ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) มีประสิทธิผลในการรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนในสตรีหรือไม่

ใจความสำคัญ

• เมื่อเปรียบเทียบกับยาปฏิชีวนะ (ยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อหรือโรคต่าง ๆ ที่เกิดจากแบคทีเรีย) พบว่า NSAID (ยาลดการอักเสบ อาการปวด และไข้) อาจส่งผลให้อาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะหายได้ในระยะสั้น (1 ถึง 4 วัน) น้อยกว่า และอาจส่งผลให้อาการหายได้ในระยะกลาง (5 ถึง 10 วัน) น้อยกว่า

• NSAID อาจทำให้อาการยาวนานขึ้น และอาจทำให้สตรีต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะมากขึ้นภายในวันที่ 30

การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบไม่มีภาวะแทรกซ้อนคืออะไร

การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (urinary tract infections; UTIs) ส่วนใหญ่ในสตรี (ภาวะที่แบคทีเรียเข้าไปในปัสสาวะและเดินทางขึ้นไปที่กระเพาะปัสสาวะ) มักไม่มีภาวะแทรกซ้อน (เกิดขึ้นในบุคคลที่มีสุขภาพแข็งแรง ไม่มีความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะหรืออาการทางการแพทย์อื่น ๆ) และสามารถหายได้เอง (หายเองได้โดยไม่ต้องรักษา) อาการที่มักเกิดขึ้น ได้แก่ ความรู้สึกแสบร้อนขณะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อยขึ้น และปัสสาวะแบบรีบด่วน

การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะรักษาอย่างไร

เมื่ออาการเป็นที่น่ารำคาญ มักแสวงหาการรักษาและมักใช้ยาปฏิชีวนะ (ยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อหรือโรคต่าง ๆ ที่เกิดจากแบคทีเรีย) เมื่อทั้งผู้ป่วยและแพทย์มีความตระหนักมากขึ้นถึงผลกระทบเชิงลบจากการใช้ยาปฏิชีวนะซ้ำ ๆ จึงมีการดำเนินการมากขึ้นในการประเมินการรักษาด้วยการไม่ใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อควบคุมอาการของการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) คือยาที่ช่วยลดการอักเสบ อาการปวด และไข้ มีการเสนอว่าฤทธิ์ต้านการอักเสบของ NSAID อาจช่วยบรรเทาอาการของ UTI ได้

เราต้องการค้นหาอะไร

เราต้องการค้นหาว่า NSAID ดีกว่ายาปฏิชีวนะหรือไม่ในการปรับปรุงอาการ UTI ลดความรุนแรงและระยะเวลาของอาการ และลดการพึ่งพายาปฏิชีวนะ นอกจากนี้ เรายังอยากทราบว่า NSAID เกี่ยวข้องกับผลข้างเคียงใด ๆ หรือไม่

เราทำอะไรบ้าง

เราค้นหาการศึกษาที่ดู NSAID เทียบกับยาปฏิชีวนะหรือการรักษาอื่น ๆ ในสตรีที่มีการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะแบบไม่มีภาวะแทรกซ้อน

เราได้เปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษาและให้คะแนนความเชื่อมั่นของเราในข้อมูลโดยพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น วิธีการศึกษาและขนาดของงานวิจัย

เราค้นพบอะไร

เรารวม การศึกษา 6 ฉบับ โดยสุ่มสตรีจำนวน 1646 คน อายุเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 28 ถึง 50 ปี และมีรายงานว่าเคยติดเชื้อทางเดินปัสสาวะมาก่อน 7.2% ถึง 77% การศึกษา 5 ฉบับ มีการดำเนินในหลายศูนย์ และการศึกษาดังกล่าวดำเนินการในเดนมาร์ก เยอรมนี เกาหลี นอร์เวย์ สวีเดน สวิตเซอร์แลนด์ และสหราชอาณาจักร

เมื่อเปรียบเทียบกับยาปฏิชีวนะ NSAID อาจส่งผลให้อาการหายได้ในระยะสั้น (1 ถึง 4 วัน) น้อยกว่า และอาจทำให้อาการหายได้ในระยะกลาง (5 ถึง 10 วัน) น้อยกว่าเช่นกัน NSAID อาจสร้างความเพียงเล็กน้อยหรือไม่แตกต่างเลยต่อจำนวนเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เมื่อถึงวันที่ 30 NSAID อาจทำให้อาการยาวนานขึ้น และอาจส่งผลให้มีสัดส่วนที่พบการหายของจุลินทรีย์ (ไม่มีแบคทีเรียในปัสสาวะ) น้อยลงภายในวันที่ 10 NSAID อาจทำให้สตรีต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะมากขึ้นภายในวันที่ 30

เมื่อเทียบกับยาหลอก NSAID อาจลดความจำเป็นในการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ แต่จะไม่ส่งผลต่ออาการไม่พึงประสงค์ใด ๆ เลยภายในวันที่ 30 เมื่อเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร NSAID อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อผลข้างเคียง

อะไรคือข้อจำกัดของหลักฐาน

การศึกษาจำนวนน้อย (ต่อการเปรียบเทียบ) และการศึกษาขนาดเล็กเป็นข้อจำกัดในการทบทวนวรรณกรรมนี้ การศึกษาบางฉบับไม่ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับผลลัพธ์ที่เราสนใจ เราค่อนข้างมั่นใจว่าเมื่อเทียบกับยาปฏิชีวนะ NSAID จะบรรเทาอาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะในระยะสั้นได้น้อยกว่า และสตรีต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะมากกว่าภายในวันที่ 30 เรามีความเชื่อมั่นน้อยลงเกี่ยวกับผลต่อระยะเวลาของอาการ

หลักฐานเป็นปัจจุบันแค่ไหน

หลักฐานเป็นปัจจุบันจนถึงวันที่ 18 พฤศจิกายน 2024

ข้อสรุปของผู้วิจัย: 

การใช้ NSAID เพื่อจัดการอาการของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนอาจส่งผลให้อาการหายได้ในระยะสั้นน้อยลง และมีการใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อบรรเทาอาการมากขึ้นภายในวันที่ 30 เมื่อเทียบกับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเป็นหลัก การศึกษาในอนาคตควรพิจารณาถึงตัวแปรกวนต่าง ๆ (confounders) เช่น ระดับของอาการ จุลชีววิทยา ชนิดและรูปแบบการต้านทานของแบคทีเรียที่เกี่ยวข้อง และจำนวนครั้งของอาการ UTI ในช่วงหลายเดือนก่อนที่จะเริ่มการรักษา

อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
บทนำ: 

สตรีเกือบครึ่งหนึ่งจะมีอาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (urinary tract infection; UTI) อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต แม้ว่าโดยปกติแล้วอาการจะหายได้เอง แต่สตรี 74% ที่ไปพบแพทย์จะได้รับยาปฏิชีวนะ และในบางกรณีที่พบไม่บ่อย การติดเชื้ออาจรุนแรงมากขึ้น ดังนั้นมาตรฐานการดูแลรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่ไม่มีอาการแทรกซ้อน คือ การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะชนิดรับประทาน ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อบรรเทาอาการและป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ไตอักเสบ เนื่องจากการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะหลายชนิดสามารถหายได้เอง การรักษาโดยไม่ใช้ยาปฏิชีวนะซึ่งอาจช่วยลดความรุนแรงหรือระยะเวลาของอาการ หรือลดความจำเป็นในการใช้ยาปฏิชีวนะก็อาจเป็นประโยชน์ได้

วัตถุประสงค์: 

การทบทวนวรรณกรรมครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประโยชน์และความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการใช้ non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) ในการรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนที่มีอาการในสตรีผู้ใหญ่ที่ไม่ได้ตั้งครรภ์

วิธีการสืบค้น: 

เราค้นหาใน Cochrane Kidney and Transplant Register of Studies จนถึงวันที่ 18 พฤศจิกายน 2024 โดยการติดต่อกับผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลโดยใช้คำค้นที่เกี่ยวข้องกับการทบทวนวรรณกรรมนี้ การศึกษาใน Register จะถูกค้นหาผ่านการค้นหาของ CENTRAL, MEDLINE และ EMBASE, เอกสารในงานประชุม, International Clinical Trials Register (ICTRP) Search Portal และ ClinicalTrials.gov

เกณฑ์การคัดเลือก: 

เราได้รวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (randomised controlled trials; RCTs) และการทดลองแบบ quasi-RCTs ทั้งหมดที่ดูประสิทธิผลของ NSAID ในการรักษาการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อนและมีอาการในสตรีผู้ใหญ่ที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ ผลลัพธ์ที่สนใจมีดังนี้: 1) การหายของอาการในระยะสั้น (วัน 1 ถึง 4); 2) การหายของอาการในระยะกลาง (วัน 5 ถึง 10); และ 3) อุบัติการณ์ของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (รวมทั้งการดำเนินไปสู่ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดหรือการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะที่มีภาวะแทรกซ้อน, การรักษาในโรงพยาบาลหรือความต้องการยาปฏิชีวนะทางเส้นเลือด, ภาวะแทรกซ้อนในระบบทางเดินอาหาร หรือการเสียชีวิต) สูงสุด 30 วันนับจากการสุ่ม

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล: 

การคัดกรอง การคัดเลือกบทคัดย่อ และการคัดลอกข้อมูลดำเนินการโดยอิสระโดยผู้ประพันธ์ 2 คน และความขัดแย้งใด ๆ จะได้รับการแก้ไขโดยการพูดคุยกับผู้ประพันธ์คนที่ 3

สรุปการประมาณผลโดยใช้ random-effects model และผลการศึกษาสำหรับข้อมูลแบบ dichotomous นำเสนอด้วย risk ratio (RR)และช่วงเชื่อมั่น 95% (confidence intervals; CI) และข้อมูลแบบต่อเนื่องนำเสนอด้วย mean difference และช่วงเชื่อมั่น 95% (CI) ความเชื่อมั่นของหลักฐานได้รับการประเมินโดยใช้วิธี Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation (GRADE)

ผลการวิจัย: 

การศึกษา 6 ฉบับ (สุ่มสตรี 1646 คน) ที่ตีพิมพ์ระหว่างปี 2010 ถึง 2019 ตรงตามเกณฑ์การคัดเข้าของเรา อายุเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 28 ถึง 50 ปี โดยมีรายงานว่าเคยติดเชื้อทางเดินปัสสาวะมาก่อนใน 7.2% ถึง 77% ของผู้เข้าร่วม มีการศึกษาแบบหลายศูนย์ 5 ฉบับ และการศึกษาดำเนินการในเดนมาร์ก เยอรมนี เกาหลี นอร์เวย์ สวีเดน สวิตเซอร์แลนด์ และสหราชอาณาจักร โดยรวมแล้ว ความเสี่ยงของการมีอคติอยู่ในระดับต่ำหรือไม่ชัดเจน

เมื่อเปรียบเทียบกับยาปฏิชีวนะ NSAID อาจส่งผลให้อาการหายในระยะสั้นได้น้อยกว่า (การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1144 ราย: RR 0.67, 95% CI 0.49 ถึง 0.91; I 2 = 75%; ความเชื่อมั่นปานกลาง) และอาจส่งผลให้อาการหายได้ในระยะกลางน้อยลง (การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1140 ราย: RR 0.84, 95% CI 0.71 ถึง 1.01; I 2 = 78%; ความเชื่อมั่นต่ำ) NSAID อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อจำนวนเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายในวันที่ 30 (การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1165 คน: RR 1.08, 95% CI 0.88 ถึง 1.33; I 2 = 64%; ความเชื่อมั่นปานกลาง) NSAID อาจทำให้มีอาการนานขึ้น (การศึกษา 2 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 553 คน: MD 1.00 วัน, 95% CI 0.61 ถึง 1.39; I 2 = 0%; ความเชื่อมั่นต่ำ) NSAID อาจทำให้สัดส่วนสตรีที่พบว่ามีจุลินทรีย์ลดลงภายในวันที่ 10 เมื่อเทียบกับยาปฏิชีวนะ (การศึกษา 2 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 322 คน: RR 0.76, 95% CI 0.68 ถึง 0.85; I 2 = 0%; ความเชื่อมั่นต่ำ) และอาจทำให้ผู้หญิงใช้ยาปฏิชีวนะฉุกเฉินมากขึ้นภายในวันที่ 30 (การศึกษา 4 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 1165 ราย: RR 3.14, 95% CI 2.23 ถึง 4.42; I 2 = 49%; ความเชื่อมั่นปานกลาง)

เมื่อเทียบกับยาหลอก NSAID อาจลดการใช้ยาปฏิชีวนะได้ (การศึกษา 1 ฉบับ, ผู้เข้าร่วม 183 คน: RR 0.56, 95% CI 0.36 ถึง 0.87; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) แต่ความแตกต่างอาจน้อยหรือไม่แตกต่างต่อเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในวันที่ 30

เมื่อเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร Uva-Ursi NSAID อาจสร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายในวันที่ 30

บันทึกการแปล: 

แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 10 มกราคม 2025

Tools
Information