Wprowadzenie
Dzieci, które dobrze sobie radzą w szkole mają opiekunów, którzy są zainteresowani ich nauką, zachęcają ich do czytania, rozwiązywania problemów oraz dawania z siebie jak najwięcej. Opiekunom, którzy otrzymują wsparcie od swojej społeczności często łatwiej jest zapewnić taki rodzaj wychowania, w porównaniu z osobami odizolowanymi. Współpraca rodzin i szkół (ang. Families and Schools Together, FAST) to program, który został stworzony, aby pomóc rodzicom wspierać ich dzieci w osiąganiu dobrych wyników w szkole. Jego celem jest rozwiązywanie problemów, które uniemożliwiają rodzicom udzielanie potrzebnego wsparcia swoim dzieciom. Osiąga się to poprzez poprawę stosunków między rodzinami i szkołami, zwiększenie wsparcia dla rodzin oraz rozwiązywanie takich problemów jak ubóstwo, choroby psychiczne i nadużywanie substancji uzależniających. Opracowano 5 różnych wersji programu FAST dla rodzin dzieci w różnym wieku.
Pytanie badawcze
Czy program FAST poprawia wyniki nauczania dzieci i wsparcie ze strony rodzin?
Charakterystyka badań
Znaleźliśmy 10 badań z randomizacją (badania, w których szkoły zostały losowo przydzielone do wdrożenia programu FAST lub kontynuacji nauczania na wcześniejszych zasadach) z udziałem ponad 9000 dzieci i ich rodzin.
Dziewięć z tych badań przeprowadzono w USA i sfinansowano przez rząd federalny tego kraju. Jedno badanie przeprowadzono w Wielkiej Brytanii. Wiek dzieci wahał się od 5 do 9 lat, a większość dzieci w USA należała do mniejszości rasowej lub etnicznej. W badaniach wzięło udział mniej więcej tyle samo chłopców co dziewcząt. W większości badań program FAST prowadzono po zakończeniu nauki w szkole w danym dniu, chociaż w niektórych badaniach miało to miejsce poza szkołą (np. w domu kultury). Badania trwały około 8 tygodni i zazwyczaj oceniano w nich efekty stosowania programu FAST, w porównaniu z niestosowaniem dodatkowej interwencji. Przedstawione dane naukowe są aktualne do grudnia 2018 roku.
Wyniki
Metaanaliza jest statystyczną metodą łączącą dane z kilku badań w celu osiągnięcia jednego, bardziej wiarygodnego wniosku. Udało nam się wykorzystać dane naukowe z 9 badań i przeprowadzić metaanalizę oceniającą wpływ programu FAST na wyniki dzieci w wieku od 5 do 8 lat. Mimo, że wyniki niektórych badań były pozytywne, niewiele było danych sugerujących, że udział w programie FAST ma istotny wpływ na poprawę osiągnięć szkolnych dzieci oraz zmniejszenie skłonności do nadużywania substancji uzależniających przez rodziców lub odczuwania stresu rodzicielskiego. W żadnym badaniu nie oceniano występowania działań niepożądanych u dzieci. Ponadto niewiele danych wskazuje na to, że FAST prowadzi do istotnej poprawy w zakresie zachowania dzieci lub relacji rodzinnych.
Jakość badań naukowych
Pewność co do wiarygodności danych naukowych, na podstawie których wyciągnęliśmy najważniejsze wnioski, oceniliśmy jako umiarkowaną lub niską. Nieuwzględnienie wszystkich rodzin w analizie wyników (z powodu rezygnacji z udziału w badaniu) i możliwe ryzyko błędu systematycznego podczas rekrutacji rodzin były głównymi czynnikami ograniczającym dane.
Wnioski autorów
Pewność co do wiarygodności danych naukowych dotyczących efektów brania udziału w programie FAST jest umiarkowana lub niska i nie wskazuje na to, że program przynosi znaczne korzyści uczniom i ich rodzinom.
Tłumaczenie: Katarzyna Kijowska Redakcja: Karolina Moćko, Małgorzata Kołcz