هدف از انجام این مرور چه بود؟
هدف این مرور کاکرین آن بود که استفاده طولانی-مدت از سرتولیزوماب پگول (certolizumab pegol; CZP) در مقایسه با دارونما (placebo) یک درمان موثر و بی‌خطر برای افراد مبتلا به بیماری کرون (Crohn's disease; CD) به حساب می‌آید یا خیر. تمامی مطالعات مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و آنالیز کردیم.
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون (Crohn's disease) یک بیماری مزمن است که منجر به التهاب دستگاه گوارش مانند روده کوچک و روده بزرگ می‌شود. نشانه‌های شایع CD عبارتند از اسهال مزمن، درد شکمی، تب، و کاهش وزن. علت و مکانیسم دقیق CD ناشناخته است، اما مشخص شده که یک پیام‌رسان شیمیایی به نام فاکتور نکروز دهنده تومور-آلفا (tumour necrosis factor-alpha; TNFα) در التهاب روده نقش دارد.
سرتولیزوماب پگول چیست؟
CZP دارویی است که زیر پوست تزریق شده و فعالیت TNFα را سرکوب می‌کند. CZP می‌تواند التهاب مداوم را در افراد مبتلا به CD سرکوب کند. با این حال، اثربخشی و بی‌خطری مصرف طولانی-مدت آن در افراد مبتلا به CD که التهاب مداوم ندارند به خوبی درک نشده و روشن شدن این نکته مهم است.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که CZP را در مقایسه با دارونما (یک درمان ساختگی) در افراد مبتلا به CD بررسی کردند. منابع علمی پزشکی را تا 23 مارچ 2022 جست‌وجو کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
یک مطالعه مرتبط را شامل 428 فرد مبتلا به CD پیدا کردیم. این مطالعه روی افراد مبتلا به CD با سن 18 سال و بالاتر متمرکز شد که به سه دوز از CZP پاسخ مثبت نشان دادند. هم‌چنین اثربخشی و عوارض جانبی مصرف طولانی-مدت CZP را در برابر دارونما مقایسه کرد.
نتایج کلیدی
ما دریافتیم که استفاده از CZP احتمالا به کنترل بهتر CD کمک می‌کند. از 216 فرد مبتلا به CD که CZP دریافت کردند، فعالیت بیماری 103 بیمار به مدت 26 هفته کنترل شد. در مقابل، از 212 فرد مبتلا به CD که دارونما دریافت کردند، 60 مورد بیماری خود را کنترل کردند. علاوه بر این، هیچ عارضه جانبی آشکاری از CZP یا دارونما در طول 26 هفته رخ نداد.
قطعیت شواهد
از یک روش مقیاس درجه‌بندی کلی چهار سطحی (یعنی بالا، متوسط، پائین یا بسیار پائین) برای ارزیابی اطمینان خود نسبت به شواهد مربوط به نتایج استفاده کردیم (درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE)). به این نتیجه رسیدیم که قطعیت شواهد برای تاثیرات CZP در سطح متوسط بود زیرا تعداد شرکت‌کنندگان مطالعه کافی نبود. برای شواهد مربوط به بی‌خطری مصرف CZP، سطح قطعیت شواهد به دلیل کم بودن تعداد شرکت‌کنندگانی که دچار عوارض جانبی شدند، در سطح پائین بود.
نتیجه‌گیری‌ها
CZP احتمالا یک درمان موثر و بی‌خطر برای سرکوب التهاب در افراد مبتلا به CD است؛ با این حال، مطالعات فعلی محدود به 26 هفته پیگیری (پایش) و فقط شامل بزرگسالان هستند. بنابراین، در حال حاضر نمی‌توان از این نتیجه‌گیری‌ها برای راهنمایی در رابطه با درمان طولانی-مدت یا برای درمان کودکان استفاده کرد.
CZP احتمالا منجر به کاهش زیادی در عدم موفقیت در حفظ سطح بهبودی و پاسخ بالینی در هفته 26 در افراد مبتلا به CD می‌شود. شواهد نشان می‌دهد که CZP به عنوان یک درمان نگهدارنده سطح بهبودی ممکن است منجر به هیچ تفاوتی در عوارض جانبی جدی در مقایسه با دارونما نشود. با این حال، مطالعات فعلی محدود به 26 هفته پیگیری است و فقط شامل بزرگسالان هستند. بنابراین، در حال حاضر نمی‌توان از این نتیجه‌گیری‌ها برای راهنمایی درمان طولانی-مدت یا برای درمان کودکان استفاده کرد.
بیماری کرون (Crohn's disease; CD) یک بیماری با اختلال در پاسخ ایمنی است که با التهاب مزمن، عود کننده و پیشرونده مشخص شده و عمدتا دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سرتولیزوماب پگول (certolizumab pegol; CZP) یک عامل بیولوژیکی است که با کنترل فاکتور نکروز دهنده تومور-آلفا (tumour necrosis factor-α; TNFα)، اختلال موجود در پاسخ ایمنی را تنظیم می‌کند. با این حال، اثربخشی و بی‌خطری (safety) تجویز طولانی-مدت CZP برای افراد مبتلا به CD با التهاب تحت کنترل به خوبی شناخته نشده است.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری CZP برای حفظ بهبودی در افراد مبتلا به CD.
CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ ClinicalTrials.gov؛ WHO ICTRP و خلاصه مقالات کنفرانس‌ها را از زمان آغاز به کار آنها تا 23 مارچ 2022 جست‌وجو کردیم. برای کسب اطلاعات مرتبط و بیشتر با شرکت‌های دارویی مرتبط با تولید CZP تماس گرفتیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه CZP با دارونما (placebo) برای درمان بزرگسالان مبتلا به CD پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را انتخاب و داده‌ها را استخراج کردند. پیامدهای اصلی عبارت بودند از عدم موفقیت در حفظ بهبودی بالینی در هفته 26، عدم موفقیت در حفظ پاسخ بالینی در هفته 26، و عوارض جانبی جدی. قصد داشتیم برای انجام متاآنالیزها تمام مطالعات موجود را در صورتی که برای تجمیع به اندازه کافی مناسب بوده و خطرات نسبی (RRs) را با 95% فاصله اطمینان (CIs) برای پیامدهای دو-حالتی و تفاوت‌های میانگین (MD) را با 95% CIها برای پیامدهای پیوسته محاسبه کرده باشند، بگنجانیم. برای نشان دادن بزرگی تاثیرات درمان، تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مفید بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB) یا تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا بروز یک پیامد مضر بیشتر (number needed to treat for an additional harmful outcome; NNTH) را آنالیز کردیم. همان دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را با استفاده از ابزار RoB 2 کاکرین و قطعیت شواهد را با استفاده از چارچوب درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردند.
یک مطالعه را شناسایی کردیم که با معیار واجد شرایط بودن از پیش تعیین شده ما مطابقت داشت. مطالعه وارد شده شامل 428 بزرگسال مبتلا به CD بود که به درمان القایی با CZP با دوز 400 میلی‌گرم در هفته‌های 0، 2 و 4 پاسخ دادند. این مطالعه اثربخشی و بی‌خطری مصرف طولانی-مدت CZP را که به صورت زیر-جلدی هر چهار هفته یک‌بار در مقایسه با دارونما تجویز شد، ارزیابی کرد.
نسبت شرکت‌کنندگانی که نتوانستند بهبودی بالینی را در هفته 26 حفظ کنند، 52.3% (113/216) در گروه CZP در مقایسه با 71.7% (152/212) در گروه دارونما بود. درمان CZP احتمالا منجر به کاهش زیادی در عدم موفقیت در حفظ بهبودی بالینی در هفته 26 می‌شود (RR: 0.73؛ 95% CI؛ 0.63 تا 0.85). NNTB آن برابر با 5 (95% CI؛ 4 تا 9) گزارش شد. این پیامد را با خطر پائین سوگیری قضاوت کردیم. با استفاده از ارزیابی GRADE، قطعیت شواهد را به دلیل تعداد کم رویدادها در سطح متوسط ارزیابی کردیم.
نسبتی از شرکت‌کنندگان که نتوانستند پاسخ بالینی را در هفته 26 حفظ کنند، 37.5% (81/216) در گروه CZP در مقایسه با 64.2% (136/212) در گروه دارونما بود. درمان CZP احتمالا منجر به کاهش زیادی در عدم موفقیت در حفظ پاسخ بالینی در هفته 26 می‌شود (RR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.48 تا 0.71). NNTB معادل 4 (95% CI؛ 3 تا 5) بود. این پیامد را با خطر پائین سوگیری قضاوت کردیم. با استفاده از ارزیابی GRADE، قطعیت شواهد را به دلیل تعداد کم رویدادها در سطح متوسط ارزیابی کردیم.
نسبتی از شرکت‌کنندگان که دچار عوارض جانبی جدی شدند 5.6% (12/216) در گروه CZP در مقایسه با 6.6% (14/212) در گروه دارونما بود. در صورتی که از درمان CZP به عنوان یک درمان نگهدارنده وضعیت بهبودی بیمار استفاده شود، ممکن است منجر به عدم تفاوت در عوارض جانبی جدی در مقایسه با دارونما شود (RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.40 تا 1.78). NNTB معادل 95 (95% CI؛ NNTH: 19 تا NNTB: 25) بود. خطر سوگیری را برای این پیامد در سطح پائین ارزیابی کردیم. قطعیت شواهد را به دلیل تعداد کم رویدادها در سطح پائین ارزیابی کردیم و CIها به اندازه کافی محدود نبودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.