سوال مطالعه مروری
ما اثربخشی و ایمنی سولفات منیزیم را در درمان کودکان زیر دو سال مبتلا به برونشیولیت (bronchiolitis) حاد بررسی کردیم.
پیشینه
برونشیولیت حاد، در اثر یک ویروس ایجاد شده و بیشتر کودکان زیر دو سال را درگیر می‌کند. این بیماری، راه‌های هوایی کوچک ریه‌ها را مسدود کرده و باعث سرفه، خس‌خس سینه، و سختی در تنفس می‌شود. درمان معمول آن شامل مراقبت‌های حمایتی است که عبارتند از تأمین مایعات کافی و اکسیژن مرطوب. کودکان مبتلا به برونشیولیت ممکن است به مراقبت‌های ویژه نیاز داشته باشند.
تاریخ جستوجو
شواهد تا 30 اپریل 2020 به‌روز است.
ویژگی‌های مطالعه
چهار مطالعه (564 کودک) انجام شده را در قطر، ترکیه، ایران، و هند لحاظ کردیم. سه مطالعه شامل کودکان مبتلا به برونشیولیت متوسط تا شدید بودند. مطالعات به مقایسه تجویز سولفات منیزیم داخل وریدی، یا به صورت اسپری ریز استنشاقی (nebulised)، با درمان ساختگی (معروف به دارونما (placebo) - چیزی شبیه به درمان سولفات منیزیم)، داروهایی که برای باز کردن مجاری هوایی (سالبوتامول یا اپی‌نفرین) استفاده می‌شوند، یک محلول آبی نمکی (سالین هیپرتونیک)، یا عدم درمان پرداختند.
منابع تامین مالی مطالعه
یک مطالعه، بودجه خود را از یک بیمارستان و دیگری، بودجه مورد نیاز خود را از یک دانشگاه دریافت کرد؛ دو مطالعه، منابع مالی خود را گزارش نکردند.
نتایج کلیدی
شواهد کافی برای دانستن این که سولفات منیزیم داخل وریدی یا استنشاقی، به‌تنهایی یا همراه با سایر درمان‌ها، پیامدهای برونشیولیت را در کودکان زیر دو سال بهبود بخشیدند یا خیر، وجود نداشت. ما نمی‌توانیم تعیین کنیم که سولفات منیزیم باعث کاهش مرگ‌ومیرها، مشکلات پزشکی غیر-منتظره طی درمان، زمان سپری شده در بیمارستان یا شدت بیماری می‌شود یا خیر (بر اساس نمرات ارزیابی بالینی پزشکان). زمان لازم برای رسیدن به بهبودی اندازه‌گیری نشد.
قطعیت شواهد
به طور کلی، در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم.
شواهد برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی سولفات منیزیم در درمان کودکان زیر دو سال مبتلا به برونشیولیت حاد ناکافی است. هیچ شواهدی برای زمان لازم تا رسیدن به بهبودی، مدت زمان نیاز به تهویه مکانیکی و مدت زمان اقامت در بخش مراقبت‌های ویژه یا عملکرد ریوی موجود نبود. برای برخی از مقایسه‌ها، هیچ اطلاعاتی در مورد عوارض جانبی وجود نداشت. انجام RCTهای به خوبی طراحی شده برای ارزیابی تاثیرات سولفات منیزیم در کودکان مبتلا به برونشیولیت حاد مورد نیاز هستند. پیامدهای مهم، مانند زمان لازم تا رسیدن به بهبودی و عوارض جانبی باید اندازه‌گیری شوند.
برونشیولیت (bronchiolitis) حاد، بار قابل‌توجهی را بر دوش کودکان، خانواده‌ها و خدمات مراقبت سلامت بر جای می‌گذارد. این وضعیت بیشتر در کودکان زیر دو سال دیده می‌شود. درمان شامل هیدراسیون کافی، حمایت با اکسیژن مرطوب، و نبولایزیشن داروها، مانند سالبوتامول، اپی‌نفرین و سالین هیپرتونیک است. اثربخشی سولفات منیزیم در برونشیولیت حاد مشخص نیست.
ارزیابی سولفات منیزیم در درمان برونشیولیت حاد در کودکان زیر دو سال سن.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ LILACS؛ CINAHL، و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را تا 30 اپریل 2020 جستوجو کردیم. برای به دست آوردن مطالعات بیشتر، با نویسندگان کارآزمایی تماس گرفتیم. مجموعه مقالات کنفرانس و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را جستوجو کردیم. مطالعات منتشر نشده و منتشر شده، واجد شرایط ورود به مرور بودند.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی که به مقایسه سولفات منیزیم، به‌تنهایی یا با یک روش درمانی دیگر، با دارونما (placebo) یا درمانی دیگر، در کودکان زیر دو سال مبتلا به برونشیولیت حاد پرداختند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از زمان لازم تا رسیدن به بهبودی، مورتالیتی، و عوارض جانبی. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از مدت زمان بستری در بیمارستان، نمره شدت بالینی در ساعات 0 تا 24 و ساعات 25 تا 48 پس از درمان، آزمون عملکرد ریوی، بستری مجدد در بیمارستان طی 30 روز، مدت زمان نیاز به ونتیلاسیون مکانیکی، و طول مدت اقامت در بخش مراقبت‌های ویژه.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. از روش‌های درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای رتبه‌بندی قطعیت شواهد استفاده شد.
چهار RCT (شامل 564 کودک) را لحاظ کردیم. یک مطالعه، بودجه خود را از یک بیمارستان و دیگری، بودجه مورد نیاز خود را از یک دانشگاه دریافت کرد؛ دو مطالعه، منابع مالی خود را گزارش نکردند. مداخلات مقایسه کننده میان چهار کارآزمایی متفاوت بودند. مطالعات در قطر، ترکیه، ایران و هند انجام شدند. ما دو مطالعه را با خطر پائین سوگیری (bias)، و شش مطالعه را با خطر سوگیری نامشخص ارزیابی کردیم. سطح قطعیت شواهد برای همه پیامدها و مقایسه‌ها به جز یکی از آنها، یعنی میزان بستری مجدد در بیمارستان طی 30 روز پس از ترخیص برای گروه مصرف کننده سولفات منیزیم در برابر دارونما، بسیار پائین بود. هیچ یک از مطالعات، زمان سپری شده تا رسیدن به بهبودی، مدت زمان نیاز به ونتیلاسیون مکانیکی، مدت زمان اقامت در بخش مراقبت‌های ویژه یا عملکرد ریوی را اندازه گیری نکردند.
هیچ موردی از وقوع مرگ‌ومیر یا عوارض جانبی برای گروه مصرف کننده سولفات منیزیم در مقایسه با دارونما مشاهده نشد (1 RCT؛ 160 کودک). تاثیرات سولفات منیزیم بر شدت بالینی بیماری نامطمئن است (در ساعات 0 تا 24: تفاوت میانگین (MD) روی درجه‌بندی ونگ (Wang score): 0.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28- تا 0.54؛ و در ساعات 25 تا 48: MD روی درجه‌بندی ونگ برابر 0.42-؛ 95% CI؛ 0.84- تا 0.00-). سولفات منیزیم ممکن است میزان بستری مجدد را در بیمارستان طی 30 روز پس از ترخیص افزایش دهد (خطر نسبی (RR): 3.16؛ 95% CI؛ 1.20 تا 8.27؛ 158 کودک؛ شواهد با قطعیت پائین).
هیچ‌یک از پیامدهای اولیه ما به مقایسه سولفات منیزیم با سالین هیپرتونیک نپرداختند (1 RCT؛ 220 کودک). تاثیرات مداخله بر تعداد روزهای اقامت در بیمارستان (MD: 0.00؛ 95% CI؛ 0.28- تا 0.28)، و بر شدت بالینی بر اساس نمره دستگاه ارزیابی دیسترس تنفسی (Respiratory Distress Assessment Instrument; RDAI) در ساعات 25 تا 48 نامطمئن بودند (MD: 0.10؛ 95% CI؛ 0.39- تا 0.59).
هیچ موردی از وقوع مرگ‌ومیر یا عوارض جانبی برای گروه مصرف کننده سولفات منیزیم، با یا بدون سالبوتامول، در مقایسه با سالبوتامول مشاهده نشد (1 RCT؛ 57 کودک). تاثیرات مداخله روی طول مدت بستری در بیمارستان نامطمئن بودند (سولفات منیزیم: 24 ساعت (95% CI؛ 25.8 تا 47.4)، سولفات منیزیم + سالبوتامول: 20 ساعت (95% CI؛ 15.3 تا 39.0) و سالبوتامول: 24 ساعت (95% CI؛ 23.4 تا 76.9)).
هیچ‌یک از پیامدهای اولیه ما به مقایسه سولفات منیزیم + اپی‌نفرین، با عدم درمان یا سرم نمکی + اپی‌نفرین نپرداختند (1 RCT؛ 120 کودک). تاثیرات برای تعداد ساعات بستری در بیمارستان (MD: -0.40؛ 95% CI؛ 3.94- تا 3.14) و برای نمرات RDAI نامطمئن بودند (0 تا 24 ساعت: MD: -0.20؛ 95% CI؛ 1.06- تا 0.66؛ و 25 تا 48 ساعت: MD: -0.90؛ 95% CI؛ 1.75- تا 0.05-).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.