Read the full abstract
محققانی که کارآزمایی‌ها را انجام می‌دهند، مسوول هستند تا نتایج کار خود را در یک مجله با داوری همتا (peer-review) منتشر کنند، و عدم انجام این کار ممکن است سوگیری (bias) ایجاد کند که بر صحت (accuracy) شواهد موجود تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این، عدم انتشار نتایج به منزله هدر دادن تحقیقات است.
اهداف
انجام مرور سیستماتیک از گزارش‌های تحقیقاتی که کارآزمایی‌های بالینی را از زمان شروع آنها و میزان انتشار نتایج آنها و زمان سپری‌شده تا انتشار آنها را پیگیری کردند. همچنین هدف ما ارزیابی آن بود که عوامل خاصی بر انتشار و زمان سپری‌شده تا انتشار آنها تاثیر گذاشته‌اند یا خیر.
روش‌های جست‌وجو
ما مطالعات را با جست‌وجو در MEDLINE؛ Embase؛ Epistemonikos؛ پایگاه ثبت روش‌شناسی کاکرین (Cochrane Methodology Register; CMR) و بانک اطلاعاتی آژانس تحقیقات و کیفیت مراقبت‌های سلامت (Agency for Healthcare Research and Quality; AHRQ) ایالات متحده، از زمان آغاز به کار تا 23 آگوست 2023 شناسایی کردیم. از سوی دیگر، برای یافتن مطالعات بیشتر با کارشناسان این حوزه تماس گرفتیم و فهرست منابع مطالعات مرتبط را مرور کردیم.
معیارهای انتخاب
مطالعات در صورتی واجد شرایط بودند که انتشار گروهی از کارآزمایی‌های بالینی را دنبال کرده و حاوی آنالیزهای هر جنبه‌ای از میزان انتشار یا زمان سپری‌شده تا انتشار این کارآزمایی‌ها بودند.
گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
حداقل دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم استخراج داده‌ها را انجام دادند. داده‌هایی را در مورد شیوع انتشار و زمان سپری‌شده از تاریخ شروع کارآزمایی یا تاریخ اتمام تا انتشار نتایج استخراج کردیم. ما همچنین داده‌هایی را از کارآزمایی‌های بالینی موجود در گزارش‌های تحقیقاتی، از جمله کشور نویسنده اول مطالعه، حوزه مراقبت‌های سلامت، ابزاری که وضعیت انتشار این کارآزمایی‌ها را بررسی کردند و خطر سوگیری در کارآزمایی‌ها، استخراج کردیم.
نتایج اصلی
در مجموع 204 گزارش تحقیقاتی واجد شرایط ورود به مطالعه بودند که 165,135 کارآزمایی را ردیابی کردند. بیش از نیمی (53%) از این کارآزمایی‌ها به‌طور کامل منتشر شدند. میانه (median) زمان سپری‌شده تا انتشار نتایج تقریبا 4.8 سال از ورود اولین شرکت‌کننده کارآزمایی و 2.1 سال از تاریخ تکمیل کارآزمایی بود.
کارآزمایی‌هایی با نتایج مثبت (یعنی نتایج معنی‌دار از نظر آماری به نفع بازوی مداخله) احتمالا بیشتر از کارآزمایی‌هایی با نتایج منفی یا خنثی (OR: 2.69؛ 95% CI؛ 2.02 تا 3.60؛ 19 مطالعه)، و در زمان کوتاه‌تری (HR تعدیل‌شده (adjusted HR): 1.92؛ 95% CI؛ 1.51 تا 2.45؛ 4 مطالعه) منتشر شدند. کارآزمایی‌هایی با نتایج مثبت به‌طور متوسط 2 سال طول کشیدند تا منتشر شوند، در حالی که این فاصله زمانی برای کارآزمایی‌هایی با نتایج منفی یا خنثی، 2.6 سال گزارش شد.
کارآزمایی‌های بزرگ بیشتر از کارآزمایی‌های کوچک‌تر (OR تعدیل‌شده: 1.92؛ 95% CI؛ 1.33 تا 2.77؛ 11 مطالعه)، و در زمان کوتاه‌تری (HR تعدیل‌شده: 1.41؛ 95% CI؛ 1.18 تا 1.68؛ 7 مطالعه) احتمال انتشار داشتند. احتمال انتشار کارآزمایی‌های چند مرکزی بیشتر از کارآزمایی‌ها تک مرکزی بود (OR تعدیل‌شده: 1.20؛ 95% CI؛ 1.03 تا 1.40؛ 2 مطالعه). ما هیچ تفاوتی را میان کارآزمایی‌های چند مرکزی و تک مرکزی در زمان سپری‌شده تا انتشار پیدا نکردیم.
کارآزمایی‌هایی که توسط منابع غیرصنعتی (دولت‌ها یا دانشگاه‌ها) تامین مالی شدند، بیشتر از کارآزمایی‌هایی منتشر شدند که توسط صنعت (مثلا شرکت‌های داروسازی یا سازمان‌های انتفاعی) تامین شدند (OR تعدیل‌شده: 2.13 ؛ 95% CI؛ 1.82 تا 2.49؛ 14 مطالعه)؛ آنها همچنین در زمان کوتاه‌تری منتشر شدند (HR تعدیل‌شده: 1.46؛ 95% CI؛ 1.15 تا 1.86؛ 7 مطالعه).
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
مرور به‌روز شده ما نشان می‌دهد که انتشار کارآزمایی ضعیف است، و فقط نیمی از تمام کارآزمایی‌هایی که انجام می‌شوند، به مرحله انتشار می‌رسند. عواملی که ممکن است احتمال انتشار نتایج را بیشتر کنند و منجر به انتشار سریع‌تر آنها شوند، عبارتند از نتایج مثبت، حجم نمونه بزرگ و تامین مالی از سوی منابعی غیر از صنعت. تفاوت در نرخ انتشار منجر به سوگیری انتشار (publication bias) و سوگیری تاخیر زمانی (time-lag) می‌شود که ممکن است بر یافته‌ها تاثیر گذاشته و بنابراین در نهایت بر تصمیمات درمانی تاثیر بگذارد. نویسندگان مرور سیستماتیک باید هنگام انجام یک مرور سیستماتیک، به ویژه هنگام به‌روزرسانی مرور خود، احتمال سوگیری تاخیر زمانی را در نظر بگیرند.
حمایت مالی
این مرور کاکرین، منبع حمایت مالی اختصاصی نداشت.
ثبت
این مرور دو مرور قبلی کاکرین را ترکیب و به‌روز می‌کند. دو پروتکل و نسخه‌های قبلی دو مرور به‌روز شده از طریق 10.1002/14651858.MR000006 و 10.1002/14651858.MR000006.pub3 و 10.1002/14651858.MR000011 و 10.1002/14651858.MR000011.pub2 در دسترس هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
