Jaki jest cel tego przeglądu?

Celem niniejszego przeglądu Cochrane jest ustalenie, czy stosowanie leku przeciwmalarycznego - meflochiny (lek niedostępny w Polsce; przyp.tłum.) jest skuteczne i bezpieczne w zapobieganiu malarii u kobiet ciężarnych zamieszkujących obszary ze stabilnymi wskaźnikami zachorowalności na malarię. Odnaleźliśmy 6 istotnych badań, które pomogły nam odpowiedzieć na to pytanie.

Główne wnioski

Meflochina - lek przeciwmalaryczny - jest skuteczna w zapobieganiu malarii u kobiet ciężarnych. Stwierdzono, że stosowanie tego leku jest bezpieczne w odniesieniu do działań niepożądanych związanych z ciążą, takich jak: niska masa urodzeniowa dziecka, wcześniactwo, urodzenie martwego dziecka i poronienie oraz wady wrodzone. Jest jednak gorzej tolerowany niż inne leki przeciwmalaryczne.

Co badano w ramach tego przeglądu?

Kobiety w ciąży są narażone na zakażenie malarią, zwłaszcza jeśli są jednocześnie zarażone wirusem HIV (ludzki wirus niedoboru odporności powodujący AIDS; przyp.tłum.). Konsekwencje malarii u kobiet w ciąży mogą być groźne i wiążą się z gorszymi wynikami stanu zdrowia zarówno u nich, jak i ich dzieci. Z tego powodu na endemicznych obszarach ze stabilnymi wskaźnikami transmisji choroby zaleca się kobietom ciężarnym spanie w łóżkach z moskitierą oraz przyjmowanie leków o udowodnionej skuteczności (takich jak sulfadoksyna-pirymetamina lub w przypadku zakażenia HIV - kotrimoksazol) jako chemoprewencję malarii.

W tym przeglądzie Cochrane analizowano wpływ meflochiny na zapobieganie malarii u kobiet ciężarnych zarówno niezakażonych, jak i zakażonych HIV.

Jakie są główne wyniki przeglądu?

Odnaleźliśmy 5 odpowiednich badań, które zostały przeprowadzone w Afryce Subsaharyjskiej oraz jedno w Tajlandii w latach 1987–2013. W badaniach tych porównano stosowanie meflochiny z placebo lub innymi lekami przeciwmalarycznymi, które zaleca się obecnie jako prewencję malarii u kobiet w ciąży. Wyniki tego przeglądu wskazują, że:

• Meflochina w porównaniu z sulfadoksyną-pirymetaminą jako chemoprewencja u kobiet niezakażonych HIV:

◦ zmniejsza ryzyko parazytemii we krwi obwodowej u matki (obecność pasożytów malarii we krwi) i niedokrwistości przy porodzie;
◦ nie wpływa na częstość niepożądanych zdarzeń związanych z ciążą (niska urodzeniowa masa ciała, wcześniactwo, urodzenie martwego dziecka i poronienie oraz wady wrodzone) ani na częstość klinicznych epizodów malarii podczas ciąży;
◦ zwiększa ryzyko objawów niepożądanych związanych ze stosowaniem leku, takich jak: wymioty, zmęczenie/osłabienie i zawroty głowy.

• Meflochina łącznie z kotrimoksazolem w porównaniu z samym kotrimoksazolem u kobiet zakażonych HIV jako chemoprewencja:

◦ zmniejsza ryzyko parazytemii we krwi obwodowej u matki w momencie porodu i ryzyko malarii łożyskowej (zakażenia noworodka przez łożysko podczas porodu; przyp.tłum);
◦ nie wpływa na częstość niepożądanych zdarzeń (niska masa urodzeniowa, wcześniactwo, urodzenie martwego dziecka i poronienie oraz wady wrodzone) ani na częstość klinicznych przypadków malarii podczas ciąży;
◦ zwiększa ryzyko działań niepożądanych związanych ze stosowaniem leku, takich jak wymioty i zawroty głowy.

Ogólnie, duża częstość działań niepożądanych związanych ze stosowaniem meflochiny stanowi istotną barierę w ocenie jej skuteczności w zapobieganiu malarii u kobiet ciężarnych.

Na ile aktualny jest ten przegląd?

Autorzy szukali badań opublikowanych do 31 stycznia 2018 r.