هدف از این مطالعه مروری چه بود؟
یافتن این موضوع که پوشیدن عینک توسط کودکان دوربین می‌تواند از وقوع چشم‌های تابه‌تا (استرابیسم) پیشگیری کند یا خیر و اثرات مرتبط با آنها در پیشرفت استرابیسم چیست.
پیام‌های کلیدی
در حال حاضر، شواهد از این نتیجه‌گیری پشتیبانی نمی‌کنند که عینک از استرابیسم در کودکان دوربین پیشگیری می‌کند یا اینکه عینک زدن از تنبلی چشم (آمبلیوپی) پیشگیری می‌کند. این شواهد به این دلیل محدود شدند که برخی از قسمت‌های مطالعات نتوانستند به آن خوبی که می‌توانستند، انجام شوند و تعداد کمی از شرکت‌کنندگان در مطالعه حضور داشتند.
چه چیزی در این مرور مورد بررسی قرار گرفت؟
نوزادان به طور معمول با دوربینی به دنیا می‌آیند، به این معنی که آنها فقط فاصله دور را واضح می‌بینند. به موازات رشد کودکان، چشم آنها نیز رشد کرده و می‌توانند هم فاصله نزدیک و هم فاصله دور را واضح ببینند. حدود 9 درصد از کودکان همچنان دوربین باقی می‌مانند. دوربین بودن بدان معنی است که برای تمرکز روی اشیاء نزدیک، کودک باید تلاش زیادی کند. این تلاش می‌تواند باعث بروز علائمی شود، مانند سردرد، دوبینی، و خستگی چشم، همچنین باعث مشکلاتی در انجام کارهای نزدیک، مانند خواندن شود. کودکانی که دوربین باقی می‌مانند، به احتمال زیاد بیش از کودکانی که دید طبیعی دارند، دچار چشم‌های تابه‌تا (استرابیسم) خواهند شد، که ممکن است در 3.5% تا 5.7% از کودکان یا 10% تا 20% از کودکان با سطح بالایی از دوربینی اتفاق افتد. استرابیسم، کار همزمان چشم‌ها را برای تمرکز دشوار می‌سازد. تصور می‌شود که حدود 50% از کودکان مبتلا به استرابیسم دچار تنبلی چشم شوند، به معنی اینکه کودک نمی‌تواند حتی با استفاده از عینک به دید واضحی برسد. درک عمق، یا اینکه چگونه دو چیز در فضا به یکدیگر مرتبط هستند، اغلب نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. پزشکان اغلب برای پیشگیری از پیشرفت استرابیسم و موارد دیگری که با دوربینی در کودکان مرتبط است، عینک تجویز می‌کنند، اما معلوم نیست که خود عینک از رشد طبیعی چشم پیشگیری می‌کند یا خیر.
نتایج اصلی مرور چه بودند؟
ما نتایج را از چهار کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (مطالعات بالینی که در آن افراد به صورت تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمانی قرار داده می‌شوند) شناسایی کردیم تا تعیین کنیم عینک در پیشگیری از استرابیسم در نوزادان دوربین، در مقایسه با عدم استفاده از عینک، موثر هست یا خیر. کارآزمایی‌ها، نوزادان را در سنین شش ماه تا کمتر از 36 ماه وارد کرده و پیامدها را بین سنین سه و چهار سال اندازه‌گیری کردند. چهار کارآزمایی 985 نوزاد را وارد کردند. ما شواهد نامشخصی را از تفاوت بین دو گروه در میزان وقوع استرابیسم در طول دوره پیگیری یافتیم. ما همچنین شواهد نامشخصی را در مورد این موضوع پیدا کردیم که تجویز عینک باعث تحت تاثیر قرار گرفتن درک عمق می‌شود یا از رشد و تکامل طبیعی چشم‌ها برای دید واضح جلوگیری می‌کند یا خیر. ما اطمینان کمی به این یافته‌ها داریم، زیرا برخی از قسمت‌های مطالعات به خوبی انجام نشده و تعداد کمی کودک در هر مطالعه حضور داشتند.
این مرور تا چه زمانی به‌روز‌رسانی شده است؟
دسامبر 2018.
تاثیر اصلاح عینک برای پیشگیری از استرابیسم هنوز نامشخص است. علاوه بر این، تاثیر استفاده از عینک بر خطر حدت بینایی بدتر از 20/30، آمبلیوپی، و تقارن ناکافی نیز نامشخص است. ممکن است مزیتی در پیشگیری از حدت دید سه‌بعدی ناکافی دیده شود. با این حال، این اثرات ممکن است یافته‌های شانسی بوده یا به علت سوگیری به دست آمده باشند.
دوربینی (hyperopia) در نوزادی نیاز به تلاش تطابقی مناسب برای آوردن تصاویر به مرکز فوکوس دارد. تلاش‌های طولانی‌مدت برای سازگاری با تصاویر با افزایش خطر استرابیسم همراه بوده است. استرابیسم ممکن است منجر به آستننوپی (asthenopia) و دوبینی متناوب شده و تکمیل کارهای نزدیک را دشوار می‌سازد. اعتقاد بر این است که استفاده از عینک برای تصحیح خطای انکساری هیپروپی، از پیشرفت استرابیسم جلوگیری می‌کند.
ارزیابی اثربخشی تجویز عینک در مقایسه با هیچ مداخله‌ای برای پیشگیری از استرابیسم در نوزادان و کودکان مبتلا به دوربینی.
ما CENTRAL (2018، شماره 12؛ که شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین بود)؛ Ovid MEDLINE؛ Embase.com؛ سه بانک اطلاعاتی دیگر؛ و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را جست‌وجو کردیم. ما هیچ محدودیتی را از نظر تاریخ یا زبان در جست‌وجوی الکترونیکی کارآزمایی‌ها اعمال نکردیم. ما بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی را برای آخرین بار در تاریخ 4 دسامبر 2018 جست‌وجو کردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که به بررسی مداخله عینک یا عدم درمان برای کودکان مبتلا به دوربینی پرداختند. ما نیاز به دوربینی حداقل بیشتر از 2.00+ دیوپتر (D) داشتیم.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی کاکرین استفاده کردیم. پیامد اولیه عبارت بود از نسبت کودکان با استرابیسم آشکار، که توسط محققان مطالعه تعریف شد. پیامدهای دیگر شامل تنبلی چشم، حدت دید سه‌بعدی (stereoacuity) و اثر استفاده از عینک بر استرابیسم و حدت بینایی بودند. ما همچنین اطلاعات مربوط به تغییر در خطای انکساری را با اندازه‌گیری تداخل تقارن (emmetropization) جمع‌آوری کردیم.
ما چهار کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده (985 کودک وارد شدند که شش ماه تا کمتر از 36 ماه سن داشتند) را در این مرور وارد کردیم. سه کارآزمایی در انگلستان با دوره‌های پیگیری مختلف از یک تا 3.5 سال و یکی در ایالات متحده با سه سال پیگیری انجام شدند.
محققان بروز و وضعیت نهایی استرابیسم را گزارش کردند. شواهد بروز استرابیسم، که در 804 کودک با سن بیش از سه تا چهار سال در چهار کارآزمایی اندازه‌گیری شد، نامشخص بود، اگرچه مطرح کننده مزایای استفاده از عینک بود (خطر نسبی (RR): 0.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.41 تا 1.02). ما اعتماد بسیار کمی به این نتایج داریم، به دلیل خطر بالای سوگیری (bias)، ناهمگونی، و عدم دقت. هنگامی که نسبت کودکان مبتلا به استرابیسم در پایان سه سال پیگیری ارزیابی شد، ما سطح مشابهی را از شواهد برای تاثیر عینک بر استرابیسم یافتیم که در یک مطالعه گزارش شد (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.31 تا 3.25؛ 106 کودک). ما اطمینان بسیار پائینی به این نتایج داریم، به دلیل حجم نمونه کوچک و خطر سوگیری.
یک کارآزمایی، خطر پیشرفت تنبلی چشم و کافی نبودن حدت دید سه‌بعدی را پس از سه سال در 106 کودک گزارش کرد. شواهد نامشخصی برای کاهش خطر ابتلا به تنبلی چشم (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.31 تا 1.93)، و شواهد محدودی برای مزیت عینک برای پیشگیری از کافی نبودن حدت دید سه‌بعدی (RR: 0.38؛ 95% CI؛ 0.16 تا 0.88) وجود داشت. ما اطمینان بسیار پائینی به این نتایج داریم، به دلیل عدم دقت و خطر سوگیری.
خطر عدم پیشرفت تقارن نامشخص است. یک کارآزمایی، نسبت کودکانی را که در سه سال پیگیری به تقارن دست نیافتند، گزارش کرد (RR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.18 تا 3.19). یک کارآزمایی، نشان داد که عینک مانع از تقارن می‌شود، و دیگری هیچ تفاوتی را گزارش نکرد. این دو کارآزمایی را نمی‌توان ترکیب کرد زیرا روش‌های ارزیابی تقارن در آنها متفاوت بودند. با توجه به خطر بالای سوگیری و ناهمگونی، قطعیت شواهد برای خطر مانع شدن یا بهره‌گیری از تقارن، بسیار پائین است.
بر اساس متاآنالیز چهار کارآزمایی (770 کودک)، خطر داشتن حدت بینایی بدتر از 20/30 تا سه سالگی یا در پایان سه سال پیگیری، برای کودکان با تصحیح عینک در مقایسه با کسانی که اصلاح نشدند، نامشخص بود (RR: 0.87؛ 95% CI؛ 0.64 تا 1.18، قطعیت بسیار پائین شواهد به دلیل خطر سوگیری و عدم دقت).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.