ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่คืออะไร
ปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะปัสสาวะเป็นเรื่องที่พบบ่อยในสตรี ต้องเข้าห้องน้ำบ่อย เร่งด่วน จนบางครั้งขับถ่ายไม่ทัน เรียกว่า ปัสสาวะเล็ด ภาวะปัสสาวะเล็ดแบบเร่งด่วน (Urgency UI) เกิดขึ้นเมื่อด้วยเหตุผลบางประการ สัญญาณที่บอกให้สตรีล้างกระเพาะปัสสาวะนั้นแรงกว่ามากและเกิดขึ้นบ่อยเกินความจำเป็น การรั่วไหลเมื่อจามหรือออกกำลังกายเรียกว่าภาวะปัสสาวะเล็ด (stress urinary incontinence) และอาจเกิดขึ้นได้หากกล้ามเนื้อที่ควบคุมทางออกจากกระเพาะปัสสาวะอ่อนแอกว่าที่ควรจะเป็น สตรียังสามารถมีภาวะทั้งสองนี้ผสมกันได้ ซึ่งเรียกว่า ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่แบบผสม (mixed urinary incontinence)
อาการของปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะปัสสาวะอาจทำให้เกิดความทุกข์ใจอย่างมาก ตัวอย่างเช่น สตรีมักจะลังเลที่จะออกไปข้างนอกและอาจกลัวที่จะไปเดินเล่นหรือเข้าคลาสออกกำลังกาย บ่อยครั้งที่สตรีเหล่านี้รู้สึกโดดเดี่ยวและคุณภาพชีวิตของพวกเขาแย่ลงอย่างมากเมื่อเทียบกับสตรีที่ไม่มีอาการเกี่ยวกับกระเพาะปัสสาวะ
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่รักษาอย่างไร
ตัวเลือกการรักษาภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ส่วนใหญ่ ได้แก่ 'การรักษาแบบอนุรักษ์นิยม' (หลีกเลี่ยงวิธีการที่รุกราน) การใช้ยา และการผ่าตัด ควรให้การรักษาแบบประคับประคองก่อน ซึ่งรวมถึงการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (กล้ามเนื้อระหว่างกระดูกหาง (ก้นกบ) และกระดูกหัวหน่าวที่รองรับกระเพาะปัสสาวะ ลำไส้ ช่องคลอด และมดลูก) (โดยมีหรือไม่มีการรักษาเสริม เช่น การใช้ไฟฟ้ากระตุ้น) การฝึกกระเพาะปัสสาวะและการใช้อุปกรณ์ สิ่งเหล่านี้มักจัดทำโดยนักกายภาพบำบัดหรือพยาบาลที่ได้รับการฝึกอบรมเฉพาะทาง
เราตั้งใจทำอะไร
มี Cochrane Review จำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการเชิงอนุรักษ์สำหรับภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ประเภทต่างๆ และเป้าหมายของเราคือการรวบรวมผลการวิจัยเหล่านี้ให้เป็นเอกสารภาพรวมที่เข้าถึงได้ชุดเดียว พร้อมข้อมูลจากแพทย์และสตรีที่ได้รับผลกระทบจากภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
การทบทวนวรรณกรรมนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
การทบทวนวรรณกรรมนี้เป็นปัจจุบันถึงวันที่ 18 มกราคม 2021
เราทำอะไร
เราค้นหา Cochrane Review ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการแบบอนุรักษ์นิยมของภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ในสตรี และพบบทความทบทวนที่เกี่ยวข้อง 29 ฉบับ จากสิ่งเหล่านี้ เราได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับประเภทของวิธีการที่ใช้ (การรักษา) และสิ่งที่เปรียบเทียบกันในตาราง การรักษาแบบเปรียบเทียบอาจเป็นการควบคุม (เช่น การรักษาแบบเสแสร้ง (เสแสร้ง) หรือการดูแลตามปกติ) วิธีการแบบอนุรักษ์นิยมแบบอื่นหรือวิธีการแบบไม่ใช่อนุรักษ์นิยม เราระบุผลลัพธ์หลักสองประการที่สำคัญต่อสตรี: คือหายขาดหรือดีขึ้น และคุณภาพชีวิตดีขึ้นหรือไม่ เราประเมินคุณภาพของการทบทวนวรรณกรรม (reviews) ที่รวบรวมไว้และความเชื่อมั่นของข้อมูลภายในการทบทวนวรรณกรรมเหล่านี้เหล่านี้ (ระดับความเชื่อมั่นของเราว่าผลการตรวจสอบถูกต้องในการสนับสนุนหรือปฏิเสธข้อค้นพบ)
ผลลัพธ์ที่สำคัญ
มีหลักฐานที่แน่นอนสูงว่าการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานสามารถรักษาอาการและปรับปรุงคุณภาพชีวิตสำหรับภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ทุกประเภท มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางหรือสูงว่าการบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเหล่านี้ทำงานได้ดีขึ้นหากออกแรงมากขึ้น ได้รับการสนับสนุนจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพมากขึ้น และใช้ร่วมกับกลยุทธ์ที่ช่วยสนับสนุนการให้ใช้อย่างต่อเนื่อง การปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้ชีวิต เช่น การลดน้ำหนักและการพยายามควบคุมความถี่ในการขับถ่ายจากกระเพาะปัสสาวะ อาจเป็นประโยชน์ต่อภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่บางประเภท การใช้อุปกรณ์เสริม เช่น การกระตุ้นด้วยไฟฟ้า อาจเป็นประโยชน์เช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีอาการปัสสาวะเล็ดราดแบบผสมหรือแบบเร่งด่วน
คุณภาพของหลักฐาน
ประมาณครึ่งหนึ่งของการค้นพบของเราให้หลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางหรือสูง อย่างไรก็ตาม 81% ของสิ่งที่เราค้นพบจากการวิเคราะห์ภายในบทวิจารณ์รวมข้อมูลจากการทดลองเพียงเรื่องเดียวเท่านั้น การทบทวนวรรณกรรมเหล่านี้ไม่สามารถรวบรวมผลลัพธ์ของการทดลองหลายเรื่องได้ เราไม่สามารถหา Cochrane Review สำหรับการรักษาที่ใช้กันโดยทั่วไป เช่น การบำบัดทางจิตได้ โดยทั่วไป ขาดการติดตามผลระยะยาว และการใช้ผลลัพธ์ที่หลากหลายและหลากหลายจำกัดความเป็นไปได้ในการรวมผลลัพธ์เพื่อให้ได้หลักฐานที่มีความหมาย
ข้อสรุปของผู้เขียน
มีหลักฐานมากมายเกี่ยวกับการจัดการภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ในสตรีแบบอนุรักษ์นิยม และการใช้การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานได้รับการสนับสนุนอย่างมากสำหรับผู้ป่วยส่วนใหญ่ โดยไม่คำนึงถึงประเภทของภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ อย่างไรก็ตาม หลักฐานในปัจจุบันมีข้อจำกัดมากมายสำหรับการรักษาภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่แบบอนุรักษ์นิยม และบ่อยครั้งที่หลักฐานไม่สนับสนุนการตัดสินใจทางคลินิกที่ชัดเจน จำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมอย่างเร่งด่วนเพื่อสร้างหลักฐานคุณภาพสูงเพื่อตอบคำถามที่สำคัญสำหรับสตรีที่ได้รับผลกระทบจากภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
อ่านบทคัดย่อฉบับเต็ม
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (UI) คือการที่ปัสสาวะเล็ดออกมาโดยไม่สามารถควบคุมได้และอาจเกิดจากหลายสภาวะ ประเภททั่วไปของ UI ได้แก่ Stress (SUI), urgency (UUI) mixed (MUI) มีการแทรกแซงที่หลากหลายเพื่อลดอาการของ UI ในสตรี โดยทั่วไปแนะนำให้ใช้การรักษาแบบอนุรักษ์นิยมเป็นการรักษาแรก
วัตถุประสงค์
เพื่อสรุป Cochrane Review ที่ประเมินผลของการแทรกแซงเชิงอนุรักษ์สำหรับการรักษา UI ในสตรี
เราค้นหา Cochrane Library ถึงเดือนมกราคม 2021 (CDSR; 2021, ฉบับที่ 1) และรวม Cochrane Review ใดๆ ที่รวมการศึกษากับสตรีอายุ 18 ปีขึ้นไปที่มีการวินิจฉัยทางคลินิกของ SUI, UUI หรือ MUI และตรวจสอบการแทรกแซงเชิงอนุรักษ์ที่มุ่งปรับปรุง หรือรักษา UI เรารวมการทบทวนที่เปรียบเทียบวิธีการ (intervention) แบบอนุรักษ์นิยมกับ 'กลุ่มควบคุม' (ซึ่งรวมถึงยาหลอก ไม่มีการรักษาหรือการดูแลตามปกติ) วิธีการแบบอนุรักษ์นิยมแบบอื่นหรือวิธีการแบบอื่นที่ได้ผลแต่ไม่ใช่เชิงอนุรักษ์ กลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียแจ้งการเลือกและสังเคราะห์หลักฐาน
ผู้เขียนรวมสองคนใช้เกณฑ์การคัดเลือกโดยอิสระจากกัน ดึงข้อมูลและตัดสินคุณภาพการทบทวน แก้ไขข้อขัดแย้งผ่านการอภิปราย ผลลัพธ์หลักที่สนใจคือการหานหรือการดีขึ้นที่ผู้ป่วยรายงานและคุณภาพชีวิตที่เฉพาะเจาะจง เราตัดสินความเสี่ยงของการมีอคติในบทวิจารณ์ที่รวมไว้โดยใช้เครื่องมือ ROBIS เราตัดสินความแน่นอนของหลักฐานในการทบทวนตามแนวทางของ GRADE หลักฐานที่เกี่ยวข้องกับ SUI, UUI หรือ UI ทุกประเภทรวมกัน (AUI) ถูกสังเคราะห์แยกกัน กลุ่ม AUI รวมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับผู้เข้าร่วมที่มี MUI รวมถึงจากการศึกษาที่รวมสตรีที่มีการวินิจฉัยต่างกัน (เช่น SUI, UUI และ MUI) และการศึกษาที่ประเภทของ UI ไม่ชัดเจน
ผลการวิจัย
เรารวม Cochrane Reviews ที่เกี่ยวข้อง 29 ฉบับ การศึกษา 7 ฉบับ มุ่งเน้นไปที่การบำบัดทางกายภาพ ห้าการศึกษาดูเกี่ยวกับคำแนะนำด้านการศึกษา พฤติกรรมและการใช้ชีวิต หนึ่งการศึกษาดูอุปกรณ์เชิงกล และอีกหนึ่งการศึกษาดูการฝังเข็มและโยคะ การศึกษา 14 ฉบับมุ่งเน้นไปที่วิธีการแบบไม่อนุรักษ์นิยม แต่มีการเปรียบเทียบกับวิธีการแบบอนุรักษ์นิยม ไม่มีการทบทวนหลักฐานสังเคราะห์เกี่ยวกับการบำบัดทางจิตวิทยา มีการทดลองที่ไม่ซ้ำกัน 112 ฉบับ (รวมสตรี 8975 คน) ซึ่งมีข้อมูลผลลัพธ์หลักรวมอยู่ในการวิเคราะห์อย่างน้อย 1 รายการ
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (reviews 14 ฉบับ)
วิธีการแบบอนุรักษ์นิยมเทียบกับกลุ่มควบคุม: มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางหรือสูงว่าการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (PFMT), PFMT ร่วมกับ biofeedback และ cones มีประโยชน์มากกว่ากลุ่มควบคุมเพื่อรักษาหรือทำให้ UI ดีขึ้น PFMT และอุปกรณ์ใส่ทางช่องคลอดทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้นเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม
การรักษาแบบอนุรักษ์นิยม 1 วิธีเทียบกับการรักษาแบบอนุรักษ์นิยมอีกวิธีหนึ่ง: สำหรับการรักษาและปรับปรุง UI มีหลักฐานที่แน่นอนในระดับปานกลางหรือสูงว่า: การใช้อุปกรณ์ใส่ในช่องคลอด (continence pessary) ร่วมกับ PFMT มีประโยชน์มากกว่าการใช้ continence pessary อย่างเดียว; PFMT ร่วมกับวิธีการแบบการให้ความรู้มีประโยชกว่ากรวย; PFMT ที่เข้มข้นมากขึ้นมีประโยชน์มว่า PFMT ที่เข้มข้นน้อยกว่า; และ PFMT ร่วมกับกลยุทธ์การทำให้ปฏิบัติตามนั้นมีประโยชน์มากกว่า PFMT เพียงอย่างเดียว ไม่มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางหรือสูงสำหรับคุณภาพชีวิต
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่แบบ Urgency (reviews 5 ฉบับ)
วิธีการแบบอนุรักษ์นิยมเทียบกับกลุ่มควบคุม: มีหลักฐานที่แน่นอนในระดับปานกลางหรือสูงว่าการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (PFMT), PFMT ร่วมกับ biofeedback และ การกระตุ้นด้วยไฟฟ้า กับการฝึกกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะมีประโยชน์มากกว่าเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุมเพื่อรักษาหรือปรับปรุง UI สตรีที่ใช้เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าร่วมกับการทำ PFMT มีคุณภาพชีวิตสูงกว่าสตรีในกลุ่มควบคุม
การรักษาแบบอนุรักษ์นิยมวิธีหนึ่งเปรียบเทียบกับการรักษาแบบอนุรักษ์นิยมวิธีอื่น: สำหรับการรักษาหรือทำให้ดีขึ้น มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางว่าการกระตุ้นด้วยไฟฟ้ามีประสิทธิภาพดีกว่าการใช้เลเซอร์ มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับสูงหรือปานกลางว่า PFMT ส่งผลให้มีคุณภาพชีวิตดีกว่าการกระตุ้นด้วยไฟฟ้าและการกระตุ้นด้วยไฟฟ้า ร่วมกับ PFMT ทำให้หายขาดหรือดีขึ้นและมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่า PFMT เพียงอย่างเดียว
ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ทุกประเภท (reviews 13 ฉบับ)
มาตรการเชิงอนุรักษ์เทียบกับกลุ่มควบคุม: มีหลักฐานที่ความเชื่อมั่นในระดับปานกลางถึงสูงของการรักษาหรือการปรับปรุงที่ดีกว่าด้วย PFMT การกระตุ้นด้วยไฟฟ้า การลดน้ำหนัก และกรวยเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางของคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นด้วย PFMT เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม
การรักษาแบบอนุรักษ์นิยมหนึ่งวิธีเทียบกับการรักษาแบบอนุรักษ์นิยมอีกวิธีหนึ่ง: มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางหรือสูงของการรักษาหรือการปรับปรุงโดย PFMT ร่วมกับการฝึกกระเพาะปัสสาวะได้ดีกว่าการฝึกกระเพาะปัสสาวะเพียงอย่างเดียว ในทำนองเดียวกัน PFMT ที่มีการกำกับดูแลของบุคลากรทางการแพทย์เป็นรายบุคคลมากขึ้นจะมีประสิทธิภาพมากกว่าการสัมผัส/การดูแลที่น้อยลง และ PFMT ที่เข้มข้นมากขึ้นก็มีประโยชน์มากกว่า PFMT ที่เข้มข้นน้อยกว่า มีหลักฐานที่มีความเชื่อมั่นในระดับปานกลางว่า PFMT ร่วมกับการฝึกกระเพาะปัสสาวะส่งผลให้มีคุณภาพชีวิตที่สูงกว่าการฝึกกระเพาะปัสสาวะเพียงอย่างเดียว
ข้อสรุปของผู้วิจัย
มีความเชื่อมั่นสูงว่า PFMT มีประโยชน์มากกว่ากลุ่มควบคุมต่อ UI ทุกประเภทสำหรับผลลัพธ์ของการรักษาหายหรือการดีขึ้นและคุณภาพชีวิต เรามั่นใจในระดับปานกลางว่า หาก PFMT เข้มข้นขึ้น บ่อยขึ้น โดยมีการกำกับดูแลเป็นรายบุคคล โดยมี/ไม่รวมกับการแทรกแซงทางพฤติกรรม โดยมี/ไม่มีกลยุทธ์การปฏิบัติตาม ประสิทธิผลจะดีขึ้น เรามั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่าสำหรับการรักษาหรือการปรับปรุง กรวยมีประโยชน์มากกว่ากลุ่มควบคุม (แต่ไม่ใช่ PFMT) สำหรับสตรีที่มีภาวะ SUI การกระตุ้นด้วยไฟฟ้าจะเป็นประโยชน์สำหรับสตรีที่มี UUI และการลดน้ำหนักส่งผลให้การรักษาและการปรับปรุงดีขึ้นกว่ากลุ่มควบคุมสำหรับสตรีที่มี AUI
หลักฐานส่วนใหญ่ใน Cochrane Reviews ที่รวบรวมไว้มีความเชื่อมั่นต่ำ เป็นสิ่งสำคัญที่ Cochrane Review ใหม่และอัปเดตในอนาคตจะพัฒนาคำถามที่เป็นประโยชน์ทางคลินิกมากขึ้น หลีกเลี่ยงการทบทวนซ้ำซ้อนกัน และปรึกษาสตรีที่มี UI เพื่อระบุผลลัพธ์ที่สำคัญเพิ่มเติม
แปลโดย พญ.วิลาสินี หน่อแก้ว Edit โดย ผกากรอง 8 มีนาคม 2023
