Dlaczego to pytanie jest ważne?
W związku z pandemią COVID-19 w szkołach wdrożono różne działania mające na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się wirusa. Działania te obejmowały zmiany w regulaminie szkoły lub działania mające na celu realizację następujących celów.
-
Ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa, gdy ludzie przebywają razem
-
Zmniejszenie liczby bezpośrednich kontaktów między ludźmi
-
Wykonywanie testów na COVID-19
-
Izolacja osób z COVID-19, aby zapobiec jego rozprzestrzenianiu się
Tego typu działania w szkołach mogą mieć zarówno planowane (zamierzone), jak i nieplanowane (niezamierzone) skutki, które należy monitorować. Na przykład zasada mająca na celu poprawę higieny rąk powinna skutkować częstszym myciem rąk (zaplanowany efekt), ale może też prowadzić do problemów skórnych (niezaplanowany efekt). Nieplanowane skutki mogą być negatywne lub pozytywne i mogą mieć wpływ na uczniów, nauczycieli, innych pracowników szkoły, rodziców i szerszą społeczność.
Jakie działania podejmowane są w szkołach, by pomóc ograniczyć pandemię COVID-19?
Zidentyfikowaliśmy cztery rodzaje działań stosowanych w szkołach.
-
Działania mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa kontaktów. Polegają na zmniejszaniu ryzyka podczas kontaktu bezpośredniego. Do przykładów zaliczamy noszenie masek, wietrzenie i higienę rąk.
-
Środki mające na celu ograniczenie możliwości kontaktów. Działania te polegają na ograniczaniu bezpośredniego kontaktu między uczniami a innymi osobami. Przykładem jest zmniejszenie liczby uczniów w klasie.
-
Środki nadzoru i reagowania. Ich działanie polega na sprawdzaniu, czy dana osoba ma COVID-19, i podejmowaniu działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się choroby, na przykład poprzez izolowanie osób, u których wynik testu jest pozytywny.
-
Działania wieloskładnikowe. Łączą one w sobie aspekty powyższych trzech typów działań.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Naszym celem było znalezienie i opisanie danych dotyczących nieplanowanych skutków działań podejmowanych w szkołach w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się COVID-19.
Co zrobiliśmy?
Poszukiwaliśmy badań dotyczących skutków ubocznych działań podejmowanych w szkole. Skutki uboczne pogrupowaliśmy w następujące kategorie.
-
Zdrowie fizyczne i psychiczne oraz dobre samopoczucie
-
Usługi opieki zdrowotnej i społecznej
-
Prawa człowieka
-
Stopień akceptacji
-
Niesprawiedliwe różnice w wynikach zdrowotnych
-
Życie obywatelskie, interakcje społeczne i edukacja
-
Pieniądze i zasoby
-
Środowisko
Podsumowaliśmy dostępne informacje na temat działań podejmowanych w szkołach i ich skutków ubocznych.
Czego się dowiedzieliśmy?
Uwzględniliśmy 60 badań z 25 krajów. Uwzględniając projekt badania, 31 z nich raportowało liczby i statystyki, 17 zawierało tekst i opisy, a 12 zarówno liczby, jak i opisy. Większość badań skupiała się na działaniach skierowanych do personelu (11 badań) lub uczniów (26 badań) bądź też środkach skierowanych zarówno do personelu, jak i uczniów lub całej szkoły (20 badań). Tylko trzy badania skupiły się na działaniach skierowanych do rodziców i opiekunów.
W badaniach sprawdzano następujące działania prowadzone w szkołach.
-
Indywidualna ochrona (26 badań); na przykład noszenie maseczek
-
Zmiany w środowisku fizycznym (20 badań), na przykład poprawa wentylacji
-
Zasady dotyczące interakcji społecznych (25 badań), na przykład łączenie nauczania online i stacjonarnego
-
Zmiany w usługach (1 badanie), na przykład odwołanie zajęć pozalekcyjnych
-
Zasady dotyczące ruchu (3 badania), na przykład pozostawanie w klasie podczas przerw
-
Środki nadzoru (9 badań), na przykład testowanie uczniów i nauczycieli
-
Działania będące odpowiedzią na wystąpienie zakażeń (7 badań); na przykład izolowanie osób z COVID-19
9 badań skupiało się na łącznym efekcie więcej niż jednego działania (na przykład łącznym efekcie noszenia maseczek i poprawy wentylacji).
Większość badań koncentrowała się na następujących nieplanowanych efektach.
-
Wpływ działań podejmowanych w szkole na zdrowie i dobre samopoczucie (29 badań)
-
Czy działania stosowane w szkole były akceptowalne lub łatwe do wdrożenia (31 badań)
-
Jak działania stosowane w szkołach wpłynęły na interakcje społeczne, organizację szkoły i edukację (23 badania)
Inne nieplanowane skutki obejmowały:
-
Zmiany względem niesprawiedliwych różnic w wynikach zdrowotnych (2 badania)
-
Wpływ na pieniądze i zasoby (7 badań)
-
Wpływ na środowisko (1 badanie)
Do jakich wniosków doszliśmy?
Większość badań objętych przeglądem skupiała się na wpływie działań podejmowanych w szkole na zdrowie i samopoczucie, interakcje społeczne, organizację szkoły i edukację, a także na tym, czy działania te są akceptowalne i łatwe do wdrożenia.
Do najczęstszych środków ostrożności stosowanych w szkołach należało noszenie maseczek, sprzątanie i dezynfekcja pomieszczeń i powierzchni, łączenie nauki online i stacjonarnej oraz zapewnienie dystansu fizycznego. Wiele badań skupiało się także na łączeniu kilku działań. W przeglądzie tym wskazano luki, które wymagają dalszych badań.
Potrzebnych jest więcej badań, które pozwolą przyjrzeć się szerszemu spektrum nieplanowanych efektów. Potrzebujemy również więcej badań analizujących nieplanowane skutki innych działań podejmowanych w szkołach, takich jak testowanie i reagowanie.
Przyszłe badania powinny skupić się również na efektach długoterminowych. Potrzebujemy więcej informacji na temat tego, jak te działania działają w różnych typach szkół i w różnych krajach. Potrzebujemy również więcej informacji o tym, jak te środki działają w różnych typach szkół i w różnych krajach.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane naukowe są aktualne do stycznia 2023 r.
Tłumaczenie: Anna Witkowska; Redakcja: Małgorzata Maraj