Jaki był cel tego przeglądu?

Celem tego przeglądu Cochrane było sprawdzenie, czy leczenie za pomocą laserów oraz innych źródeł światła poprawia stan skóry osób zmagających się z trądzikiem wpływając na obecność otwartych i zamkniętych zaskórników oraz wykwitów zapalnych. Chcieliśmy również dowiedzieć się, jak osoby borykające się z trądzikiem oceniają poprawę stanu swojej skóry i czy stosowanie leczenia z wykorzystaniem światła wiąże się z wystąpieniem nieprzyjemnych skutków ubocznych, takich jak powstawanie pęcherzy czy blizn. Naukowcy z Cochrane, chcąc znaleźć odpowiedzi na te pytania, zgromadzili i przeanalizowali wszystkie odpowiadające tematowi badania. W wyniku wyszukiwania znaleziono 71 badań, w których łącznie udział brało 4211 uczestników.

Co badano w tym przeglądzie?

Trądzik jest powszechnym problemem skórnym. W jego przebiegu na skórze pojawiają się otwarte i zamknięte zaskórniki oraz wykwity zapalne, które mogą skutkować powstawaniem blizn. Obecnie dostępne metody leczenia trądziku posiadają ograniczenia co do swojej skuteczności oraz wygody stosowania i mogą powodować wystąpienie skutków ubocznych. Przyjrzeliśmy się leczeniu laserem oraz innymi źródłami światła, które to stosowane samodzielnie lub też w skojarzeniu z substancją chemiczną, czyniącą skórę bardziej podatną na oddziaływanie światła (terapia fotodynamiczna (PDT)), wykorzystywane są jako alternatywna metoda leczenia trądziku. Porównaliśmy różne rodzaje terapii światłem z innymi opcjami terapeutycznymi, brakiem leczenia lub placebo.

Uczestnikami większości badań były osoby dwudziestokuletnie doświadczające trądziku o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Analizowane terapie światłem różniły się od siebie znacznie w wielu ważnych aspektach, takich jak między innymi długość fali użytego światła, czas stosowania terapii, substancja chemiczna użyta podczas terapii fotodynamicznej.

Ponad połowa badań sponsorowana była przez przemysł; autorzy badań odnotowywali konflikt interesów, bądź też nie zamieszczono informacji w tej kwestii.

Główne wnioski

Nie jesteśmy w stanie wyciągnąć jednoznacznych wniosków w oparciu o wyniki przeglądu, gdyż nie jest jednoznaczne czy terapia z użyciem światła (włączając PDT) ocenione w przeanalizowanych badaniach były bardziej skuteczne niż inne metody, z którymi je porównywano, tj.: placebo, brak leczenia, zabiegi polegające na wcieraniu określonych substancji w skórę. Nie jest też jasne jak długotrwałe były zaobserwowane korzyści.

Jakie są główne wyniki przeglądu?

Zbadaliśmy jak osoby z trądzikiem oceniają poprawę stanu swojej skóry, jakkolwiek nie zostało jasno udowodnione, że leczenie światłem przyniosło poprawę w tym zakresie. Dane naukowe dotyczące dokonanej przez badaczy oceny liczby otwartych i zamkniętych zaskórników oraz wykwitów zapalnych u osób z trądzikiem, w przypadku większości rodzajów terapii światłem były ograniczone ze względu na różnice w sposobie przeprowadzania badań i dokonywania pomiarów pomiędzy badaniami.

W większości badań odnotowywano występowanie działań ubocznych, jednakże w sposób niewystarczający. Nie odnotowano, aby badane terapie powodowały powstawanie blizn. Natomiast tworzenie się pęcherzy zaobserwowano w badaniach, w których pacjenci leczeni byli za pomocą terapii wykorzystujących intensywnie pulsujące światło, światło podczerwone, jak również w wyniku terapii fotodynamicznej.

W trzech badaniach, w których udział brało łącznie 360 uczestników zmagających się z trądzikiem o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu, wykazano, że terapia fotodynamiczna z użyciem aminolewulinianu metylu (MAL) aktywowanego podczas naświetlania światłem czerwonym przynosiła podobne efekty co placebo - terapia polegająca na aplikacji kremu niezawierającego substancji czynnej i naświetlanie światłem czerwonym (oceniano zmianę w liczbie otwartych i zamkniętych zaskórników oraz wykwitów zapalnych). Autorzy przeglądu ocenili jakość tych danych jako umiarkowaną.

Aby ocenić skuteczność stosowanych w leczeniu trądziku terapii światłem oraz ich skutki uboczne potrzebne są dalsze, dobrze zaplanowane badania porównujące je z powszechnie stosowanymi metodami leczenia.

Jak aktualny jest ten przegląd?

Przegląd ten zawiera badania opublikowane do września 2015 r.