Najważniejsze informacje

• Ostre uszkodzenie nerek (AKI) występuje, gdy nerki nagle tracą zdolność filtrowania odpadów z krwi. Czynniki stymulujące erytropoetynę to leki stosowane głównie w leczeniu zaburzeń produkcji czerwonych krwinek. Mogą być pomocne u osób, u których występuje ryzyko AKI lub w przypadku jego pierwszego wykrycia.

• U osób narażonych na wystąpienie AKI stosowanie czynników pobudzających erytropoetynę prawdopodobnie nie ma żadnego wpływu na ryzyko wystąpienia AKI ani nie zmniejsza ryzyka zgonu, a także może mieć niewielki lub żaden wpływ na konieczność rozpoczęcia dializoterapii (procedury usuwania produktów przemiany materii i nadmiaru płynów z krwi). Podobnie może nie istnieć żadna różnica pod względem funkcjonowania nerek ani częstości występowania takich zdarzeń niepożądanych, jak skrzepliny, zawał serca, udar mózgu lub podwyższone ciśnienie tętnicze.

Czego dotyczy problem?

AKI występuje, gdy nerki nagle tracą zdolność filtrowania odpadów z krwi. Najczęściej występuje u osób przebywających w szpitalu i wymagających intensywnej opieki. Jeśli AKI jest poważne, może zakończyć się zgonem. Jednak u osób, które wcześniej cieszyły się dobrym zdrowiem, AKI można odwrócić.

Czynniki stymulujące erytropoetynę to leki stosowane głównie w leczeniu zaburzeń produkcji czerwonych krwinek, zwykle u osób z długotrwałą niewydolnością nerek (stanem, w którym nerki nie funkcjonują już na tyle sprawnie, aby utrzymać człowieka przy życiu). Jednak w badaniach na zwierzętach wykazano, że czynniki stymulujące erytropoetynę pomagają chronić nerki przed chorobami, dlatego mogą być pomocne u osób narażonych na ryzyko wystąpienia AKI (np. po operacji serca) lub u osób z wczesnym stadium AKI.

Co zrobiliśmy w tym celu?

Przeszukaliśmy wszystkie badania oceniające korzyści i szkody wynikające ze stosowania czynników stymulujących erytropoetynę u osób, u których istnieje ryzyko wystąpienia AKI lub u osób leczonych z powodu AKI.

Co udało się nam ustalić?

Znaleźliśmy 20 badań, w których wzięło udział 5348 osób narażonych na wystąpienie AKI. Liczba włączonych do badań osób wahała się od 10 do 1302, a wszystkie leczono w szpitalu. We wszystkich badaniach porównywano czynniki stymulujące erytropoetynę z placebo (lekiem obojętnym) lub ze standardowym leczeniem.

U osób obciążonych ryzykiem wystąpienia AKI stosowanie czynników stymulujących erytropoetynę prawdopodobnie nie zmniejsza ryzyka wystąpienia AKI lub zgonu i może nie zmniejszać ryzyka konieczności rozpoczęcia dializ (procedury usuwania produktów przemiany materii i nadmiaru płynów z krwi). Podobnie może nie istnieć żadna różnica pod względem funkcjonowania nerek ani częstości występowania takich zdarzeń niepożądanych, jak skrzepliny, zawał serca, udar mózgu lub podwyższone ciśnienie tętnicze.

Wnioski

Jesteśmy umiarkowanie pewni, że czynniki stymulujące erytropoetynę prawdopodobnie mają niewielki lub żaden wpływ na ryzyko wystąpienia AKI u osób z grupy ryzyka, w tym na rozwój AKI lub zgon. Nie jesteśmy już tak pewni ich wpływu na zmniejszenie ryzyka konieczności dializoterapii i występowanie takich zdarzeń niepożądanych jak skrzepliny, zawały serca, udary mózgu czy podwyższone ciśnienie tętnicze.

Na ile aktualne są te zgromadzone dane?

Dane naukowe są aktualne na dzień 30 sierpnia 2024 r.