Wprowadzenie

U ponad 75% chorych na nowotwór występuje ból. Około 30% do 50% z nich cierpi na ból o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, co może mieć negatywny wpływ na życie codzienne. Ból nowotworowy jest niepokojącym objawem, który ma tendencję do narastania wraz z postępem choroby. Hydromorfon może łagodzić te objawy. W leczeniu bólu związanego z chorobą nowotworową zazwyczaj stosuje się leki takie jak: morfina, oksykodon, fentanyl lub hydromorfon. W niniejszym przeglądzie przeanalizowano korzyści i szkody wynikające ze stosowania hydromorfonu, w porównaniu z innymi lekami.

Charakterystyka badań

W listopadzie 2020 r. zaktualizowaliśmy nasze wyszukiwanie badań z randomizacją dotyczących stosowania hydromorfonu w porównaniu z placebo, alternatywnym opioidem lub innym aktywnym leczeniem kontrolnym. Badania z randomizacją to badania, w których uczestnicy są losowo przydzielani do różnych grup leczenia. Znaleźliśmy 4 badania, w których porównano hydromorfon z oksykodonem, 3 badania, w których porównano hydromorfon z morfiną oraz 1 badanie, w którym porównano hydromorfon z fentanylem.

Wyniki

Przegląd obejmuje 8 badań (4 nowe badania włączone do niniejszej aktualizacji) z udziałem 1283 uczestników, w których porównywano stosowanie hydromorfonu z oksykodonem, morfiną lub fentanylem u dorosłych (w wieku ≥18 lat) z bólem nowotworowym o nasileniu umiarkowanym do silnego. W żadnym z badań nie porównano hydromorfonu z placebo. Żadne z badań nie obejmowało dzieci.

Nie odnaleźliśmy różnic w intensywności bólu pomiędzy poszczególnymi grupami leczenia, a pacjenci zgłaszali złagodzenie bólu po podaniu opioidów. Wydaje się, że hydromorfon działa podobnie skutecznie jak morfina, oksykodon i fentanyl. Występowały pewne działania niepożądane takie jak: nudności, wymioty, zawroty głowy i zaparcie, ale generalnie nie stwierdzono wyraźnej różnicy między osobami stosującymi hydromorfon i tymi przyjmującymi morfinę, oksykodon lub fentanyl.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych oceniliśmy według czterostopniowej skali: bardzo niska, niska, umiarkowana lub wysoka. Bardzo niska jakość danych oznacza, że jesteśmy bardzo niepewni otrzymanych wyników. Dane naukowe wysokiej jakości oznaczają, że jesteśmy bardzo pewni otrzymanych wyników. Nie odnaleźliśmy wyników wysokiej jakości; zidentyfikowaliśmy jedynie wyniki badań o bardzo niskiej jakości w odniesieniu do natężenia bólu, złagodzenia bólu i skutków ubocznych. Te wyniki oceniono jako bardzo niskiej jakości, ponieważ albo włączono niewiele badań obejmujących małą liczbę uczestników, albo ze względu na występowanie innych powodów błędu systematycznego (powodującego wypaczenie wyników badania – przyp. tłum.), takich jak potencjalny konflikt interesów z przemysłem farmaceutycznym.

Wnioski

Badania nie dostarczyły wystarczających danych naukowych wysokiej jakości, aby wyciągnąć wiążące wnioski. Dane dotyczące korzyści i szkód związanych ze stosowaniem hydromorfonu, w porównaniu z innymi lekami, są bardzo niepewne.