Najważniejsze informacje

Nie ma wystarczających danych naukowych, które pomogłyby zdecydować, czy wykonywanie ćwiczeń fizycznych jest korzystne dla chorych z przewlekłą chorobą żylną.

Dlaczego to pytanie jest ważne?

Żyły to rodzaj naczyń krwionośnych odpowiedzialnych za transport krwi z ciała do serca (co jest określane jako powrót krwi żylnej). Proces ten wspomagają skurcze mięśni kończyn dolnych (tzw. pompa mięśniowa). Problemy z żyłami lub pompą mięśniową w nogach u niektórych osób mogą upośledzać ten proces, powodując stan znany jako przewlekła niewydolność żylna (PNŻ). PNŻ może powodować ból, obrzęk (zatrzymanie płynu prowadzące do opuchlizny) i owrzodzenia nóg oraz obniżyć jakość życia pacjenta. Uważa się, że metody leczenia (np. ćwiczenia fizyczne), które mają na celu zwiększenie wykonywania ruchów w stawie skokowym i wzmocnienie pompy mięśniowej w łydce mogą być użyteczne w zapobieganiu postępowi choroby i jej konsekwencjom.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań z randomizacją (RCT), w których porównywano wykonywanie ćwiczeń fizycznych z ich niewykonywaniem u chorych z PNŻ. RCT, w których uczestnicy badania losowo otrzymują dane leczenie, są badaniami które dostarczają najbardziej wiarygodnych danych na temat efektów leczenia.

Co znaleźliśmy?

Znaleźliśmy 5 badań obejmujących łącznie 146 chorych z PNŻ, w których bezpośrednio porównywano wyniki grup objętych programem ćwiczeń fizycznych z grupami kontrolnymi, w których nie wprowadzono takiego programu. W badaniach analizowano: możliwe zmiany w oznakach i objawach PNŻ, przepływ krwi mierzony frakcją wyrzutową (ilość krwi pompowanej przez serce przy każdym uderzeniu) i wskaźnikiem wypełnienia żylnego, jakość życia, zdolność wysiłkową, siłę mięśniową oraz ruchomość stawu skokowego. Nie wszystkie badania zawierały każde z tych wyników. Wyniki były mierzone na różne sposoby. Większość wyników pochodziła z małych, pojedynczych badań. W żadnym z badań nie odnotowano nowych przypadków owrzodzeń żylnych podudzi, ani konieczności leczenia chirurgicznego w celu złagodzenia objawów.

Jak pewni jesteśmy danych naukowych?

Chociaż w niektórych badaniach odnotowano poprawę niektórych wyników po 8-tygodniowym i 6-miesięcznym okresie ćwiczeń w grupie badanej w porównaniu z grupą kontrolną, to nie ma pewności, czy są to rzeczywiste różnice, gdyż istnieją obawy dotyczące sposobu zaprojektowania badań oraz fakt pochodzenia wyników z małych, pojedynczych badań.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane są aktualne do 28 marca 2022 r.