پیام‌های کلیدی
• در حال حاضر هیچ مطالعه‌ای با اطلاعات دردسترس برای هدایت انتخاب‌های بیماران و پزشکان در مورد درمان‌های آنوریسم‌های آئورت شکمی (abdominal aortic aneurysms; AAAs) پیچیده وجود ندارد.
• انجام تحقیقات در این زمینه دشوار است زیرا افراد نسبتا کمی به این وضعیت مبتلا بوده و انواع آنوریسم آن‌ها متفاوت است.
• تحقیقات آینده باید بررسی کنند سازمان‌هایی که خدمات مراقبت‌های سلامت را تامین مالی و نظارت می‌کنند، چگونه می‌توانند افراد مبتلا به AAA را در مطالعاتی که درمان‌های مختلف را آزمایش می‌کنند، ملزم یا تشویق به گنجاندن در آن‌ها کنند.
آنوریسم آئورت شکمی چیست؟
آنوریسم آئورت شکمی (AAA) به گشاد شدن دیواره آئورت (شریان اصلی که خون را از قلب به بقیه بدن منتقل می‌کند) تا بیش از 50% قطر اولیه آن گفته می‌شود. قطر بیشتر از 5.0 تا 5.5 سانتی‌متر (بسته به جنس/جنسیت فرد) به‌طور بالقوه تهدیدکننده حیات محسوب می‌شود و خطر ترکیدن دارد. وقتی تورم در نزدیکی، کنار یا بالای شریان‌های تغذیه‌کننده کلیه رخ دهد، پیچیدگی گزینه‌های درمانی جراحی را افزایش می‌دهد.
آنوریسم آئورت شکمی پیچیده چگونه درمان می‌شود؟
گزینه‌های درمانی متفاوتی وجود دارند. ترمیم به روش جراحی باز شامل انجام یک عمل جراحی بزرگ برای باز کردن شکم و جایگزینی آئورت بیمار با پیوند فابریک است.
ترمیم به روش اندوواسکولار شامل استفاده از هدایت اشعه ایکس برای قرار دادن استنت‌های فلزی (وسیله کوچک و لوله‌ای-شکل که درون عروق خونی قرار می‌گیرد) پوشیده شده با فابریک (اندوگرافت) از طریق برش‌های ایجاد شده در کشاله ران است. هنگام درمان AAAهای پیچیده که در نزدیکی شریان‌های تغذیه‌کننده کلیه‌ها قرار دارند، گاهی لازم است از اندوگرافت‌های خاص دارای سوراخ (fenestrations) در آن‌ها استفاده شود که به کلیه‌ها و روده اجازه می‌دهد هنگام قرار دادن اندوگرافت، خون‌رسانی خود را حفظ کنند. به این روش، ترمیم آنوریسم به روش اندوواسکولار با استنت گرافت مخصوص (fenestrated endovascular aneurysm repair; FEVAR) گفته می‌شود.
هم‌چنین گزینه عدم انجام هیچ‌گونه اقدامی و مشاوره با بیماران و خانواده‌هایشان، و در برخی موارد، تجویز دارو برای مدیریت عوامل خطر قلبی‌عروقی آن‌ها وجود دارد. به این روش مدیریت محافظه‌کارانه (conservative management) می‌گویند.
مشخص نیست که کدام درمان برای افراد مبتلا به AAAهای پیچیده بهتر است.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم که کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای وجود دارد که به بررسی این موضوع پرداخته باشند که آیا FEVAR، ترمیم به روش جراحی باز، یا مدیریت محافظه‌کارانه، برای درمان AAAهای پیچیده بهترین انتخاب هستند یا خیر. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs)، مطالعاتی هستند که در آن‌ها شرکت‌کنندگان با استفاده از یک روش تصادفی به یکی از دو یا چند گروه درمانی اختصاص داده می‌شوند. این بهترین راه برای اطمینان از مشابه بودن گروه‌های شرکت‌کننده بوده، و اینکه محققین و شرکت‌کنندگان نمی‌دانند چه کسی در کدام گروه قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، هدف RCTها کنترل عواملی است که می‌توانند بر نتایج تاثیر بگذارند، مانند سلامت زمینه‌ای افراد، تا امکان مقایسه منصفانه گزینه‌های درمانی فراهم شود.
ما چه‌کاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای بودیم که FEVAR را با ترمیم به روش جراحی باز یا مدیریت محافظه‌کارانه AAAهای پیچیده مقایسه کردند. در جست‌وجوی مطالعاتی بودیم که تا مارچ 2023 منتشر شدند.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما نتوانستیم هیچ مطالعه‌ای را پیدا کنیم که معیارهای ورود را داشته باشد. شواهد کافی برای پاسخ به این سوال وجود ندارد.
شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا مارچ 2023 به‌روز است.
Read the full abstract
آنوریسم‌های آئورت شکمی (abdominal aortic aneurysms; AAAs) عبارتند از اتساع‌های غیرطبیعی آئورت که اغلب بخش زیر کلیه را تحت تاثیر قرار می‌دهند، اما وقتی نزدیک یا در کنار شریان‌های کلیوی باشند، ترمیم آن‌ها می‌تواند دشوارتر شود. درمان مطلوب برای این AAAهای پیچیده ناشناخته است. یکی از گزینه‌ها، ترمیم آنوریسم به روش اندوواسکولار با استنت گرافت مخصوص (fenestrated endovascular aneurysm repair; FEVAR) است که شامل استفاده از ایجاد سوراخ (fenestration) یا اسکالوپ (scallop) در پیوند (گرافت) برای تسهیل در دسترسی به شریان‌های ویسرال است.
اهداف
ارزیابی مزایا و معایب ترمیم آنوریسم پیچیده به روش اندوواسکولار با پیوند-استنت (FEVAR) در مقابل ترمیم به روش جراحی باز (open surgical repair; OSR) یا مدیریت محافظه‌کارانه (غیرجراحی) برای افراد مبتلا به AAAهای پیچیده.
روش‌های جست‌وجو
متخصص اطلاعات در گروه عروق در کاکرین، پایگاه ثبت تخصصی گروه عروق در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و CINAHL (Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature)، پلتفرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت و ClinicalTrials.gov را بدون اعمال محدودیت از نظر زبان، سال انتشار یا وضعیت انتشار (منتشرشده، منتشرنشده، در دست چاپ یا در حال انجام) در 28 مارچ 2023 جست‌وجو کرد.
معیارهای انتخاب
ما تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را در نظر گرفتیم، که درمان AAA پیچیده را با FEVAR در مقابل ترمیم جراحی باز یا مدیریت محافظه‌کارانه در بزرگسالانی که تحت ترمیم اولیه AAA پیچیده قرار گرفتند، مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات به‌دست‌آمده از جست‌وجو را برای گنجاندن بالقوه در مرور، مطابق با کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات (Cochrane Handbook for Systematic Review of Interventions) ، غربالگری کردند. پیامدهای اولیه شامل مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) (30 روز و یک سال)، مورتالیتی مرتبط با آنوریسم در یک سال و طول مدت بستری در بیمارستان بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از اختلال عملکرد کلیه در یک سال، میزان نیاز به مداخله مجدد در یک سال، باز ماندن عروق ویسرال در 30 روز و یک سال، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت براساس گزارش شرکت‌کننده در یک سال، عوارض جانبی در یک سال و مورتالیتی مرتبط با آنوریسم در 30 روز.
نتایج اصلی
ما هیچ مطالعه‌ای را نیافتیم که معیارهای ورود را داشته باشد.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
ما RCTها یا شبه-RCTهای واجد شرایطی را شناسایی نکردیم که درمان AAAهای پیچیده را با FEVAR در مقابل ترمیم جراحی باز یا مدیریت محافظه‌کارانه مقایسه کرده باشند. انجام تحقیقات در این حوزه، به دلیل میزان پائین بروز و ناهمگونی آنوریسم، دشوار است. مطالعات آینده می‌توانند توافق‌نامه‌های سفارش‌دهی را در نظر بگیرند که ورود بیمار را به مطالعات الزامی می‌کنند تا تولید شواهد با کیفیت بالا در این زمینه امکان‌پذیر شود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
