Produkty spożywcze z ziaren zbóż, takich jak: pszenica, ryż, kukurydza, żyto, owies czy jęczmień stanowią istotny element codziennej diety w wielu krajach. Ziarno użyte do otrzymania oczyszczonych produktów zbożowych składa się głównie ze skrobi (ok. 80% ziarna) i jest pozbawiane otrębów i kiełków, które zawierają znaczną ilość składników odżywczych i błonnika. Produkty pełnoziarniste obejmują zarówno nienaruszone, łuskane jak i łamane ziarna zbóż, grubo mielone ziarna lub mąkę, która jest produkowana z całego ziarna (mąka razowa). W niniejszym przeglądzie oceniano wpływ spożycia produktów pełnoziarnistych oraz błonnika pochodzącego z ziaren zbóż (jako wyznacznika wielkości spożycia tych produktów) na zapobieganie cukrzycy typu 2 (ang. diabetes mellitus type 2, DM2), na podstawie wyników wszystkich dostępnych prospektywnych badań kohortowych i badań z randomizacją. Odnaleziono tylko jedno badanie z randomizacją, o niskiej jakości metodologicznej. W badaniu tym u 12 osób z nadwagą oceniano wpływ spożywania produktów pochodzących z oczyszczonego ziarna, w porównaniu ze spożywaniem produktów pełnoziarnistych, na insulinowrażliwość (czynnik ryzyka rozwoju DM2), w okresie 6 tygodni. Spożywanie produktów pełnoziarnistych spowodowało niewielką poprawę insulinowrażliwości, poprawę perystaltyki jelit i nie wiązało się z występowaniem objawów niepożądanych. Nie podano żadnych informacji dotyczących: zadowolenia pacjentów, jakości życia związanej ze zdrowiem, całkowitej umieralności i zachorowalności. Ponadto, odnaleziono 11 prospektywnych badań kohortowych. Jedno badanie przeprowadzono w Finlandii, a pozostałe badania w Stanach Zjednoczonych - siedem z tych badań przeprowadzono wśród pracowników służby zdrowia. Niektóre z tych badań były ograniczonej jakości. W badaniach tych zgodnie wykazano, że duże spożycie produktów pełnoziarnistych lub błonnika pochodzącego z ziaren zbóż wiązało się z mniejszym ryzykiem rozwoju DM2. Jednak, dane naukowe dotyczące działania ochronnego, pochodzące z prospektywnych badań kohortowych, należy uznać za dane niskiej jakości, ponieważ sposób przeprowadzenia takich badań nie pozwala na ustalenie związku przyczynowo-skutkowego. Aby jednoznacznie potwierdzić czy spożywanie produktów pełnoziarnistych ma korzystny efekt w prewencji DM2 konieczne jest przeprowadzenie dobrze zaprojektowanych badań z randomizacją.