پیامهای کلیدی
• داروهای کاهنده فشار خون، احتمال مرگومیر را کاهش داده و احتمالا حملات قلبی و سکته مغزی را در افراد 60 سال یا بالاتر مبتلا به فشار خون بالا (hypertension) کم میکنند.
• ممکن است تعداد موارد انصراف از حضور در مطالعه میان افرادی که داروهای کاهنده فشار خون را مصرف کردند، بیشتر از افرادی باشد که با دارونما (placebo) (درمان ساختگی) درمان شده یا هیچ درمانی را دریافت نکردند.
هیپرتانسیون چیست؟
هیپرتانسیون در واقع همان فشار خون بالا است. این وضعیت در بزرگسالان 60 سال یا بالاتر شایع است. فشار خون بالا، شانس ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش می دهد.
هیپرتانسیون چگونه درمان میشود؟
هیپرتانسیون معمولا با داروهای مختلف کاهنده فشار خون درمان میشود.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما خواستیم مزایا و خطرات استفاده از داروهای کاهنده فشار خون را در بزرگسالان 60 سال یا بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون بدانیم. این مطالعه سومین بهروزرسانی از این مرور است، که نخستینبار در سال 1998 منتشر شده و پیشاز این در سالهای 2009 و 2019 بهروز شد.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که درمان با داروهای کاهنده فشار خون را در مقابل دارونما (درمان ساختگی) یا عدم درمان در بزرگسالان 60 سال یا بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون مقایسه کردند. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را نسبت به این شواهد، براساس عواملی مانند روشهای انجام و حجمنمونه مطالعه، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما 16 مطالعه را یافتیم که در مجموع شامل 26,795 بزرگسال 60 سال یا بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون بودند و داروهای کاهنده فشار خون را با دارونما یا عدم درمان به مدت متوسط 3.8 سال مقایسه کردند. ما هیچ کارآزمایی جدیدی را در این بهروزرسانی پیدا نکردیم. داروهای کاهنده فشار خون در افراد 60 سال یا بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون، شانس مرگومیر را کم کرده و احتمالا سکته مغزی و حملات قلبی را کاهش داد. چنانچه اعداد فشار خون بالایی و پائینی هر دو افزایش یافته و چنانچه فقط عدد بالایی افزایش یافته بود، مزیت دارودرمانی مشابه بود. نخستین درمانی که در بیشتر مطالعات استفاده شد، تیازید (thiazide) بود. ممکن است به دلیل بروز عوارض جانبی در گروهی که داروهای کاهنده فشار خون را دریافت کردند، موارد بیشتری از مطالعه خارج شدند.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما مطمئن هستیم که داروهای کاهنده فشار خون شانس مرگومیر را کاهش میدهند و تا حدودی مطمئن هستیم که داروهای کاهنده فشار خون احتمال بروز حمله قلبی یا سکته مغزی را کم میکنند. در مواردی که اطمینان ما کاهش یافت، به این دلیل بود که شاید برخی از کارآزماییها تمام دادههای جمعآوریشده را گزارش نکرده بودند یا ممکن بود در گزارش نتایج خود گزینشی عمل کرده بودند.
شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا جون 2024 بهروز است. با توجه به اینکه بعید است مطالعات جدیدی در مورد این سوال تحقیقاتی انجام شوند، ما این مرور را در آینده بهروز نخواهیم کرد.
مطالعه چکیده کامل
این دومین بهروزرسانی اساسی این مرور است. مرور اصلی در سال 1998 منتشر و پیش از این در سال 2009 بهروزرسانی شد. فشار خون بالا («هیپرتانسیون» نامیده میشود) با افزایش سن و به ویژه با رسیدن به سن بالای 60 سال به سرعت افزایش مییابد. هیپرتانسیون سیستولیک در مقایسه با هیپرتانسیون دیاستولیک با شدت بیشتری با بیماریهای قلبیعروقی مرتبط است، و معمولا در افراد مسنتر بیشتر رخ میدهد. آگاهی از مزایا و آسیبهای درمان ضدپرفشاری خون برای هیپرتانسیون در این گروه سنی، همچنین بهطور جداگانه برای افراد 60 تا 79 ساله و افراد 80 ساله یا بالاتر، حائز اهمیت است.
اهداف
هدف اولیه
• ارزیابی تاثیرات درمان با داروهای آنتیهیپرتانسیو در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم درمان بر مرگومیر به هر علتی (all-cause mortality) برای افراد 60 سال و بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون که بهصورت فشار خون سیستولیک (SBP) > 140 میلیمتر جیوه یا فشار خون دیاستولیک (DBP) > 90 میلیمتر جیوه، یا هر دو، تعریف شد.
اهداف ثانویه
• ارزیابی تاثیرات درمان با داروهای آنتیهیپرتانسیو در مقایسه با دارونما یا عدم درمان بر عوارض و مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبیعروقی در افراد 60 سال و بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون که بهصورت SBP > 140 میلیمتر جیوه یا DBP > 90 میلیمتر جیوه، یا هر دو، تعریف شد.
• ارزیابی میزان انصراف از ادامه درمان به دلیل عوارض جانبی درمان با داروهای آنتیهیپرتانسیو در مقایسه با دارونما یا عدم درمان در افراد 60 سال و بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون که بهصورت SBP > 140 میلیمتر جیوه یا DBP > 90 میلیمتر جیوه، یا هر دو، تعریف شد.
روشهای جستوجو
متخصص اطلاعات در گروه هیپرتانسیون در کاکرین، بانکهای اطلاعاتی زیر را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) تا جون 2024 جستوجو کرد: پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE Ovid؛ Embase Ovid؛ WHO ICTRP؛ و ClinicalTrials.gov. در رابطه با مقالات منتشرشده و منتشرنشده با نویسندگان مقالات مرتبط تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با طول دوره حداقل یک سال برای مقایسه درمان با داروهای ضدپرفشاری خون در برابر دارونما یا عدم درمان و ارائه دادههای مربوط به موربیدیتی و مورتالیتی بیماران بزرگسال (≥ 60 سال) مبتلا به هیپرتانسیون که به صورت فشار خون بیشتر از 140/90 میلیمتر جیوه تعریف شد.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
پیامدهای ارزیابی شده عبارت بودند از مورتالیتی به هر علتی؛ موربیدیتی و مورتالیتی قلبیعروقی؛ موربیدیتی و مورتالیتی سربروواسکولار (cerebrovascular) (مغزیعروقی)؛ موربیدیتی و مورتالیتی مرتبط با بیماری عروق کرونر قلبی؛ و خروج از درمان به دلیل عوارض جانبی. در صورت امکان، ما تعریف موربیدیتی و مورتالیتی قلبیعروقی را برای حذف حملات ایسکمیک گذرا، اصلاح و تعدیل کردیم.
نتایج اصلی
این بهروزرسانی شامل یک کارآزمایی اضافی است (MRC-TMH 1985). شانزده کارآزمایی (26795 = N) در بزرگسالان سرپایی سالم 60 ساله یا بالاتر (میانگین سنی 73.4 سال) از کشورهای صنعتی غربی که مبتلا به هیپرتانسیون سیستولیک و/یا دیاستولیک با شدت متوسط تا شدید (به طور متوسط 182/95 میلیمتر جیوه) بودند، واجد معیارهای ورود بودند. اکثر این کارآزماییها به ارزیابی درمان خط اول با دیورتیک تیازیدی با میانگین دوره درمان 3.8 سال پرداختند.
درمان با داروهای ضدپرفشاری خون منجر به کاهش مورتالیتی به هر علتی (شواهد با قطعیت بالا؛ 11% با کنترل در برابر 10.0% با درمان؛ خطر نسبی (RR): 0.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 0.97؛ موربیدیتی و مورتالیتی قلبیعروقی (شواهد با قطعیت متوسط؛ 13.6% با کنترل در برابر 9.8% با درمان؛ RR: 0.72؛ 95% CI؛ 0.68 تا 0.77)؛ موربیدیتی و مورتالیتی سربروواسکولار (شواهد با قطعیت متوسط؛ 5.2% با کنترل در برابر 3.4% با درمان؛ RR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.59 تا 0.74)؛ و موربیدیتی و مورتالیتی بیماری عروق کرونر قلبی (شواهد با قطعیت متوسط؛ 4.8% با کنترل در برابر 3.7% با درمان؛ RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.69 تا 0.88) میشود. خروج از درمان به دلیل ابتلا به عوارض جانبی با درمان افزایش یافت (شواهد با قطعیت پائین؛ 5.4% با کنترل در برابر 15.7% با درمان؛ RR: 2.91؛ 95% CI؛ 2.56 تا 3.30). مزایای گزارش شده در سه کارآزمایی که محدود به افراد مبتلا به هیپرتانسیون ایزوله سیستولیک (isolated systolic hypertension) بودند، مشابه هم گزارش شد.
این مرور سیستماتیک جامع شواهد بیشتری را ارائه میدهد که کاهش مورتالیتی مشاهده شده عمدتا به دلیل کاهش در زیرگروه بیماران 60 تا 79 سال است (شواهد با قطعیت بالا؛ RR: 0.86؛ 95% CI؛ 0.79 تا 0.95). اگرچه مورتالیتی و موربیدیتی قلبیعروقی در هر دو زیرگروه 60 تا 79 سال (شواهد با قطعیت متوسط؛ RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.65 تا 0.77) و 80 سال یا بالاتر (شواهد با قطعیت متوسط؛ RR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.65 تا 0.87) کاهش معنیداری داشت، بزرگی کاهش خطر مطلق احتمالا میان بیماران 60 تا 79 سال بالاتر بود (3.8% در برابر 2.9%). کاهش مورتالیتی و موربیدیتی قلبیعروقی در درجه اول به علت کاهش در موربیدیتی و مورتالیتی سربروواسکولار رخ داد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
درمان بزرگسالان سالم 60 سال یا بالاتر مبتلا به هیپرتانسیون سیستولیک یا دیاستولیک با شدت متوسط تا شدید، یا هر دو، با داروهای آنتیهیپرتانسیو منجر به کاهش مرگومیر به هر علتی، و احتمالا کاهش مرگومیر و عوارض قلبیعروقی، مرگومیر و عوارض سربروواسکولار، و مرگومیر و عوارض ناشی از بیماری عروق کرونر قلبی شد. بیشتر شواهد مربوط به جمعیتی است که در مرحله پیشگیری اولیه از تیازید به عنوان درمان خط اول استفاده کردند. با توجه به اینکه هیچ کارآزمایی جدید یا در حال انجامی در این بهروزرسانی شناسایی نشد، قطعیت شواهد موجود متوسط یا بالا است، و ما انتظار انجام کارآزماییهای جدید را در آینده نداریم، این مرور پایدار در نظر گرفته میشود و دیگر بهروز نخواهد شد.
حمایت مالی
منابع داخلی. گروه بیهوشی، فارماکولوژی و درمان (Department of Anesthesiology, Pharmacology & Therapeutics)، دانشگاه بریتیش کلمبیا (University of British Columbia). فضای اداری.
منابع خارجی. کمکهزینه وزارت بهداشت BC به طرح ابتکاری درمان (Therapeutics Initiative). زیرساخت.
ثبت
مرور اولیه (1998): Mulrow CD, Lau J, Cornell J, Brand M. Pharmacotherapy for hypertension in the elderly. بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews) ، 1998، شماره 2.
بهروزرسانی اول (2009): https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD000028/full
بهروزرسانی دوم (2019): https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD000028.pub3/full
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
