Czego dotyczy problem?

U chorych z nadwagą lub otyłością cierpiących na przewlekłą chorobę nerek (PChN) progresja do niewydolności nerek może nastąpić szybciej niż u chorych o prawidłowej masie ciała. Niektórzy chorzy, u których choroba jest w bardziej zaawansowanym stadium, mogą wymagać leczenia, takiego jak dializy lub przeszczepienie nerki. Otyłość może utrudniać leczenie i zwiększać ryzyko wystąpienia powikłań. Niewiele badań poświęcono sprawdzeniu czy interwencje odchudzające są bezpieczne i czy przynoszą korzyści u chorych na PChN oraz temu, czy stosowanie takich interwencji pomaga schudnąć, poprawić pracę nerek i wydłużyć życie.

Co zrobiliśmy?

Przeprowadziliśmy przegląd literatury w celu zbadania korzyści płynących ze stosowania interwencji, których celem jest zmniejszenie masy ciała u chorych na PChN z nadwagą lub otyłością.

Co ustaliliśmy?

Zidentyfikowaliśmy 17 badań obejmujących 988 dorosłych chorych na PChN z nadwagą lub otyłością. Oceniano w nich czy stosowanie interwencji mających na celu zmniejszenie masy ciała poprawiło stan zdrowia chorych. W badaniach wzięli udział dorośli chorzy na PChN w stadiach zaawansowania od 1. do 4. lub biorcy nerki. W żadnym z badań nie brali udziału chorzy poddawani dializom lub objęci leczeniem podtrzymującym. Interwencje odchudzające obejmowały stosowanie diet, programów aktywności fizycznej, leków zmniejszających apetyt oraz wykonywanie operacji bariatrycznych. Zwracaliśmy uwagę na wyniki, takie jak: zgon, zdarzenia sercowo-naczyniowe, zmniejszenie masy ciała, wskaźnik masy ciała (BMI), obwód talii, białkomocz (proteinuria) i ciśnienie tętnicze (BP).

Po połączeniu wyników dostępnych badań nie mamy pewności, czy stosowanie interwencji odchudzających pomogło wydłużyć długość życia lub zapobiegało zdarzeniom sercowo-naczyniowym, takim jak powikłania kardiologiczne lub udar mózgu, ponieważ w żadnym z uwzględnionych badań nie oceniano takich wyników. Ustaliliśmy, że interwencje odchudzające, w przeciwieństwie do niestosowania takich działań, mogą się przyczynić do większego zmniejszenia masy ciała. Różnice w wartościach BMI, obwodu talii, białkomoczu i BP były niewielkie lub żadne. Stwierdziliśmy, że wykonanie operacji bariatrycznej pozwoliło uzyskać większe zmniejszenie masy ciała niż stosowanie interwencji niechirurgicznych. Jednak wiele badań włączonych do przeglądu przeprowadzono wśród małej liczby uczestników, obciążone były dużym ryzykiem błędu systematycznego (powodującego wypaczenie wyników badania – przyp. tłum.), a raportowanie wyników było niespójne, co sprawiło, że ogólna jakość danych naukowych była bardzo niska. Oznacza to, że nie mamy pewności, czy w kolejnych badaniach otrzymane zostaną podobne wyniki.

Wnioski

Uzyskane dane nie są w pełni wiarygodne, ale można przypuszczać, że – w porównaniu ze zwykłą opieką medyczną lub grupą kontrolną – u chorych, którzy skorzystali z interwencji odchudzających można zaobserwować pewne korzyści zdrowotne, w tym zmniejszenie masy ciała. To, czy korzyści te zmniejszają ryzyko powikłań kardiologicznych i ryzyko zgonu, pozostaje niejasne i wymaga dalszych badań.