پیام‌های کلیدی
تزریق کورتیکواستروئید به مچ دست احتمالا نشانه‌های سندرم تونل کارپال (carpal tunnel syndrome) (فشرده شدن عصب در مچ دست) و عملکرد دست را تا شش ماه بهبود می‌بخشد. ارزیابی‌های کیفیت زندگی و تست‌های هدایت عصبی که تا سه ماه پس از تزریق اندازه‌گیری می‌شوند نیز ممکن است بهبود یابند. تزریق کورتیکواستروئید ممکن است نیاز به جراحی را کاهش دهد که در پیگیری یک ساله ارزیابی شد. بروز عوارض جانبی، نادر به نظر می‌رسند. با این حال، بهبودی خودبه‌خودی و بدون درمان می‌تواند در یک سوم از افراد رخ دهد.
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال (carpal tunnel syndrome) در سراسر جهان بسیار شایع است، کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و هزینه‌های مالی قابل‌توجهی برای سیستم سلامت به همراه دارد. نشانه‌های آن زمانی رخ می‌دهند که عصب مدیان در مچ دست «تحریک» می‌شود، که باعث درد، سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و گاهی اوقات ضعف و از دست دادن عملکرد، عمدتا در دست و انگشتان، می‌شود.
سندرم تونل کارپال چگونه درمان می‌شود؟
کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که التهاب و تورم را کاهش می‌دهند. تزریق کورتیکواستروئید به داخل تونل کارپال (مسیر باریکی که توسط استخوان‌ها و رباط‌ها در ناحیه کف دست احاطه شده است) برای برطرف کردن نشانه‌های خفیف یا متوسط استفاده می‌شود و بسیار ارزان‌تر از جراحی است، اما اثربخشی آن و مدت زمان ماندگاری هر تاثیر مورد بحث است.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما می‌خواستیم بدانیم که تزریق موضعی کورتیکواستروئید («استروئید») به تونل کارپال مچ دست مزایایی برای افراد مبتلا به سندرم تونل کارپال به همراه دارد یا خیر. نویسندگان مرور تمام مطالعات مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و آنالیز کردند و 14 مطالعه را یافتند.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
بانک‌های اطلاعاتی پزشکی را برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که تاثیرات تزریق کورتیکواستروئید موضعی را بر بهبود نشانه‌ها و عملکرد دست‌ها و بهبود تست‌های الکتریکی آسیب عصبی (موسوم به مطالعات هدایت عصبی) تا شش ماه پس از تزریق ارزیابی کردند. هم‌چنین نیاز به جراحی، کیفیت زندگی و عوارض جانبی را تا 12 ماه بررسی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد نه مطالعه را شامل 639 نفر یافتیم که در کلینیک‌های بیمارستانی در سراسر آمریکای شمالی، اروپا، و خاورمیانه انجام شدند. این مطالعات افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای را که اغلب با سندرم تونل کارپال بروز می‌کنند، مانند آرتریت و دیابت، کنار گذاشتند و همه شرکت‌کنندگان بیماری با شدت «خفیف» یا «متوسط» در تونل کارپال داشتند.
تزریق کورتیکواستروئید موضعی احتمالا نشانه‌ها و عملکرد دست را تا سه ماه بهبود می‌بخشد. تزریق کورتیکواستروئید موضعی احتمالا هدایت عصبی را بهبود می‌بخشد. کیفیت زندگی تا سه ماه ممکن است بهبود یابد و در یک سال نیاز به جراحی کاهش پیدا کند. نرخ بروز عوارض جدی بسیار اندک بود اما فقط 66% از مطالعات آن را گزارش کردند.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
تزریق کورتیکواستروئید ممکن است در افراد مبتلا به بیماری شدیدتر یا با شرایط دیگری مانند دیابت بهتر یا بدتر عمل کند. نمی‌توانیم این موضوع را تائید کنیم زیرا این افراد معمولا در مطالعات گنجانده نشده‌اند.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان این مرور به جست‌وجوی مطالعاتی پرداختند که تا 26 می 2022 منتشر شدند.
تزریق موضعی کورتیکواستروئید برای درمان CTS با شدت خفیف و متوسط با مزایایی که تا شش ماه ادامه داشت و با کاهش نیاز به جراحی تا 12 ماه موثر است. عوارض جانبی جدی گزارش شده، نادر بودند.
سندرم تونل کارپال ( carpal tunnel syndrome; CTS) یک سندرم بالینی بسیار شایع است که با علائم و نشانه‌های تحریک عصب مدیان (median) در تونل کارپال در مچ دست تظاهر پیدا می‌کند. هزینه‌های مستقیم و غیر مستقیم CTS قابل توجه است، فقط در سال 1995 هزینه‌های آن دو میلیارد دلار آمریکا برای جراحی CTS در ایالات متحده آمریکا تخمین زده شده است. تزریق موضعی کورتیکواستروئید سال‌ها به عنوان یک درمان غیر جراحی برای CTS استفاده می‌شود، اما اثربخشی آن هم‌چنان مورد بحث است.
ارزیابی مزایا و آسیب‌های کورتیکواستروئیدهای تزریق شده در داخل یا اطراف تونل کارپال در مدیریت درمانی سندرم تونل کارپال در مقایسه با عدم درمان یا تزریق دارونما.
از روش‌های استاندارد و جامع جست‌وجوی کاکرین استفاده کردیم. جست‌وجوها در 7 جون 2020 و 26 می 2022 انجام شدند.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده را شامل بزرگسالان مبتلا به CTS وارد کردیم که شامل حداقل یک گروه مقایسه تزریق موضعی کورتیکواستروئید (local injection of corticosteroid; LCI) به مچ دست و گروهی بود که دارونما یا عدم درمان دریافت کردند.
از روش‌های استاندارد کاکرین بهره بردیم. پیامد اولیه 1. بهبود نشانه‌ها در حداکثر سه ماه دوره پیگیری بود. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از 2. بهبود عملکرد، 3. بهبود نشانه‌ها در بیش از سه ماه دوره پیگیری، 4. بهبود پارامترهای نوروفیزیولوژیکی، 5. بهبود پارامترهای تصویربرداری، 6. نیاز به انجام جراحی تونل کارپال، 7. بهبود کیفیت زندگی و 8. عوارض جانبی. برای ارزیابی قطعیت شواهد برای هر پیامد، از روش درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) استفاده کردیم.
تعداد 14 کارآزمایی را با 994 شرکت‌کننده/دست مبتلا به CTS وارد مرور کردیم. فقط نه مطالعه (639 شرکت‌کننده/دست) داده‌های قابل استفاده از نظر کمّی داشتند و به‌طور کلی، این مطالعات در معرض خطر پائین سوگیری (bias) بودند، به جز یک مطالعه که کاملا با خطر بالا بود. کارآزمایی‌ها در کلینیک‌های بیمارستانی در سراسر آمریکای شمالی، اروپا، آسیا و خاورمیانه انجام شدند. همه کارآزمایی‌ها از معیارهای پیامد گزارش شده توسط شرکت‌کنندگان برای ارزیابی نشانه‌ها، عملکرد و کیفیت زندگی استفاده کردند.
احتمالا بهبودی در نشانه‌های اندازه‌گیری شده در حداکثر سه ماه دوره پیگیری به نفع LCI بود (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.77-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94- تا 0.59-؛ 8 RCT؛ 579 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). تا شش ماه این موضوع هم‌چنان به نفع LCI مشهود بود (SMD: -0.58؛ 95% CI؛ 0.89- تا 0.28-؛ 4 RCT؛ 234 شرکت‌کننده/دست؛ شواهد با قطعیت متوسط).
احتمالا بهبودی در عملکرد اندازه‌گیری شده در حداکثر سه ماه دوره پیگیری به نفع LCI گزارش شد (SMD: -0.62؛ 95% CI؛ 0.87- تا 0.38-؛ 7 RCT؛ 499 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). ما مطمئن نیستیم که تفاوتی در DML عصب مدیان در حداکثر سه ماه دوره پیگیری وجود داشته باشد (تفاوت میانگین (MD): 0.37- میلی‌ثانیه؛ 95% CI؛ 0.75- تا 0.02؛ 6 RCT؛ 359 شرکت‌کننده/دست؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). نیاز به جراحی احتمالا در یک سال در گروه LCI اندکی کاهش می‌یابد (خطر نسبی (RR): 0.84؛ 95% CI؛ 0.72 تا 0.98؛ 1 RCT؛ 111 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت متوسط). کیفیت زندگی، که با استفاده از پرسشنامه فرم کوتاه 6 بُعدی (Short-Form 6 Dimensions) (مقیاس از 0.29 تا 1.0؛ نمره بالاتر بهتر است) در حداکثر سه ماه دوره پیگیری اندازه‌گیری شد، احتمالا در گروه LCI کمی بهبود یافت (MD: 0.07؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.12؛ 1 RCT؛ 111 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). بروز عوارض جانبی چندان شایع نبود (شواهد با قطعیت پائین). یک مطالعه گزارش داد که 2/364 تزریق منجر به درد شدیدی شد که طی «چند هفته» برطرف شد و 1/364 تزریق باعث «واکنش سمپاتیک» با دست سرد و رنگ‌پریده شد که به طور کامل در 20 دقیقه از بین رفت. یک مطالعه (111 شرکت‌کننده) هیچ عارضه جانبی جدی را گزارش نکرد، اما 65% از شرکت‌کنندگانی که LCI و 16% از شرکت‌کنندگانی که دارونما تزریق کردند، دچار درد خفیف تا متوسطی شدند که کمتر از دو هفته طول کشید. حدود 9% از شرکت‌کنندگان دچار تورم موضعی شدند که کمتر از دو هفته طول کشید. چهار مطالعه (229 شرکت‌کننده) گزارش دادند که هیچ موردی را از عارضه جانبی در مطالعات خود نداشتند. سه مطالعه (220 شرکت‌کننده) به طور خاص عوارض جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.