پنومونی اکتسابی از خانه سالمندان چیست؟
پنومونی اکتسابی از خانه سالمندان (nursing home-acquired pneumonia; NHAP) یک عفونت باکتریایی ریه است که در ساکنین مراکز مراقبت طولانی-مدت و خانه‌های سالمندان رخ می‌دهد.
برای پیشگیری از بروز پنومونی اکتسابی از خانه سالمندان چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند ممکن است بیشتر به عفونت مبتلا شوند. مراقبت‌های حرفه‌ای از دهان، ترکیبی است از مسواک زدن دندان‌ها و لثه‌ها، تمیز کردن دندان‌های مصنوعی، استفاده از دهان‌شویه، و شرکت در معاینات چک‌آپ با دندان‌پزشک. مراقبت‌های معمول دهان توسط کارکنان خانه سالمندان بدون آموزش خاصی در زمینه بهداشت دهان انجام شده یا توسط خود افراد صورت می‌گیرد.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما می‌خواستیم بدانیم که مراقبت از دهان باعث کاهش بروز NHAP می‌شود یا خیر. هم‌چنین اینکه مراقبت از دهان تعداد موارد مرگ‌ومیر (ناشی از پنومونی و به هر علتی) را میان ساکنین خانه‌های مراقبت یا دیگر مراکز مراقبت طولانی-مدت کاهش می‌دهد یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
بانک‌های اطلاعاتی علمی و پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده در مورد مراقبت از دهان در ساکنین خانه‌های مراقبت جست‌وجو کردیم. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده به‌عنوان معتبرترین شواهد علمی در نظر گرفته می‌شوند، زیرا شرکت‌کنندگان به‌طور تصادفی در گروه‌های درمانی خود قرار می‌گیرند. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را نسبت به این شواهد، بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام و حجم نمونه مطالعه، رتبه‌بندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
شش مطالعه مرتبط را با مجموع 6244 شرکت‌کننده پیدا کردیم که به‌طور تصادفی به مراقبت‌های حرفه‌ای یا معمول دهان اختصاص داده شدند. سه مطالعه در ژاپن، دو مطالعه در ایالات متحده آمریکا و یک مطالعه در فرانسه انجام شدند. شرکت کنندگان ساکنان خانه سالمندان بودند که در ابتدای مطالعات مبتلا به پنومونی نبودند. برخی از شرکت‌کنندگان مبتلا به دمانس یا بیماری‌های سیستمیک مانند بیماری‌های مزمن ریوی، سکته مغزی، یا نارسایی قلبی بودند. مراقبت‌های معمول متفاوت، اما ساده و قابل استفاده توسط خود افراد بدون کمک یک متخصص دندان‌پزشکی یا کارمند خانه سالمندان آموزش‌دیده در زمینه مراقبت از دهان بودند. هیچ مطالعه‌ای مراقبت از دهان را با عدم مراقبت از دهان مقایسه نکرد.
از شواهد محدود، نمی‌توانیم تعیین کنیم که مراقبت حرفه‌ای از دهان برای پیشگیری از بروز پنومونی، مرگ‌ومیر ناشی از پنومونی، یا مرگ‌ومیر ناشی از هر علتی، بهتر از مراقبت‌های معمول از دهان است یا بدتر. با این حال، دو مطالعه نشان دادند که مراقبت حرفه‌ای از دهان ممکن است تعداد مورتالیتی ناشی از پنومونی را پس از 24 ماه تحت نظر قرار دادن کاهش دهد.
فقط یک مطالعه عوارض جانبی منفی مراقبت حرفه‌ای از دهان را اندازه‌گیری کرده، و هیچ رویداد جدی را گزارش نکرد. شایع‌ترین عوارض غیر-جدی عبارت بودند از آسیب به دهان و ایجاد لکه‌های دندانی (dental staining).
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
فقط تعداد کمی از مطالعات را یافتیم که از روش‌های متفاوتی استفاده کردند (مانند نحوه و زمان اندازه‌گیری نتایج و نوع مراقبت حرفه‌ای از دهان). بنابراین، نمی‌توانیم به یافته‌ها اطمینان کنیم، و انجام پژوهش‌های بیشتری لازم است.
شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا 30 جون 2022 به‌روز است.
اگرچه شواهدی با قطعیت پائین نشان می‌دهد که مراقبت حرفه‌ای از دهان ممکن است مورتالیتی را در مقایسه با مراقبت‌های معمول که در 24 ماه اندازه‌گیری شدند، کاهش دهد، تاثیر مراقبت‌های حرفه‌ای دهان بر پیشگیری از بروز NHAP تا حد زیادی نامشخص است. شواهدی با قطعیت پائین در مورد تاثیرات این مداخله بر بروز و تعداد اولین اپیزودهای NHAP غیر-قطعی بود. به دلیل تفاوت در طراحی مطالعه، معیارهای تاثیر مداخله، مدت زمان پیگیری، و ترکیب مداخلات، نمی‌توانیم پروتکل بهینه مراقبت از دهان را از روی شواهد فعلی تعیین کنیم.
کارآزمایی‌های آتی به حجم نمونه‌های بزرگ‌تر، روش‌های قوی‌تر که خطر پائین سوگیری را تضمین کنند، و مداخلات عملی‌تر برای ساکنین خانه سالمندان نیاز دارند.
پنومونی در ساکنین خانه‌های سالمندان را می‌توان پنومونی اکتسابی در خانه سالمندان (nursing home-acquired pneumonia; NHAP) نامید. NHAP یکی از شایع‌ترین عفونت‌های شناسایی شده در ساکنین خانه سالمندان بوده و بالاترین مورتالیتی را بین دیگر عفونت‌ها در این جمعیت دارد. NHAP با بهداشت نامناسب دهان مرتبط است و ممکن است در اثر آسپیراسیون فلور اوروفارنژیال به داخل ریه ایجاد شود. اقدامات مراقبت از دهان (oral care measures) برای برداشتن یا درهم‌گسیختن (disrupt) پلاک دهانی ممکن است در کاهش خطر NHAP موثر باشند. این نخستین نسخه به‌روز شده از مروری است که در سال 2018 منتشر شد.
ارزیابی تاثیرات اقدامات مراقبت از دهان در پیشگیری از ابتلا به پنومونی اکتسابی از خانه سالمندان در ساکنین خانه‌های سالمندان و دیگر مراکز مراقبت طولانی-مدت.
یک متخصص اطلاعات به جست‌وجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ یک بانک اطلاعاتی دیگر و سه پایگاه ثبت کارآزمایی تا 12 می 2022 پرداخت. هم‌چنین از روش‌های جست‌وجوی بیشتر برای شناسایی مطالعات منتشر شده، منتشر نشده و در حال انجام استفاده کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که تاثیرات اقدامات مراقبت از دهان (مسواک زدن، سوآب کشیدن، تمیز کردن پروتزهای مصنوعی با دهان‌شویه ،یا ترکیبی از این روش‌ها) را در ساکنین خانه‌های سالمندان و دیگر مراکز مراقبت طولانی-مدت در هر سنی ارزیابی کردند.
حداقل دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج جست‌وجو را بررسی کرده، دادهها را استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی کردند. برای کسب اطلاعات بیشتر با نویسندگان این مطالعه تماس گرفتیم. داده‌های حاصل از مطالعات دارای مداخلات و پیامدهای مشابه را تجمیع کردیم. خطر نسبی (RR) را برای پیامدهای دو-حالتی، تفاوت میانگین (MD) را برای پیامدهای پیوسته، و نسبت خطر (hazard ratio; HR) یا نسبت نرخ بروز (incidence rate ratio; IRR) را برای پیامدهای زمان-تا-رویداد (time-to-event)، با استفاده از مدل‌های اثرات-تصادفی، گزارش کردیم.
شش RCT (6244 شرکت‌کننده) را وارد کردیم، که همگی با خطر بالای سوگیری (bias) روبه‌رو بودند. سه مطالعه در ژاپن، دو مطالعه در ایالات متحده آمریکا و یک مطالعه در فرانسه انجام شدند. همه مطالعات یک مقایسه را ارزیابی کردند: مراقبت حرفه‌ای در برابر مراقبت معمول از دهان. نتایج یک مطالعه (834 شرکت‌کننده) را در نظر نگرفتیم زیرا در تجزیه‌وتحلیل موقتی (interim analysis) متوقف شده بود.
نتایج هم‌سو و سازگار از پنج مطالعه، با 5018 شرکت‌کننده، شواهد کافی را مبنی بر تفاوت بین مراقبت حرفه‌ای از دهان و مراقبت معمول (ساده، خود-تجویزی) در بروز پنومونی ارائه نکرد. سه مطالعه HR، یک مطالعه IRR، و یک مطالعه RR را گزارش کردند. به دلیل تفاوت در طراحی مطالعه و مدت زمان پیگیری، تصمیم گرفتیم دادهها را با هم ترکیب نکنیم. قطعیت شواهد مربوط به این پیامد را تا دو سطح به پائین کاهش دادیم: کاهش یک سطح برای محدودیت‌های مطالعه (خطر بالای سوگیری عملکرد)، و یک سطح برای عدم-دقت.
شواهدی با قطعیت پائین از متاآنالیز دو مطالعه تصادفی‌سازی شده جداگانه نشان داد که مراقبت حرفه‌ای از دهان در مقایسه با مراقبت‌های دهانی معمول در پیگیری 24 ماه ممکن است خطر مورتالیتی مرتبط با پنومونی را کاهش دهد (RR: 0.43؛ 95% CI؛ 0.25 تا 0.76، 454 شرکت‌کننده). مطالعه دیگر (2513 شرکت‌کننده) شواهد ناکافی را مبنی بر تفاوت برای این پیامد در پیگیری 18 ماه گزارش کرد.
سه مطالعه مورتالیتی به هر علتی را اندازه‌گیری کرده و شواهد ناکافی را مبنی بر تفاوت بین مراقبت حرفه‌ای و مراقبت معمول دهان در پیگیری 12 تا 30 ماه شناسایی کردند.
فقط یک مطالعه (834 شرکت‌کننده) عوارض جانبی مداخلات را بررسی کرد. این مطالعه صفر مورد رویداد جدی و 64 مورد رویداد غیر-جدی را شناسایی کرد، که شایع‌ترین آنها اختلالات حفره دهانی (تعریف نشدند) و لکه‌های دندانی (dental staining) بودند.
هیچ مطالعه‌ای مراقبت از دهان را در برابر عدم مراقبت از دهان ارزیابی نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.