Wprowadzenie

Zespół niespokojnych nóg (RLS) jest bardzo częstym zaburzeniem neurologicznym, objawiającym się nieodpartą potrzebą poruszania nogami oraz nieprzyjemnym uczuciem wewnątrz nóg. Objawy te występują w spoczynku, najczęściej w nocy. Liczba osób skarżących się na RLS jest zróżnicowana w zależności od rasy, płci, wieku, narodowości oraz stanu zdrowia. Ten zespół objawów występuje u 5% do 10% osób, spośród nich od 2% do 5% wymaga leczenia farmakologicznego (leków). Jeśli RLS nie ustępuje po leczeniu lekami, które stosuje się głównie w leczeniu Choroby Parkinsona i padaczki, lekarze często przepisują opioidy.

Pytanie badawcze

Czy opioidy są skuteczne i bezpieczne w leczeniu osób z RLS?

Metody

Przeszukaliśmy literaturę, bez względu na język, pod kątem badań, zarówno opublikowanych jak i nieopublikowanych, które dotyczyły podawania opioidów w RLS.

Wyniki

Włączyliśmy badania z grupą kontrolną i randomizacją, o umiarkowanym ryzyku błędu systematycznego, w których oceniano oksykodon w połączeniu z naloksonem w porównaniu do kapsułek z placebo, podawanych dwa razy dziennie uczestnikom, u których leczenie standardowe nie przyniosło poprawy. Badacze stosowali międzynarodową skalę nasilenia objawów RLS w celu sprawdzenia czy po 12 tygodniach leczenia nastąpiła poprawa. Uczestnicy przyjmujący oksykodon w połączeniu z naloksonem odczuwali poprawę objawów RLS, jakości życia oraz jakości snu; 42% osób z grupy leczonej lekiem nie odczuwało po leczeniu żadnych objawów.

Dyskusja

Badanie zostało dobrze zaprojektowane, jednakże charakteryzowało się dużym ryzykiem błędu systematycznego ze względu na duży odsetek pacjentów, którzy wycofali się z leczenia (błąd związany z wycofaniem się z badania). U 84% uczestników w grupie leczonej wystąpiły działania niepożądane, które obejmowały głównie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ból głowy, zmęczenie oraz senność; 9,8% uczestników zaprzestało uczestnictwa w badaniu ze względu na występujące efekty uboczne.

Wnioski

Odnośnie stosowania opioidów w leczeniu RLS u pacjentów opornych na leczenie standardowe istnieją dane naukowe o niskiej jakości. Przepisywanie leków na bazie opioidów powinno opierać się na doświadczeniu klinicznym oraz z zachowaniem ostrożności, ze względu na potencjalne ryzyko nadużywania, uzależnienia oraz występowania działań niepożądanych. U żadnego pacjenta leczonego opioidami nie nastąpiło pogorszenie objawów.