ใจความสำคัญ
เมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน:
· อาจมีการติดเชื้อที่บริเวณผ่าตัดมากกว่าเมื่อกำจัดขนด้วยการโกนด้วยมีดโกน
· การกำจัดขนด้วยการตัดและครีมอาจทำให้การติดเชื้อลดลงเล็กน้อยหรือไม่แตกต่างกันเลย
การตัดและครีมกำจัดขนอาจทำให้เกิดการติดเชื้อน้อยกว่าการโกนขนด้วยมีดโกน
การกำจัดขนในวันผ่าตัด แทนที่จะเป็นวันก่อนการผ่าตัดอาจลดจำนวนการติดเชื้อลงเล็กน้อย
ทำไมต้องกำจัดขนก่อนทการผ่าตัด
ก่อนการผ่าตัด เป็นเรื่องปกติที่จะกำจัดขนออกจากบริเวณร่างกายที่กำลังจะทำการผ่าตัด การกำจัดขนสามารถทำได้ด้วยวิธีต่างๆ เช่น การตัด มีดโกน หรือครีมกำจัดขน
ขนจะถูกเอาออกเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาระหว่างและหลังการผ่าตัด เช่น เมื่อเย็บแผลหรือปิดแผล อย่างไรก็ตาม การศึกษาบางชิ้นอ้างว่าการกำจัดขนอาจทำให้เกิดการติดเชื้อหลังการผ่าตัด และควรหลีกเลี่ยง
เราต้องการทราบอะไร
เราต้องการทราบว่าการกำจัดขนก่อนการผ่าตัด:
· เป็นสาเหตุหรือเป็นการป้องกันการติดเชื้อ
· ป้องกันภาวะแทรกซ้อนของบาดแผล เช่น บาดแผลที่ผิวหนัง หรือการเปิดบาดแผลที่เย็บ
· มีผลกระทบต่อระยะเวลาที่คนไข้อยู่ในโรงพยาบาลหลังการผ่าตัด; และ
· มีค่าใช้จ่ายใดๆ
นอกจากนี้เรายังสนใจว่าวิธีการกำจัดขนบางวิธีหรือเวลาในการกำจัดขนนั้นดีกว่าวิธีอื่นหรือไม่
เราทำอะไร
อันดับแรก เราค้นหาการศึกษาที่เปรียบเทียบ:
· กำจัดขนโดยไม่ต้องถอด; หรือ
· วิธีการและระยะเวลาในการกำจัดขนที่แตกต่างกัน
จากนั้นเราเปรียบเทียบผลลัพธ์และสรุปหลักฐานจากการศึกษาทั้งหมด สุดท้าย เราให้คะแนนความเชื่อมั่นในหลักฐาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น วิธีและขนาดการศึกษา
เราพบอะไร
เราพบ 25 การศึกษา ที่เกี่ยวข้องกับคนทั้งหมด 8919 คน
มี 10 การศึกษา เปรียบเทียบการไม่กำจัดขนกับการกำจัดขนโดยใช้:
· การตัด (3 การศึกษา);
· การโกนด้วยมีดโกน (8 การศึกษา โดย 7 การศึกษามีหลักฐานที่นำไปใช้ได้) หรือ
· ครีมกำจัดขน (1 การศึกษา)
7 การศึกษา เปรียบเทียบการใช้มีดโกนกับการใช้กรรไกรตัดเล็บ และ 10 การศึกษา เปรียบเทียบการใช้มีดโกนกับการใช้ครีม (9 จาก 10 การศึกษาเป็นหลักฐานที่ใช้ได้)
การศึกษาหนึ่งเปรียบเทียบการกำจัดขนในวันก่อนการผ่าตัดกับการกำจัดขนในวันที่ทำการผ่าตัด
มีหลักฐานอะไรบ้างเกี่ยวกับเรื่องนี้
กำจัดขนเทียบกับไม่กำจัดขน
· การกำจัดขนด้วยการตัดและครีมอาจทำให้การติดเชื้อลดลงเล็กน้อยหรือไม่แตกต่างกันเลย
· การกำจัดขนด้วยมีดโกนอาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อมากกว่าการไม่กำจัดขน
การถอนขนด้วยมีดโกนหรือไม่ก็ตาม อาจทำให้ระยะเวลาอยู่โรงพยาบาลแตกต่างกันเล็กน้อยหรือไม่มีเลย (1 การศึกษา)
เปรียบเทียบวิธีการกำจัดขนแบบต่างๆ
· การตัดขนอาจทำให้ติดเชื้อและบาดเจ็บที่ผิวหนังน้อยกว่ามีดโกน
· ครีมอาจทำให้เกิดการติดเชื้อน้อยกว่า และอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บที่ผิวหนังน้อยกว่ามีดโกน
เวลากำจัดขน
การถอนขนในวันที่ทำการผ่าตัดหรือวันก่อนการผ่าตัดอาจลดจำนวนการติดเชื้อลงเล็กน้อย (1 การศึกษา)
เรายังไม่รู้อะไร
เนื่องจากขาดการศึกษาที่แข็งแกร่ง เราจึงไม่ทราบว่า:
· หากการถอนขนมีผลต่อภาวะแทรกซ้อนของบาดแผลและค่าใช้จ่ายเมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน
· หากวิธีการกำจัดขนที่แตกต่างกันมีผลกับระยะเวลาการรักษาตัวในโรงพยาบาลหรือค่าใช้จ่ายต่างกัน และ
· หากเวลาในการกำจัดขนมีผลต่อภาวะแทรกซ้อนของบาดแผล ระยะเวลาพักรักษาตัวในโรงพยาบาล หรือค่าใช้จ่าย
ความเป็นปัจจุบันของการทบทวนวรรณกรรมนี้เป็นอย่างไร
หลักฐานใน Cochrane Review นี้เป็นข้อมูลล่าสุดจนถึงเดือนพฤศจิกายน 2019
Read the full abstract
ขนมักจะถูกถอนออกจากบริเวณที่ทำการผ่าตัดก่อนการผ่าตัด อย่างไรก็ตาม การศึกษาบางฉบับอ้างว่าสิ่งนี้จะเพิ่มการติดเชื้อที่บริเวณแแผลผ่าตัด (SSI) และควรหลีกเลี่ยง นี่เป็นการปรับปรุงครั้งที่สองของบทวิจารณ์ที่เผยแพร่ในปี 2006 และการปรับปรุงครั้งแรกเกิดขึ้นในปี 2011
วัตถุประสงค์
เพื่อตรวจสอบว่าการกำจัดขนก่อนผ่าตัดเป็นประจำ (เทียบกับการไม่กำจัดขน) และวิธีการ ระยะเวลา หรือการตั้งค่าของการกำจัดขนมีผลต่ออัตราการเกิด SSI
วิธีการสืบค้น
ในเดือนพฤศจิกายน 2019 สำหรับการปรับปรุงครั้งที่สองนี้ เราได้ค้นหา Cochrane Wounds Specialized Register; Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL) (ห้องสมุด Cochrane); Ovid MEDLINE (รวมถึงการอ้างอิงที่อยู่ระหว่างดำเนินการและการอ้างอิงที่ไม่ได้จัดทำดัชนีอื่น ๆ ); Ovid Embase; และ EBSCO CINAHL Plus เรายังค้นหาทะเบียนการทดลองทางคลินิกสำหรับการศึกษาต่อเนื่องและที่ไม่ได้ตีพิมพ์ และสแกนรายการอ้างอิงของการศึกษาที่รวมอยู่และการทบทวนเพื่อระบุการศึกษาเพิ่มเติม เราไม่มีการจำกัดวันที่หรือภาษา
เกณฑ์การคัดเลือก
เรารวม การศึกษาแบบ randomised controlled trials หรือ การศึกษาแบบ quasi-randomised trials:
· การกำจัดขนกับไม่กำจัดขน
· ความแตกต่างในแต่ละวิธีที่กำจัดขน
· การกำจัดขนในช่วงเวลาที่แตกต่างกันก่อนเข้ารับผ่าตัด
การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล
ผู้ทบทวนวรรณกรรม 2 คนประเมินการนำเข้าการศึกษาอย่างเป็นอิสระต่อกัน ผู้ประพันธ์ 2 คนคัดลอกข้อมูลอย่างอิสระต่อกันและมีการไขว้ตรวจสอบข้อมูล เราดำเนินการประเมิน 'ความเสี่ยงของอคติ' โดยใช้เครื่องมือ 'การประเมินความเสี่ยงของอคติ' ของ Cochrane และประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานตาม GRADE ได้ทำการวิเคราะห์ความไวโดยไม่รวมการศึกษาที่มีความเสี่ยงของการมีอคติสูง
ผลการวิจัย
เรารวมการศึกษาใหม่ 11 ฉบับในการปรับปรุงนี้ซึ่งส่งผลให้มีการทดลองแบบสุ่มทั้งหมด 19 ฉบับและการทดลองกึ่งสุ่ม 6 ฉบับ (ผู้เข้าร่วม 8919 คน)
การตัดเทียบกับการไม่กำจัดขน
หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำบ่งชี้ว่าอาจมีความแตกต่างเล็กน้อยในความเสี่ยงของ SSI เมื่อไม่มีการกำจัดขนใด ๆ เปรียบเทียบกับการกำจัดขนโดยใช้กรรไกรตัดขน (risk Ratio (RR) 0.95, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.65 ถึง 1.39; การศึกษา 3 เรื่อง มีผู้เข้าร่วม 1733 คน)
การโกนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน
หลักฐานความเชื่อมั่นในระดับปานกลางบ่งชี้ว่าความเสี่ยงของ SSI อาจเพิ่มขึ้นในผู้เข้าร่วมที่มีการกำจัดขนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน (RR 1.82, 95% CI 1.05 ถึง 3.14; 7 การศึกษากับผู้เข้าร่วม 1706 คน) ในแง่ของความเสี่ยงอย่างแท้จริง ค่านี้แสดงถึง SSI มากกว่า 17 ต่อ 1000 ในกลุ่มใช้มีดโกนเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่มีการกำจัดขน (95% CI 1 มากกว่า ถึง 45 ของการเกิด SSI ในกลุ่มใช้มีดโกน)
จากหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำ ไม่ชัดเจนว่ามีความแตกต่างในการเกิด stitch abscesses ระหว่างการกำจัดขนด้วยมีดโกนและการไม่กำจัดขนหรือไม่ (1 การทดลองกับผู้เข้าร่วม 80 คน; RR 1.00, 95% CI 0.21 ถึง 4.66)
จากข้อมูลเชิงบรรยายจากการทดลองหนึ่งฉบับที่มีผู้เข้าร่วม 136 คน อาจมีความแตกต่างกันเล็กน้อยในระยะเวลาพักรักษาตัวในโรงพยาบาลระหว่างผู้เข้าร่วมที่ถอนขนด้วยมีดโกน เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่มีการกำจัดขน (หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ)
จากข้อมูลการเล่าเรื่องจากการทดลองหนึ่งที่มีผู้เข้าร่วม 278 คน ไม่แน่ใจว่ามีค่าใช้จ่ายแตกต่างกันหรือไม่ระหว่างผู้เข้าร่วมการกำจัดขนด้วยการโกนด้วยมีดโกน เมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)
ครีมกำจัดขนเมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน
หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำบ่งชี้ว่าอาจมีความแตกต่างกันเล็กน้อยในความเสี่ยง SSI ระหว่างครีมกำจัดขนหรือไม่มีการกำจัดขน แม้ว่าจะมีช่วงความเชื่อมั่นที่กว้างรอบการประมาณการจุดที่รวมประโยชน์และอันตราย (RR 1.02, 95% CI 0.45 ถึง 2.31; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ; 1 การทดลอง มีผู้เข้าร่วม 267 คน)
จากข้อมูลการเล่าเรื่องจากการทดลองหนึ่งที่มีผู้เข้าร่วม 267 คน ไม่แน่ใจว่ามีค่าใช้จ่ายแตกต่างกันหรือไม่ระหว่างผู้เข้าร่วมการกำจัดขนด้วยการโกนด้วยมีดโกน เมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)
การโกนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับการตัด
หลักฐานความแน่นอนปานกลางจากการศึกษา 7 เรื่อง มีผู้เข้าร่วม 3723 คน ชี้ให้เห็นว่าความเสี่ยงของ SSI อาจเพิ่มขึ้นโดยการโกนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับการตัด (RR 1.64, 95% CI 1.16 ถึง 2.33)
หลักฐานความเชื่อมั่นในระดับปานกลางบ่งชี้ว่าความเสี่ยงของ SSI อาจเพิ่มขึ้นในผู้เข้าร่วมที่มีการกำจัดขนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับการตัด (3 การทดลอง มีผู้เข้าร่วม 1333 คน; RR 1.74, CI 95% 1.12 ถึง 2.71)
การโกนด้วยมีดโกนเมื่อเทียบกับครีมกำจัดขน
หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลางจากการศึกษา 9 เรื่อง มีผู้เข้าร่วม 1593 คน ชี้ให้เห็นว่าอาจมีความเสี่ยงต่อ SSI มากกว่าเมื่อใช้มีดโกนเมื่อเทียบกับครีมกำจัดขน (RR 2.28, 95% CI 1.12 ถึง 4.65)
หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำชี้ให้เห็นถึงความเสี่ยงของการบาดเจ็บที่ผิวหนังอาจเพิ่มขึ้นเมื่อใช้มีดโกนแทนครีมกำจัดขนสำหรับการกำจัดขน (RR 6.95, CI 95% 3.45 ถึง 13.98; 5 การทดลอง มีผู้เข้าร่วม 937 คน)
จากข้อมูลเชิงบรรยายจากการทดลอง 3 ฉบับที่มีผู้เข้าร่วม 402 คน ไม่แน่ใจว่าครีมกำจัดขนมีราคาแพงกว่าการใช้มีดโกนหรือไม่ (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)
การกำจัดขนในวันผ่าตัด เทียบกับก่อนผ่าตัด 1 วัน
หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นต่ำชี้ให้เห็นว่าความเสี่ยง SSI อาจลดลงเล็กน้อยเมื่อมีการกำจัดขนในวันที่ทการผ่าตัดเมื่อเทียบกับวันก่อนการผ่าตัด แม้ว่าจะมีช่วงความเชื่อมั่นที่กว้างประมาณการประมาณการที่รวมประโยชน์และอันตราย (หนึ่งการทดลอง ผู้เข้าร่วม 977 คน RR 0.83, 95% CI 0.54 ถึง 1.30)
ข้อสรุปของผู้วิจัย
เมื่อเทียบกับการไม่กำจัดขน อาจมีความแตกต่างเล็กน้อยในความเสี่ยงของ SSI เมื่อใช้กรรไกรตัดขนหรือครีมกำจัดขน (หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ) อย่างไรก็ตาม อาจมี SSI น้อยกว่าเมื่อไม่ได้กำจัดขนเมื่อเปรียบเทียบกับการโกนขนด้วยมีดโกน (หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) หากต้องกำจัดขน หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นปานกลางบ่งชี้ว่าการใช้กรรไกรตัดขนหรือครีมกำจัดขนอาจส่งผลให้มี SSI น้อยลงและภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เมื่อเทียบกับการโกนโดยใช้มีดโกน อาจมีการลดลงเล็กน้อยใน SSIs เมื่อกำจัดขนในวันทีผ่าตัด่ แทนที่จะเป็นวันก่อนการผ่าตัด
แปลโดย พญ.วิลาสินี หน่อแก้ว
