Wprowadzenie

Nowotwory szpiku kostnego, tkanki limfatycznej i krwi należą do hematologicznych nowotworów złośliwych. Najczęściej występujące nowotwory złośliwe układu krwiotwórczego to: chłoniaki, białaczki i szpiczak, a także zespoły mielodysplastyczne lub choroby mieloproliferacyjne. W przypadku każdej z tych chorób wyróżniamy wiele podkategorii. W zależności of typu i ciężkości nowotworu istnieje kilka metod leczenia. Najpopularniejsze terapie to: chemioterapia, radioterapia lub łączne stosowanie obu tych metod. W niektórych przypadkach możliwy jest przeszczep komórek macierzystych (tzn. komórek szpiku kostnego pacjenta lub innej osoby, które wszczepia się do organizmu pacjenta po przebytej agresywnej chemoterapii). U chorych na nowotwory hematologiczne występują poważne objawy, a leczenie często powoduje występowanie ciężkich i dokuczliwych skutków ubocznych.

Życie z nowotworem i poddawanie się agresywnemu leczeniu często prowadzi do problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym, takich jak: zmęczenie, niepokój lub depresja. Nawet po zakończeniu leczenia, niektórzy pacjenci nadal czują wpływ choroby, co powoduje że poszukują alternatywnych metod leczenia, które mają pomóc im poradzić sobie ze swoją chorobą.

Medytacja

Medytacja jest praktykowana od tysięcy lat przez wiele różnych kultur, a wywodzi się ona ze starożytnych wschodnich tradycji. Medytację można praktykować w różnych pozycjach i na różne sposoby. Na przykład, osoba może skupiać się na wdychaniu i wydychaniu powietrza, na jakimś obiekcie, albo na powtarzaniu jakiegoś słowa lub paru słów (mantry). Niektóre rodzaje medytacji opierają się na wierzeniach duchowych. Jedną z metod leczenia, w której wykorzystuje się medytację jest oparta na byciu tu i teraz terapia kongnitywna. Terapia ta przynosi poprawę w zakresie odczuwania cierpienia, niepokoju oraz w zakresie jakości życia u chorych na nowotwór. Jednakże, nie dokonano dotychczas systematycznej oceny wpływu praktykowania medytacji na życie chorych na nowotwory hematologiczne.

Cele przeglądu

Zbadaliśmy efekty praktykowania medytacji u dorosłych chorych na nowotwory złośliwe układu krwiotwórczego. Ważne wyniki dotyczyły jakości życia, przeżycia całkowitego, depresji, zmęczenia, niepokoju, jakości snu i objawów niepożądanych. Oceniliśmy efekty praktykowania medytacji łącznie ze standardową opieką u chorych z nowo rozpoznaną ostrą białaczką, w porównaniu z dostarczaniem samej standardowej opieki.

Główne wyniki

Włączyliśmy jedno badanie obejmujące 91 dorosłych pacjentów, w którym przeanalizowano wyniki dotyczące jedynie 42 chorych. Badanie obejmowało przeprowadzenie, między przyjęciem do szpitala a wypisem do domu, pięciu jednogodzinnych sesji medytacji u chorych z nowo rozpoznaną ostrą białaczką szpikową lub białaczką limfatyczną. Nie podano informacji na temat wieku osób uczestniczących w badaniu. Wszyscy uczestnicy byli hospitalizowani w celu zastosowania chemioterapii indukcyjnej (pierwsza faza leczenia stosowana w celu uzyskania remisji choroby - przyp. red.). Ze względu na to, że streszczenie publikacji nie dostarcza konkretnych liczb, nie można przedstawić wyników bardziej szczegółowo.

U uczestników praktykujących medytację stwierdzono lepsze zdrowie fizyczne oraz mniejsze nasilenie objawów depresji.

Jakość danych naukowych

Większości ze zdefiniowanych przez nas wyników (przeżycie całkowite, niepokój, zmęczenie, jakość snu i objawy niepożądane) w ogóle nie przedstawiono. Oceniamy jakość danych naukowych dla wyników dotyczących jakości życia i depresji jako bardzo niską, z powodu dużego ryzyka błędu systematycznego (oceniono wyniki dotyczące tylko 42 spośród 91 uczestników) i bardzo nieprecyzyjnych wyników.

Wnioski

Nie odnaleziono wystarczających danych, które pozwoliłyby określić skuteczność praktykowania medytacji przez pacjentów hematologicznych, dlatego rola medytacji w leczeniu nowotworów złośliwych układu krwiotwórczego pozostaje niejasna. Istnieje potrzeba przeprowadzenia lepszej jakości, większych badań z randomizacją, aby potwierdzić możliwe efekty praktykowania medytacji wśród chorych hematologicznych.

Dane naukowe są aktualne do sierpnia 2015 roku.