ใจความสำคัญ
เราพบหลักฐานที่มีความน่าเชื่อมั่นระดับปานกลางถึงสูงจาก 6 การศึกษาที่สรุปได้ว่าสารยับยั้ง Janus kinase (JAK) ให้ทั่วร่างกาย คือการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เนื่องจากทำให้เสียชีวิตน้อยลงและมีอัตราการแย่ลงทางคลินิกลดลง การประเมินสารยับยั้ง JAK ที่ที่ให้ทั่วร่างกายกำลังดำเนินอยู่ในการศึกษา 13 ฉบับ ในขณะที่ผลการศึกษาเพิ่มเติมอีก 9 ฉบับ กำลังรอการเผยแพร่ เราจะอัปเดตการทบทวนนี้และอาจปรับข้อสรุปของเราเมื่อมีผลลัพธ์
สารยับยั้ง JAK คืออะไร
สารยับยั้ง JAK เป็นยาที่ขัดขวางการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ที่บางครั้งอาจทำให้เกิดปัญหา ใช้สารเหล่านี้โดยการรับประทาน (ที่ให้ทั่วร่างกาย) และมักจะใช้โดยผู้ที่เป็นโรคภูมิต้านตนเองซึ่งระบบภูมิคุ้มกันจะโจมตีร่างกายเอง อาจใช้สารยับยั้ง JAK อาจให้โดยการสูดดม แต่เนื่องจากนี่ไม่ใช่จุดเน้นของเรา เราจึงอ้างถึง 'สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย' ตลอดการทบทวน
สารยับยั้ง JAK สามารถรักษา COVID-19 ได้อย่างไร
ใน COVID-19 บางครั้งระบบภูมิคุ้มกันมีปฏิกิริยามากเกินไป ซึ่งอาจนำไปสู่อาการของโรคที่ร้ายแรงได้ สารยับยั้ง JAK สามารถระงับส่วนต่าง ๆ ของระบบภูมิคุ้มกันและต่อต้านการเสื่อมสภาพทางคลินิก
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่าสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย นอกเหนือจากการดูแลตามปกติ มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 หรือไม่ เมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติที่มีหรือไม่มียาหลอก (ให้สารรักษาที่มีลักษณะและรสชาติเหมือนกับยาที่ทำการศึกษาแต่ไม่มีส่วนผสมที่ออกฤทธิ์) และจะก่อให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่ เราสนใจเป็นพิเศษในประเด็นต่อไปนี้:
• จำนวนผู้เสียชีวิตจากสาเหตุต่างๆ ไม่เกิน 60 วันหลังการรักษา หรือนานกว่านั้นหากมีการรายงาน;
• จะดีขึ้นหรือแย่ลงหลังการรักษา โดยดูจากความจำเป็นในการช่วยหายใจ
• ผลที่ไม่พึงประสงค์จากการรักษาและการติดเชื้อในโรงพยาบาล
เราทำอะไร
เราค้นหาการศึกษาที่รายงานเกี่ยวกับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 ที่ได้รับยายับยั้ง JAK ทั่วร่างกายร่วมกับการดูแลตามปกติ หรือการดูแลตามปกติเพียงอย่างเดียว (บวก/ลบยาหลอก) เราเปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษาและจัดอันดับความเชื่อมั่นของเราในหลักฐาน โดยพิจารณาจากเกณฑ์ทั่วไปเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของหลักฐาน
เราพบอะไร
เราพบการศึกษา 6 ฉบับที่เหมาะสม ที่เกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโควิด-19 จำนวน 11,145 คน การศึกษาทั้งหมดเปรียบเทียบสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย (baricitinib ในการศึกษา 4 ฉบับ, tofacitinib ในการศึกษา 1 ฉบับ และ ruxolitinib ในการศึกษา 1 ฉบับ) กับการดูแลตามปกติ (นอกเหนือจากยาหลอก) และทำการศึกษาในผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เราไม่พบการศึกษาในผู้ป่วยนอก ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่ต้องการการเสริมออกซิเจนผ่านอุปกรณ์ที่มีการระไหลต่ำ (ผู้เข้าร่วม 7,220 คน) และมีเพียงไม่กี่คน (ผู้เข้าร่วม 463 คน) ที่ใช้เครื่องช่วยหายใจเมื่อเริ่มเข้าการศึกษา นอกจากนี้ เรายังพบการศึกษา 13 ฉบับที่กำลังดำเนินการอยู่ และการศึกษา 9 ฉบับ ที่เสร็จสิ้น/สิ้นสุดแต่ยังไม่ได้เผยแพร่
ผลลัพธ์หลัก
สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายบวกกับการดูแลตามปกติเมื่อเทียบกับการดูแลตามปกติเพียงอย่างเดียวอาจทำให้การเสียชีวิตจากทุกสาเหตุน้อยลงจนถึงวันที่ 28 และนำไปสู่การเสียชีวิตน้อยลงจากทุกสาเหตุจนถึงวันที่ 60 ในการศึกษา ไม่สามารถระบุกลุ่มย่อยของผู้เข้าร่วม (ตามความรุนแรงของการเจ็บป่วย) ที่อาจได้ประโยชน์สูงสุดจากการรักษาด้วยสารยับยั้ง JAK สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจสร้างความแตกต่างเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อการดีขึ้นของสถานะทางคลินิก สารนี้อาจลดความเสี่ยงของการเลวลงของสถานะทางคลินิก สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในอัตราของผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ และอาจลดการเกิดขึ้นของผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ร้ายแรงเล็กน้อย สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจส่งผลให้อัตราการติดเชื้อที่ได้รับในโรงพยาบาลแตกต่างกันเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย
ข้อจำกัด ของหลักฐานคืออะไร
เนื่องจากยังขาดการศึกษาเกี่ยวกับสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายในผู้ป่วยนอก หลักฐานจึงมีจำกัดในกลุ่มผู้ป่วยโควิด-19 นี้ การศึกษาใช้วิธีที่ต่างกัน ในการประเมินและรายงานผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องเกี่ยวกับการติดเชื้อในโรงพยาบาล
ตามแนวทางการเป็นปัจจุบันของการตรวจสอบนี้ เราจะอัปเดตการค้นหาของเราอย่างต่อเนื่องและรวมการทดลองที่เข้าเกณฑ์เพื่อเติมเต็มช่องว่างของหลักฐานนี้
ความเป็นปัจจุบันของการทบทวนวรรณกรรมนี้
หลักฐานเป็นปัจจุบันถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2022 เราตรวจสอบการศึกษาที่เผยแพร่ใหม่ทุกสัปดาห์โดยใช้ Cochrane COVID-19 Study Register และได้รวบรวมการทดลองใหม่ทั้งหมดที่พบจากแหล่งข้อมูลนี้จนถึงสัปดาห์แรกของเดือนเมษายน 2022
ในบุคคลที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วย COVID-19 ในระดับปานกลางถึงรุนแรง หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นระดับปานกลางแสดงให้เห็นว่าสารยับยั้ง JAK ให้ทั่วร่างกายอาจลดอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ Baricitinib เป็นตัวยับยั้ง JAK ที่ได้รับการประเมินบ่อยที่สุด หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลางบ่งชี้ว่าอาจสร้างความแตกต่างเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในการปรับปรุงสถานะทางคลินิก หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลางบ่งชี้ว่าสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจลดความเสี่ยงของสถานะทางคลินิกที่แย่ลง และทำให้อัตราเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในระดับใดแตกต่างกันเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย ในขณะที่อาจลดการเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง จากหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ สารยับยั้ง JAK อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในอัตราการติดเชื้อทุติยภูมิ การวิเคราะห์กลุ่มย่อยตามความรุนแรงของ COVID-19 หรือประเภทของสารไม่สามารถระบุกลุ่มย่อยเฉพาะเจาะจงซึ่งได้รับประโยชน์ไม่มากก็น้อยจากสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย
ปัจจุบัน ไม่มีหลักฐานเกี่ยวกับประสิทธิภาพและความปลอดภัยของสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายสำหรับบุคคลที่ไม่มีอาการหรือโรคที่ไม่รุนแรง (บุคคลที่ไม่ได้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล)
ด้วยคุณสมบัติต้านไวรัสและต้านการอักเสบ สารยับยั้ง Janus kinase (JAK) เป็นการรักษาที่มีอาจมีศักยภาพสำหรับการติดเชื้อ แบบมีอาการรุนแรงของทางเดินหายใจเฉียบพลันจาก coronavirus 2 (SARS-CoV-2) ยาเหล่านี้อาจปรับการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นอย่างมากต่อการติดเชื้อ SARS-CoV-2 นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงถึงผลต้านไวรัสโดยตรง จำเป็นต้องมีความเข้าใจในหลักฐานปัจจุบันเกี่ยวกับประสิทธิภาพและความปลอดภัยของสารยับยั้ง JAK ในการรักษาโรค coronavirus 2019 (COVID-19)
เพื่อประเมินผลของสารยับยั้ง JAK ให้เข้าสู่ร่างกายบวกกับการดูแลมาตรฐานเทียบกับการดูแลมาตรฐานเพียงอย่างเดียว (บวก/ลบยาหลอก) ต่อผลลัพธ์ทางคลินิกในแต่ละบุคคล (ผู้ป่วยนอกหรือในโรงพยาบาล) ที่มีความรุนแรงใดๆ ของ COVID-19 และเพื่อรักษากระแสของหลักฐานโดยใช้แนวทางการทบทวนอย่างเป็นระบบที่เป็นปัจจุบันตลอดเวลา
เราค้นหาใน Cochrane COVID-19 Study Register (ประกอบด้วย MEDLINE, Embase, ClinicalTrials.gov, World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform, medRxiv และ Cochrane Central Register of Controlled Trials), Web of Science, WHO COVID-19 Global literature เกี่ยวกับโรคโคโรนาไวรัส และ the US Department of Veterans Affairs Evidence Synthesis Program (VA ESP) Covid-19 Evidence Reviews เพื่อค้นหาการศึกษาจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2022 เราติดตามการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) ที่เผยแพร่ใหม่ทุกสัปดาห์โดยใช้ Cochrane COVID-19 Study Register และได้รวมการทดลองใหม่ทั้งหมดจากแหล่งข้อมูลนี้จนถึงสัปดาห์แรกของเดือนเมษายน 2022
เรารวบรวม RCTs ที่เปรียบเทียบสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย ร่วมกับการดูแลกับมาตรฐานเทียบกับการดูแลเพียงอย่างเดียว (บวก/ลบยาหลอก) สำหรับการรักษาบุคคลที่ติดเชื้อ COVID-19 เราใช้คำจำกัดความของ WHO เกี่ยวกับความรุนแรงของการเจ็บป่วยสำหรับ COVID-19
เราประเมินความเสี่ยงของการมีอคติของผลลัพธ์หลักโดยใช้เครื่องมือ Risk of Bias 2 (RoB 2) ของ Cochrane เราใช้ GRADE เพื่อประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับผลลัพธ์หลักต่อไปนี้: การตายจากทุกสาเหตุ (ถึงวันที่ 28), การตายจากทุกสาเหตุ (จนถึงวันที่ 60), สถานะทางคลินิกที่ดีขึ้น: มีชีวิตอยู่และไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาลเพื่อการดูแลทางการแพทย์ (ถึงวันที่ 28), สถานะทางคลินิกที่แย่ลง: ความต้องการใหม่สำหรับการช่วยหายใจแบบรุกล้ำหรือการเสียชีวิต (ถึงวันที่ 28), เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (ระดับใดก็ได้), เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง, การติดเชื้อทุติยภูมิ
เรารวม 6 RCTs ที่มีผู้เข้าร่วม 11,145 คนเพื่อตรวจสอบสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายบวกการดูแลมาตรฐานเทียบกับการดูแลมาตรฐานเพียงอย่างเดียว (บวก/ลบยาหลอก) มาตรฐานการดูแลเป็นไปตามโปรโตคอลของแต่ละแห่งและรวมถึงการใช้กลูโคคอร์ติคอยด์ (การศึกษา 5 ฉบับ รายงานการใช้กลูโคคอร์ติคอยด์ในช่วง 70% ถึง 95% ของผู้เข้าร่วม การศึกษา 1 ฉบับ จำกัดการใช้กลูโคคอร์ติคอยด์เฉพาะข้อบ่งชี้ที่ไม่ใช่ COVID-19) ยาปฏิชีวนะ ยาต้านการแข็งตัวของเลือด และสารต้านไวรัส ตลอดจนวิธีการที่ไม่ใช่ยา เมื่อเข้าสู่การศึกษา ผู้เข้าร่วมประมาณ 65% ต้องการออกซิเจนในขนาดต่ำ ประมาณ 23% ต้องการออกซิเจนระดับสูงหรือการช่วยหายใจที่ไม่รุกล้ำ ประมาณ 8% ไม่ต้องการเครื่องช่วยหายใจ และประมาณ 4% เท่านั้นที่ใส่ท่อช่วยหายใจ นอกจากนี้ เรายังพบการศึกษา 13 ฉบับ ที่กำลังดำเนินการอยู่ และ การศึกษา 9 ฉบับ ที่เสร็จสิ้นหรือยุติแล้ว และอยู่ระหว่างการพิจารณาจัดประเภท
ผู้ที่เป็นโรคปานกลางถึงรุนแรง
การศึกษา 4 ฉบับ ตรวจสอบ baricitinib อย่างเดียว (ผู้เข้าร่วม 10,815 คน) การศึกษา 1 ฉบับ ตรวจสอบ tofacitinib (ผู้เข้าร่วม 289 คน) และการศึกษา 1 ฉบับ ตรวจสอบ ruxolitinib (ผู้เข้าร่วม 41 คน)
สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจลดอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุได้ถึงวันที่ 28 (ผู้เข้าร่วม 95 คนจาก 1000 คนในกลุ่มทดลองเทียบกับผู้เข้าร่วม 131 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม อัตราส่วนความเสี่ยง (RR) 0.72, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.57 ถึง 0.91 ; การศึกษา 6 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 11,145 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) และลดการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุที่ 60 วัน (ผู้เข้าร่วม 125 คนจาก 1000 คนในกลุ่มทดลองเทียบกับผู้เข้าร่วม 181 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม; RR 0.69, 95% CI 0.56 ถึง 0.86, การศึกษา 2 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 1626 คน หลักฐานความเชื่อมั่นสูง)
สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจสร้างความแตกต่างเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในการปรับปรุงสถานะทางคลินิก (ออกจากโรงพยาบาลโดยยังมีชีวิตหรืออยู่ในโรงพยาบาล แต่ไม่ต้องมีการดูแลทางการแพทย์อย่างต่อเนื่องอีก) (ผู้เข้าร่วม 801 คนจาก 1000 คนในกลุ่มรักษาเทียบกับผู้เข้าร่วม 778 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม RR 1.03 95% CI 1.00 ถึง 1.06, การศึกษา 4 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 10,802 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) สารนี้อาจลดความเสี่ยงของสถานะทางคลินิกที่แย่ลง (ความต้องการใหม่สำหรับการใช้เครื่องช่วยหายใจหรือการเสียชีวิตในวันที่ 28) (ผู้เข้าร่วม 154 คนจาก 1000 คนในกลุ่มรักษาเทียบกับผู้เข้าร่วม 172 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม RR 0.90, 95% CI 0.82 ถึง 0.98; การศึกษา 2 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 9417 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง)
สารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกายอาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในอัตราเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (ทุกระดับ) (ผู้เข้าร่วม 427 คนจาก 1000 คนในกลุ่มรักษาเทียบกับผู้เข้าร่วม 441 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม; RR 0.97, 95% CI 0.88 ถึง 1.08; การศึกษา 3 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1885 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) และอาจลดการเกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง (ผู้เข้าร่วม 160 คนจาก 1000 คนในกลุ่มรักษาเทียบกับผู้เข้าร่วม 202 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม; RR 0.79, 95% CI 0.68 ถึง 0.92; การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 2901 คน หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) สารยับยั้ง JAK อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่ออัตราการติดเชื้อทุติยภูมิ (ผู้เข้าร่วม 111 คนจาก 1000 คนในกลุ่มรักษาเทียบกับผู้เข้าร่วม 113 คนจาก 1000 คนในกลุ่มควบคุม; RR 0.98, 95% CI 0.89 ถึง 1.09; การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 10,041 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) การวิเคราะห์กลุ่มย่อยตามความรุนแรงของโรค COVID-19 หรือประเภทของสารยับยั้ง JAK ไม่ได้พบกลุ่มย่อยเฉพาะเจาะจงใดซึ่งได้รับประโยชน์ไม่มากก็น้อยจากสารยับยั้ง JAK ที่ให้ทั่วร่างกาย
บุคคลที่ไม่มีอาการหรือโรคไม่รุนแรง
เราไม่พบการทดลองใด ๆ สำหรับประชากรนี้
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 1 มกราคม 2023 Edit โดย ผการกอง 31 มกราคม 2023