پیشینه
فشار خون بالا یک بیماری شایع است که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های خاص مانند حملات قلبی، سکته مغزی، و بیماری‌های کلیوی را افزایش دهد. کوآنزیم Q10، که یک مکمل غذایی بدون نیاز به تجویز پزشک است، به عنوان یک داروی بالقوه برای کاهش فشار خون مطرح شده است. هنگامی که این مرور به پایان رسید و در اکتبر 2009 منتشر شد، اینگونه نتیجه گرفت که «به دلیل امکان‌پذیر بودن عدم اعتبار درونی در سه مطالعه وارد شده به این مرور، این امر که کوآنزیم Q10 فشار خون را در کنترل طولانی-مدت هیپرتانسیون اولیه کاهش می‌دهد یا خیر، نامطمئن است.»
سوال مطالعه مروری
ما جویای این مطلب بودیم که کوآنزیم Q10 در مقایسه با دارونما (placebo) روی فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا تاثیرگذار است یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
برای این نسخه به‌روز، بانک‌های اطلاعاتی مربوط به کارآزمایی‌های بالینی ثبت شده و گزارش‌های کارآزمایی منتشر شده تا 10 نوامبر 2015، برای هر مطالعه‌ای که تاثیرات کوآنزیم Q10 را روی فشار خون بیماران تست می‌کرد، جست‌وجو شد. یک کارآزمایی جدید پیدا شد و یک کارازمایی نیز، که در مرور اولیه حضور داشت، از مطالعه خارج شد. این مطالعات تاثیرات کوآنزیم Q10 را روی فشار خون در مردان و زنان غیر-بستری که داروها را به مدت 8 تا 12 ماه دریافت می‌کردند، اندازه‌گیری کردند. یک مورد از سه کارآزمایی در معرض خطر بالای غیر-قابل قبولی از سوگیری (bias) تشخیص داده شد و در آنالیزهای تجمعی وارد نشد. تعداد کلی بیماران تحت مطالعه در دو کارآزمایی تجمعی 50 نفر بود.
نتایج کلیدی
داده‌های تجمیع شده حاصل از دو کارآزمایی نشان داد که کوآنزیم Q10 در مقایسه با دارونما تاثیری روی فشار خون ندارد. تعداد بیمارانی که مصرف دارو را به خاطر عوارض جانبی آن قطع می‌کردند، نیز از پیامدهای مورد توجه این مرور بود. در یکی از سه کارآزمایی وارد شده به مطالعه، کوآنزیم Q10 به خوبی تحمل شد و هیچ گونه عوارض جانبی گزارش نشد.
کیفیت شواهد
این مرور، شواهد با کیفیت متوسطی را در این زمینه که کوآنزیم Q10 فشار خون را پائین نمی‌آورد، ارائه کرد. با این حال مطالعات بیشتری که به خوبی اجرا شده‌اند، برای اطمینان مورد نیاز هستند.
این مرور، شواهد با کیفیت متوسطی را در این زمینه ارائه کرد که نشان داد کوآنزیم Q10 تاثیر معنادار بالینی روی فشار خون ندارد. در یک مورد از سه کارآزمایی که عوارض جانبی را گزارش می‌کرد، کوآنزیم Q10 به خوبی تحمل شد. به علت کم بودن تعداد افراد و مطالعات موجود برای آنالیز، کارآزمایی‌های که به خوبی انجام شوند، مورد نیاز است.
فشار خون، یک فاکتور خطر اندازه‌گیری شده شایع در عوارض جانبی قلبی‌عروقی کشنده و غیر-کشنده نظیر حملات قلبی و سکته‌های مغزی است. کارآزمایی‌های بالینی پیشنهاد کرده‌اند کوآنزیم Q10، که یک مکمل غذایی بدون نیاز به تجویز پزشک است، به طور اثربخشی می‌تواند فشار خون (blood pressure; BP) را کاهش دهد. زمانی که این مرور به پایان رسید و در اکتبر 2009 منتشر شد، نتیجه‌گیری کرد که «به دلیل امکان‌پذیر بودن عدم اعتبار درونی (unreliability) در 3 مطالعه وارد شده به این مرور، این امر که کوآنزیم Q10 فشار خون را در کنترل طولانی-مدت هیپرتانسیون اولیه کاهش می‌دهد یا خیر، نامطمئن است».
تعیین تاثیر کوآنزیم Q10 بر کاهش فشار خون در هیپرتانسیون اولیه.
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین (Hypertension Group Specialised Register) (از 1946 تا نوامبر 2015)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)؛ شماره 10؛ 2015)، MEDLINE (از 1946تا نوامبر 2015)؛ MEDLINE In-Process (قابل دسترسی در 10 نوامبر 2015)، EMBASE (از 1974 تا نوامبر 2015)، Web of Science (از 1899 تا نوامبر 2015)، CINAHL (از 1970 تا نوامبر 2015) و ClinicalTrials.gov (قابل دستیابی در 10 نوامبر 2015) را جست‌وجو کردیم. هم‌چنین فهرست منابع مقالات را در کارآزمایی‌های بالینی مرتبط به هر زبانی جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های متقاطع دوسو-کور، تصادفی‌سازی شده، کنترل شده با دارونما (placebo) با طراحی موازی یا متقاطع که اثربخشی کوآنزیم Q10 را در کاهش فشار خون (BP) برای یک مدت معین حداقل سه هفته‌ای، در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون اولیه ارزیابی می‌کنند.
نویسنده نخست، ورود کارآزمایی‌ها به مطالعه و استخراج داده‌ها را تعیین و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرد. نویسنده دوم نیز به‌طور جداگانه ورود کارآزمایی به مطالعه و استخراج داده‌ها را بررسی کرد.
در این مرور به‌روز شده، یک کارآزمایی متقاطع تصادفی‌سازی و کنترل شده جدید با 30 شرکت‌کننده، اضافه و یک کارآزمایی که شامل مرور اولیه بود، از مطالعه خارج شد. فقط دو مورد از سه کارآزمایی وارد شده به مطالعه، در متاآنالیز (meta-analysis) تجمیع شدند، به این دلیل که تشخیص داده شد یکی از کارآزمایی‌ها به طور غیر-قابل قبولی دارای سوگیری پُر-خطر بود. در متاآنالیزی از دو RCT (با 50 شرکت‌کننده)، کوآنزیم Q10 تغییر معناداری در فشار خون سیستولیک (3.68- میلی‌متر جیوه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 8.86- تا 1.49) یا فشار خون دیاستولیک (2.03- میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 0.81 تا 4.86-) بر اساس داده‌های بالینی ایجاد نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.