فیبرینوژن یک پروتئین طبیعی خون است که در فرآیند انعقاد نقش دارد. خونریزی، سطح خون در گردش را کاهش می‌دهد، و سطوح پائین این پروتئین ممکن است خونریزی را حتی بیشتر افزایش دهد، در نتیجه باعث افزایش موربیدیتی و مورتالیتی شود. علیرغم فقدان دانش کافی از تحقیقات قبلی برای حمایت از استفاده از کنسانتره فیبرینوژن، این محصول به‌طور گسترده‌ای به جای منابع مرسوم فیبرینوژن، مانند فرآورده‌های خونی پلاسمای تازه منجمد و کرایوپرسیپیتات (cryoprecipitate) (فرآورده پلاسمای غلیظ تلفیقی) استفاده می‌شود، به ویژه در برخی کشورها. در مرور سیستماتیک کاکرین حاضر، به ارزیابی فواید و مضرات استفاده از کنسانتره فیبرینوژن در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده پرداختیم. تا آگوست 2013 بانک‌های اطلاعاتی را جست‌وجو کردیم، شش کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را در شرایط جراحی قلب و انتخابی شناسایی کردیم که کنسانتره فیبرینوژن (248 شرکت‌کننده) را با دارونما/منابع دیگر یا عدم-درمان مقایسه کردند. علاوه بر این، 12 کارآزمایی در حال انجام را پیدا کردیم، اما نتوانستیم هیچ داده‌ای را از آن‌ها به دست آوریم. ما نتوانستیم تاثیرات مفید کنسانتره فیبرینوژن را بر بقای بیمار شناسایی کنیم. در پیامدهای از پیش تعریف شده، کاهش را در نسبتی از بیماران شناسایی کردیم که نیاز به ترانسفیوژن خون اهدایی داشتند. ما نتوانستیم کاهش خون از دست رفته یا هرگونه آسیب یا عوارض جانبی ناشی از درمان را با کنسانتره فیبرینوژن شناسایی کنیم. با این حال، همه کارآزمایی‌ها کیفیت پائینی داشته و کوچک بودند، بنابراین شواهد در حمایت از مصرف کنسانتره فیبرینوژن در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده ضعیف است.
در شش RCT موجود از جراحی انتخابی، کنسانتره فیبرینوژن به نظر می‌رسد نیاز به ترانسفیوژن را کاهش می‌دهد، اما کارآزمایی‌های گنجانده شده کیفیت پائین و خطر سوگیری بالایی داشته و برای تشخیص مورتالیتی، سود یا مضرات، قدرت کافی ندارند. علاوه بر این، اطلاعاتی در مورد مورتالیتی وجود ندارد، ناهمگونی زیاد است و خونریزی حاد یا شدید در شرایط جراحی غیر-انتخابی ناشناخته باقی می‌ماند. در حال حاضر، شواهد ضعیفی از استفاده از کنسانتره فیبرینوژن در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده پشتیبانی می‌کند، همانطور که اینجا در درجه اول در جراحی انتخابی قلب آزمایش شد. انجام تحقیقات بیشتر فورا مورد نیاز است.
هیپوفیبرینوژنمی (hypofibrinogenaemia) با افزایش موربیدیتی و مورتالیتی همراه است، اما سطح درمان مطلوب، استفاده از درمان پیشگیرانه و منبع ارجح فیبرینوژن هم‌چنان مورد بحث قرار دارند. استفاده از کنسانتره فیبرینوژن به‌طور فزاینده‌ای برای مدیریت بالینی خونریزی ناشی از نواقص هموستاتیک اکتسابی در چندین کشور استفاده و توصیه می‌شود، اما شواهدی در مورد اندیکاسیون‌های تجویز، دوز، اثربخشی و بی‌خطری (safety) آن وجود ندارد.
مزایا و مضرات کنسانتره فیبرینوژن را در مقایسه با دارونما (placebo) یا درمان معمول برای بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده ارزیابی کردیم.
بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین؛ 2013، شماره 8)، MEDLINE (1950 تا 9 آگوست 2013)؛ EMBASE (1980 تا 9 آگوست 2013)، International Web of Science (1964 تا 9 آگوست 2013)؛ CINAHL (1980 تا 9 آگوست 2013)؛ LILACS (1982 تا 9 آگوست 2013)؛ و Chinese Biomedical Literature Database (تا 10 نوامبر 2011)، همراه با بانک اطلاعاتی کارآزمایی در حال انجام. با نویسندگان کارآزمایی، نویسندگان مطالعات مروری پیشین، و تولید‌کنندگان در این زمینه تماس گرفتیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را بدون توجه به کورسازی یا زبان، وارد کردیم که کنسانتره فیبرینوژن را با دارونما/دیگر درمان یا عدم-درمان در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده مقایسه کردند، به استثنای نوزادان و بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی‌دهنده ارثی.
سه نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به خلاصه کردن داده‌ها پرداختند؛ هرگونه اختلاف‌نظر را با بحث و تبادل نظر حل‌و‌فصل کردیم. معیار پیامد اولیه، مورتالیتی به هر علتی بود. به منظور ارزیابی تاثیرات کنسانتره فیبرینوژن بر بزرگسالان و کودکان از نظر پیامدهای بالینی و فیزیولوژیک مختلف، آنالیزهای زیر-گروه و حساسیت را انجام دادیم. برآوردهای تلفیقی را از تاثیرات مداخله بر پیامدهای دو-حالتی به صورت نسبت خطر (RRs) و بر پیامدهای پیوسته در قالب تفاوت میانگین، با 95% فاصله اطمینان (CIs) ارائه کردیم. خطر سوگیری (bias) را از طریق ارزیابی اجزای روش‌شناسی (methodology) کارآزمایی و خطر خطای تصادفی را از طریق تجزیه‌وتحلیل مرحله‌ای کارآزمایی (trial sequential analysis) ارزیابی کردیم.
شش RCT را با مجموع 248 شرکت‌کننده وارد کردیم؛ هیچ یک از کارآزمایی‌ها به‌طور کلی با خطر پائین سوگیری روبه‌رو نبودند. تعداد 12 کارآزمایی در حال انجام را یافتیم، اما نتوانستیم داده‌ای را از آن‌ها بازیابی کنیم. فقط دو کارآزمایی داده‌هایی را در مورد مورتالیتی ارائه داده و یکی از آن‌ها یک مطالعه با صفر مورد رویداد بود؛ بنابراین متاآنالیز هیچ تاثیر آماری معنی‌داری را بر مورتالیتی کلی نشان نداد (2.6% در مقابل 9.5%؛ RR: 0.28؛ 95% CI؛ 0.03 تا 2.33). آنالیز داده‌های ترانسفیوژن خون نشان می‌دهد که کنسانتره فیبرینوژن تاثیر مفیدی در کاهش بروز ترانسفیوژن آلوژنیک دارد (RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.31 تا 0.72) اما تاثیری بر دیگر پیامدهای از پیش تعریف‌شده، از جمله عوارض جانبی مانند اپیزود‌های ترومبوتیک، بر جای نگذاشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.