Wprowadzenie

Zespół niespokojnych nóg jest częstą chorobą, charakteryzującą się nieprzyjemnym uczuciem związanym z potrzebą poruszania nogami. Uczucie to pojawia się wieczorem i w nocy i powoduje problemy ze snem. U osób z zespołem niespokojnych nóg często występuje niskie stężenie żelaza we krwi. Niskie stężenie żelaza może być jednym z czynników powodujących ten zespół. Żelazo można przyjmować w postaci tabletek albo w formie zastrzyków. Ten przegląd miał na celu sprawdzenie, czy suplementacja żelaza zmniejsza objawy zespołu niespokojnych nóg.

Charakterystyka badań

Do przeglądu włączono dziesięć badań. Do tych badań włączono 428 osób z zespołem niespokojnych nóg. Nie wszyscy uczestnicy mieli niskie stężenie żelaza we krwi. Wszyscy byli dorośli. W większości badań zastosowano zastrzyki z żelazem, w 3 badaniach podawano żelazo w formie tabletek. W 9 badaniach oceniano suplementację żelazem w porównaniu z nieaktywną interwencją (tj. placebo). W jednym badaniu porównano podawanie żelaza z innym lekiem stosowanym w zespole niespokojnych nóg - agonistą dopaminy. Głównym celem przeglądu była ocena stopnia niepokoju ruchowego. Był on zazwyczaj mierzony za pomocą ankiety zawierającej 10 pytań dotyczących ciężkości i skutków przymusowego poruszania nogami, zwanej Międzynarodową Skalą Oceny Ciężkości Objawów Zespołu Niespokojnych Nóg (International Restless Legs Syndrome Severity Rating Scale - IRLS). Ankietę tę przeprowadzano w 2-4 tygodnie po zastrzyku żelaza lub w 12-14 tygodni po zastosowaniu żelaza w formie tabletek.

Cztery badania sfinansował producent leków. Dwa badania zostały sfinansowane przez amerykańskie Narodowe Instytuty Zdrowia. Dwa badania kliniczne zostały sfinansowane przez instytucje zatrudniające badaczy. W dwóch badaniach nie podano źródła finansowania. Cztery badania, które sfinansowali producenci leków, były największe. Do tych 4 badań włączono ponad połowę wszystkich uczestników.

Główne wyniki i jakość danych naukowych

W badaniach wykazano, że stosowanie żelaza jest lepsze niż placebo w zmniejszaniu objawów zespołu niespokojnych nóg, chociaż korzyści były małe lub umiarkowane. Ten wniosek opiera się to głównie na badaniach wykorzystujących zastrzyki, a nie tabletki z żelazem. Żelazo było pomocne, nawet jeśli stężenie żelaza we krwi był na początku badania w normie. Jakość danych naukowych była umiarkowana, ponieważ wyniki nie wszystkich ukończonych badań zostały opublikowane, nie wszystkie istotne wyniki zostały zmierzone i nie zbadano wystarczającej liczby osób. Efekty uboczne nie występowały częściej w przypadku stosowania żelaza niż w przypadku placebo. Na podstawie jednego badania stwierdzono, że skutki uboczne występowały rzadziej w przypadku żelaza niż innego powszechnie stosowanego w zespołu niespokojnych nóg leku, chociaż pewność co do wiarygodności tego wyniku jest bardzo niska. Potrzebne są dalsze badania, aby umożliwić osobom z zespołem niespokojnych nóg i lekarzom podejmowanie decyzji, kto powinien stosować żelazo do leczenia zespołu niespokojnych nóg, jaką formę żelaza wybrać i jak długo powinna trwać suplementacja. Dane naukowe są aktualne do września 2017 roku.