از آنجاییکه هیسترکتومی ساده حاشیه کوچکتری را از بافت طبیعی اطراف دهانه رحم را برمیدارد، ممکن است خطر بیشتری وجود داشته باشد که سرطان بهطور کامل برداشته نشود. بنابراین، هدف ما آن بود که بدانیم هیسترکتومی ساده در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال، جایگزین بیخطر و موثری برای زنان مبتلا به سرطانهای کوچک دهانه رحم است یا خیر.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که پیامدهای سلامت زنانی را که بهصورت تصادفی برای انجام هیسترکتومی ساده یا هیسترکتومی رادیکال، هر دو با برداشتن غدد لنفاوی لگن، انتخاب شدند، مقایسه کردند. ما بر زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مراحل IA2 تا IB1 تمرکز کردیم. مرحله IA2 به این معنی است که سرطان 3 تا 5 میلیمتر به داخل دهانه رحم رشد کرده، و مرحله IB1 به این معنی است که سرطان بیشاز 5 میلیمتر به داخل دهانه رحم رشد کرده، اما بزرگتر از 2 سانتیمتر نیست و فراتر از آن گسترش نیافته است.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما دو مطالعه را شامل 740 زن پیدا کردیم. یک مطالعه کوچک (40 زن) در برزیل انجام شد. مطالعه بزرگتر، شامل 700 زن، شامل مراکزی در اروپای غربی، کره جنوبی و کانادا بود. در این کارآزمایی بزرگتر، سه-چهارم زنان شرکتکننده، سفیدپوست بودند.
نتایج نشان دادند که هیسترکتومی ساده در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال، ممکن است تعداد مرگومیر ناشی از هر علتی، امید به زندگی پساز درمان، دوره عاری از سرطان پساز درمان یا میزان بازگشت سرطان را تغییر ندهد. علاوهبر این، هیسترکتومی ساده در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال ممکن است مرگومیر ناشی از سرطان را افزایش ندهد، اما شواهد بسیار نامطمئن است. هیسترکتومی ساده احتمالا منجر به عوارض جانبی ناخواسته کمتری از جراحی رادیکال میشود.
زنانی که تحت هیسترکتومی ساده قرار گرفتند، به نظر میرسید سلامت جنسی و بهزیستی (well-being) کلی بهتری داشتند. همچنین، هیسترکتومی ساده ارزانتر از هیسترکتومی رادیکال بود.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما اطمینان چندانی به این شواهد نداریم. دو مطالعه واردشده فقط اطلاعات مربوط به مدت زمان سپریشده تا فوت بیمار یا عود سرطان را در یک دوره زمانی کوتاه جمعآوری کردند. همچنین، زنان غیرسفیدپوست یا زنانی از محیطهای کمدرآمد، تعداد زیادی نداشتند. این مطالعات، تفاوتهای موجود در روشهای جراحی (جراحی باز و جراحی «سوراخ کلید» با حداقل دسترسی) را که ممکن است بر میزان عود سرطان و عوارض جانبی جراحی تاثیر بگذارد، کنترل نکردند. در حال حاضر، ما بهترین نوع و مسیر جراحی را برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم که تومورهای کوچک و تهاجم محدود (گسترش سطحی به لایههای عمیقتر دهانه رحم) دارند، نمیشناسیم و برای درک این موضوع، انجام مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
این شواهد تا مارچ 2025 بهروز است.
مطالعه چکیده کامل
اهداف
تعیین مزایا و خطرات هیسترکتومی ساده همراهبا لنفادنکتومی لگنی در مقابل هیسترکتومی رادیکال همراهبا لنفادنکتومی لگنی برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم مرحله IA2-IB1.
روشهای جستوجو
ما پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE (Ovid)؛ Embase (Ovid)؛ Web of Science Core Collection؛ PubMed و دو بانک اطلاعاتی پایگاه ثبت کارآزمایی را، همراه با بررسی منابع و جستوجوی استنادها، بررسی کردیم. آخرین تاریخ جستجو 19 مارچ 2025 بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیسترکتومی ساده ممکن است گزینه مناسبی برای زنانی باشد که با دقت انتخاب شده و در مراحل اولیه سرطان دهانه رحم قرار دارند، زیرا در مقایسه با هیسترکتومی رادیکال، ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان بقا و عود سرطان ایجاد کند. علاوهبر این، احتمالا عوارض جانبی حین جراحی کمتری رخ دادند و ممکن است QoL و عملکرد جنسی بهتری در کوتاهمدت در زنان تحت هیسترکتومی ساده دیده شود. مطالعات واردشده بهطور مستقیم تاثیر مسیر جراحی (دسترسی باز در مقابل دسترسی حداقلی) را مقایسه نکردند. این مرور شامل تعداد محدودی از زنان غیرسفیدپوست و زنانی از محیطهای کمدرآمد است.
حمایت مالی
هیچ بودجه خاصی برای این مرور دریافت نشد.
ثبت
پروتکل کاکرین (2016) DOI: 10.1002/14651858.CD012335.
PROSPERO 2016 CRD42016047631. موجود در: crd.york.ac.uk/PROSPERO/view/CRD42016047631
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.