سوال مطالعه مروری
در این مرور کاکرین، سعی کردیم بهترین روش پذیرش بی‌حسی موضعی را در کودکان هنگام دریافت درمان دندان‌پزشکی بیابیم.
پیشینه
دریافت درمان دندان‌پزشکی بدون درد برای کودکان و نوجوانان، به منظور ایجاد اضطراب و ترس کمتر، مهم است. همچنین به آنها کمک خواهد کرد تا در آینده درمان‌های دندان‌پزشکی را بپذیرند. ایجاد بی‌حسی موضعی، یعنی استفاده از داروهایی که در زمان بیداری و هوشیاری کودک، احساس درد را در یک ناحیه کوچک از بدن موقتا متوقف می‌کنند، کمکی است برای دستیابی به این هدف. با این حال، استفاده از بی‌حسی موضعی برای کودکان همیشه آسان نیست. برخی از کودکان رابطه خوبی با تزریق دارو ندارند. چندین نوع مداخله وجود دارد که ممکن است به کودکان کمک کنند بی‌حسی موضعی را در دندان‌پزشکی بپذیرند، با این وجود، هیچ توافقی وجود ندارد که کدام یک بهترین روش است.
ویژگی‌های مطالعه
این مطالعه مروری تا 24 می 2019 به‌روز است. ما 26 مطالعه را با مجموع 2435 کودک بین 2 و 16 سال، وارد این مرور کردیم. این مطالعات بین سال‌های 2002 و 2019 در کلینیک‌های دندان‌پزشکی انگلستان، ایالات متحده، هلند، ایران، هند، فرانسه، مصر، عربستان سعودی، سوریه، مکزیک، و کره انجام شدند.
ما مطالعاتی را وارد کردیم که به مقایسه استفاده از تجهیزات مختلف مانند عینک‌های سمعی و بصری، یا یک دستگاه رایانه‌ای برای تزریق به نام wand، یا مداخلات توسط دندان‌پزشک مانند هیپنوتیزم، ضد-تحریک/حواس‌پرتی، و مدل‌سازی ویدئویی، برای افزایش پذیرش بی‌حسی موضعی پرداختند. این مداخلات با ایجاد بی‌حسی موضعی با استفاده از یک سرنگ معمولی (مراقبت معمول)، یا سایر تجهیزات دندان‌پزشکی یا مداخله توسط دندان‌پزشک، مقایسه شدند. مداخلات درست پیش از تزریق انجام شدند و سایر روش‌ها درست پیش از تزریق، در طول تزریق، و ادامه آن طی معالجه دندان‌پزشکی ارائه شدند.
نتایج کلیدی
شواهد برای حواس‌پرتی سمعی و بصری (استفاده از عینک‌های ویدئویی سه-بعدی به‌عنوان عامل ایجاد حواس‌پرتی) در مقایسه با درمان مرسوم، نامطمئن بودند. شواهد هنگام مقایسه wand با درمان مرسوم نامطمئن بودند. شواهد همچنین برای ضد-تحریک/حواس‌پرتی نسبت به درمان مرسوم و برای هیپنوتیزم در مقایسه با درمان مرسوم نامطمئن بودند.
سایر مقایسه‌های در نظر گرفته شده شامل خنک کردن محل تزریق پیش از ارائه آن، دستگاه wand در مقایسه با یک سیستم الکترونیکی دیگر به نام Sleeper One، استفاده از یک سرنگ کاموفلیج (camouflage)، استفاده از دستگاه ضد-تحریک الکتریکی، و مدل‌سازی ویدئویی بودند. هر کدام فقط یک مطالعه واحد داشتند. یافته‌های حاصل از این مقایسه‌های دیگر برای تصمیم‌گیری در مورد اثربخشی آنها، کافی نبود.
مطالعات وارد شده اشاره‌ای به اثرات مضر مداخلات مختلف نکردند.
قطعیت شواهد
سطح اعتماد ما به این یافته‌ها بسیار پائین است. این امر به دلیل خطر بالا سوگیری (bias) و تعداد اندک افرادی بود که در کارآزمایی‌های واردشده، مورد مطالعه قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری
ما شواهد کافی نداریم که بگوییم کدام مداخله برای افزایش پذیرش بی‌حسی موضعی در کودکان و نوجوانان بهتر عمل می‌کند. پیشنهاد می‌شود مطالعات بیشتری با طراحی و روش اجرای مناسب در این زمینه انجام شوند.
به دلیل تنوع زیاد در روش مطالعات و ماهیت/زمان‌بندی معیارهای پیامد، شواهد کافی را جهت نتیجه‌گیری‌های قاطع در مورد بهترین مداخلات برای افزایش پذیرش بی‌حسی موضعی در کودکان پیدا نکردیم. انجام RCTهای موازی بیشتری را که مطابق با بیانیه CONSORT گزارش شده باشند، توصیه می‌کنیم. هنگام انتخاب روش سنجش پیامدها باید دقت شود.
ارائه دندان‌پزشکی بدون درد برای کاهش ترس و اضطراب، تکمیل معالجه و افزایش پذیرش درمان‌های بعدی دندان‌پزشکی در کودکان، اهمیت زیادی دارد. بی‌حسی موضعی (LA) این روش بدون درد را تسهیل می‌کند، اما انجام آن همچنان چالش‌برانگیز است. تعدادی از مداخلات برای کمک به کودکان نسبت به سازگاری با دریافت LA وجود دارند، بدون هیچ اجماعی در مورد اینکه بهترین روش برای افزایش پذیرش آن کدام است.
بررسی تأثیر روش‌های مختلف برای پذیرش LA در کودکان و نوجوانان طی درمان دندان‌پزشکی.
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان کاکرین در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های سلامت دهان در کاکرین (24 می 2019)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL؛ 2019، شماره 4) در کتابخانه کاکرین (24 می 2019)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 24 می 2019)؛ Embase Ovid (1980 تا 24 می 2019)؛ و Web of Science (1900 تا 24 می 2019) به جستوجو پرداخت. پایگاه ثبت کارآزمایی‌های در حال انجام مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده (ClinicalTrials.gov) و پلت‌فرم پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت نیز تا 24 می 2019 جستوجو شدند. ما هیچ محدودیتی را در مورد زبان یا تاریخ انتشار مقالات اعمال نکردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) موازی از مداخلاتی که برای افزایش پذیرش بی‌حسی موضعی دندان‌پزشکی در کودکان و نوجوانان زیر 18 سال انجام شدند.
ما از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. استخراج داده‌ها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) را به‌طور مستقل و دو بار انجام دادیم. برای به دست آوردن اطلاعات از دست‌رفته با نویسندگان تماس گرفتیم. قطعیت شواهد را با استفاده از درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
ما 26 کارآزمایی را با 2435 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده در سنین بین 2 و16 سال وارد کردیم. این مطالعات بین سال‌های 2002 و 2019 در کلینیک‌های دندان‌پزشکی انگلستان، ایالات متحده، هلند، ایران، هند، فرانسه، مصر، عربستان سعودی، سوریه، مکزیک، و کره انجام شدند. مطالعات شامل مداخلات ابزاری (استفاده از چندین دستگاه ارائه بی‌حسی موضعی برای تزریق یا استفاده از کمک‌های دیداری-شنیداری بلافاصله قبل یا حین تزریق بی‌حسی موضعی یا هر دو) و مداخلات دندان‌پزشک (ارائه مداخلات رفتاری روان‌شناختی پیش از تزریق بی‌حسی (مدل‌سازی ویدئویی)، یا بلافاصله قبل یا حین تزریق یا هر دو (هیپنوتیزم، ضد-تحریک)) بودند.
ما یک مطالعه را در معرض خطر پائین سوگیری و مابقی را در معرض خطر بالای سوگیری تشخیص دادیم. ناهمگونی بالینی در مطالعات وارد شده باعث شد که گردآوری داده‌ها در متاآنالیزها ممکن نباشد. هیچ یک از مطالعات در مورد پیامد اولیه مورد نظر ما (پذیرش بی‌حسی موضعی) گزارش ندادند. هیچ مطالعه‌ای در مورد پیامدهای ثانویه زیر گزارشی را ارائه نکردند: تکمیل درمان دندان‌پزشکی، LA موفقیت‌آمیز/درمان بدون درد، رضایت بیمار، رضایت والدین، و عوارض جانبی.
ایجاد حواس‌پرتی سمعی و بصری در مقایسه با درمان متداول: شواهد در مورد پیامد رفتار مرتبط با درد هنگام تزریق بی‌حسی با کاهش رفتار منفی حین استفاده از عینک‌های ویدئویی سه بعدی (3D) در گروه حواس‌پرتی سمعی-بصری، قطعیت نداشت (خطر نسبی (RR): 0.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.03 تا 0.50؛ 1 کارآزمایی، 60 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
قلم بی‌حسی (wand) در مقایسه با درمان متداول: شواهد در مورد تأثیر قلم بی‌حسی بر رفتار مرتبط با درد هنگام تزریق بی‌حسی نامشخص بود. چهار مطالعه شواهدی را به نفع استفاده از قلم بی‌حسی گزارش کردند، در حالی که نتایج سایر مطالعات هیچ تفاوتی را بین دو روش تزریق بی‌حسی نشان ندادند (شش کارآزمایی، 704 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
مقابله با تحریک/حواس‌پرتی در مقایسه با درمان متداول: شواهد برای پیامد تجربه درد هنگام تزریق بی‌حسی در کودکانی که هنگام استفاده از ضد-تحریک، دچار درد کمتری شدند، نامشخص بود (RR: 0.12؛ 95% CI؛ 0.04 تا 0.34؛ 1 کارآزمایی، 134 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین).
هیپنوتیزم در مقایسه با درمان متداول: شواهد برای پیامد تجربه درد هنگام تزریق بی‌حسی در شرکتکنندگان گروه هیپنوتیزم که دچار درد کمتری شدند، نامشخص بود (تفاوت میانگین (MD): 1.79-؛ 95% CI؛ 3.01- تا 0.57-؛ 1 کارآزمایی، 29 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین).
سایر مقایسه‌های در نظر گرفته شده شامل خنک کردن محل تزریق پیش از تزریق، استفاده از قلم بی‌حسی در مقایسه با یک سیستم الکترونیکی دیگر به نام Sleeper One، استفاده از یک سرنگ پوشاننده، استفاده از دستگاه الکتریکی ضد-تحریک، و سازگاری با مدل‌سازی ویدئویی بودند، و هر یک فقط یک مطالعه را به خود اختصاص دادند. یافته‌های به دست آمده از سایر مقایسه‌ها جهت نتیجه گیری قطعی در مورد اثربخشی آنها کافی نبود، و به عنوان شواهدی با قطعیت بسیار پائین در نظر گرفته شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.