سوال مطالعه مروری
به منظور مقایسه دو روش درمانی در سرطان حلق، شواهد را بررسی کردیم. درمانها شامل جراحی سوراخ کلید و رادیوتراپی به تنهایی یا در ترکیب با شیمیدرمانی بودند.
پیشینه
هر سال در سراسر جهان بیش از 400,000 مورد سرطان قسمت میانی حلق (اوروفارنکس) تشخیص داده میشود و این تعداد در حال افزایش است، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) عامل مهمی برای ابتلا به این وضعیت تلقی میشود. سرطان حلق ناشی از این ویروس بیشتر بیماران جوانتر را تحت تاثیر قرار میدهد و آنها اغلب با بیماری پیشرفتهتری مراجعه میکنند. با این حال، پیشآگهی بیماری در آنها بهتر است.
تا همین اواخر، خط اول درمان این نوع سرطان حلق، شامل رادیوتراپی همراه با شیمیدرمانی بود، همانطور که تحقیقات نشان داده، در مقایسه با جراحی، عوارض جانبی به مراتب کمتری با میزان بقای مشابه متوجه بیمار میشود. با این حال، درمانها اکنون با برنامهریزی کامپیوتری و پیشرفتهای رادیوتراپی، و ظهور جراحی سوراخ کلید سر و گردن تکامل یافتهاند، که امکان بروز عوارض جانبی کمتری را در درمان میدهند.
اوروفارنکس بهواسطه محل قرارگیری آن، که در محل اتصال دستگاه تنفسی و گوارشی قرار دارد، نقش اساسی در بلع، تکلم و محافظت از راه هوایی بازی میکند. انتخاب روش درمان بر این اساس انجام میشود که کدام یک با بیشترین میزان بقا همراه است. به دلیل درگیری بیشتر جوانان با این بیماری، انتخاب درمان بیخطر با عوارض جانبی کمتر و ناتوانی کمتر، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تاریخ جستوجو
شواهد تا نوامبر 2016 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
هیچ مطالعه تکمیل شدهای را مبنی بر مقایسه عمل جراحی سوراخ کلید و رادیوتراپی به تنهایی یا همراه با شیمیدرمانی نیافتیم. دو کارآزمایی در حال انجام معیارهای انتخاب ما را برآورده کردند، با این حال هیچ یک هنوز کامل نشدهاند. یکی از آنها احتمالا تا جون سال 2021 به پایان میرسد و دیگری نیز در اواسط سال 2016 آغاز میشود.
نتایج کلیدی
هنوز هیچ مطالعه تکمیل شدهای برای گنجاندن در مرور وجود ندارد، بنابراین هیچ نتیجهای هم در دست نیست.
کیفیت شواهد و نتیجهگیریها
نقش جراحی سوراخ کلید در درمان سرطان حلق در حال گسترش است، همانطور که با ورود آن به گایدلاینهای بالینی ملی کنونی ایالات متحده آمریکا اثبات شده است. شواهد در مورد پیامدهای آن، هم از نظر بقا و هم از نظر عوارض جانبی کمتر، در حال افزایش است.
براساس این مطالعه مروری، در حال حاضر هیچ شواهد موثقی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده مبنی بر مقایسه جراحی سوراخ کلید با رادیوتراپی و شیمیدرمانی در بیماران مبتلا به سرطان حلق وجود ندارد.
نقش جراحی اندوسکوپیک سر و گردن در درمان OPSCC بهوضوح در حال گسترش است و این امر با گنجانده شدنش در گایدلاینهای بالینی فعلی شبکه ملی جامع سرطان (National Comprehensive Cancer Network) اثبات میشود. دادهها در مورد پیامدهای آن، هم از نظر بقا و هم از نظر موربیدیتی کمتر، در حال افزایش هستند. با افزایش اعتماد به این روش، میتوان از آن در درمان OPSCCهای پیشرفتهتر استفاده کرد.
براساس نتایج این مطالعه، در حال حاضر هیچ شواهدی با کیفیت بالا از RCTها برای پیامدهای بالینی در بیماران مبتلا به سرطان اوروفارنژیال مبنی بر مقایسه جراحی اندوسکوپیک سر و گردن با کمورادیوتراپی اولیه وجود ندارد.
هر ساله در سراسر جهان بیش از 400,000 مورد کارسینوم سلول سنگفرشی اوروفارنکس (oropharyngeal squamous cell carcinoma; OPSCC) تشخیص داده میشود، و به علت ویروس پاپیلومای انسانی (human papillomavirus)، بروز آن در حال افزایش است. OPSCC مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی، اغلب، بیماران جوانتر را تحت تاثیر قرار میدهد و معمولا در مرحلهای بالاتر بروز مییابد؛ با این حال، پیشآگهی در این افراد بهتر است.
تا همین اواخر، خط اول درمان OPSCC شامل کمورادیوتراپی بود، همانطور که تحقیقات نیز در مقایسه آن با جراحی باز، میزان موربیدیتی به مراتب کمتری را، همراه با پیامدهای قابل مقایسه بقا (survival)، گزارش کردند. با این حال، در حال حاضر با برنامهریزی کامپیوتری و تعدیل شدت رادیوتراپی، و پیشرفت جراحی اندوسکوپیک سر و گردن، مداخلات پیشرفتهتر شدهاند که همین امر، باعث کاهش خطر موربیدیتی ناشی از درمان میشود.
اوروفارنکس به واسطه محل قرار گیری آن در محل دو شاخه شدن دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش، نقشی اساسی در بلع، صحبت کردن، و حفاظت از راههای هوایی ایفا میکند. توصیههای روش درمان بر اساس پیامدهای بقا هستند. با توجه به جمعیت جوانتر بیماران، ایجاد روشهای بیخطر که بهطور بالقوه پیامدهای عملکردی بهتری را بهدنبال داشته باشند، اهمیت ویژهای پیدا میکند.
ارزیابی اثربخشی جراحی اندوسکوپیک سر و گردن (جراحی روباتیک از طریق دهان (transoral robotic surgery) یا میکروسرجری لیزری از راه دهان (transoral laser microsurgery)) در درمان کارسینوم سلول سنگفرشی اوروفارنژیال (OPSCC) اولیه (T1-2؛ N0-2) با حجم کم (small-volume) در مقایسه با رادیوتراپی/ کمورادیوتراپی.
متخصص اطلاعات گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین، برای یافتن کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده به جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2016؛ شماره 10)، PubMed؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و منابع بیشتر پرداخت. تاریخ جستوجو، 8 نوامبر 2016 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) در بیماران مبتلا به کارسینوم نواحی اوروفارنکس (مطابق با تعریف طبقهبندی سازمان جهانی بهداشت C09؛ C10). سرطانها شامل کارسینوم اولیه سلول سنگفرشی بودند که از مخاط اوروفارنکس منشا گرفتند. تومورها به صورت T1-T2 با یا بدون درگیری غدد لنفاوی طبقهبندی شده و هیچ شواهدی از متاستاز دوردست نداشتند. تعریف مداخله، جراحی با حداقل تهاجم از راه دهان، با یا بدون رادیوتراپی ادجوانت یا کمورادیوتراپی ادجوانت، بود. مقیاس کننده عبارت بود از رادیوتراپی اولیه با یا بدون شیمیدرمانی القایی یا همزمان برای تومور. درمانهای دریافت شده و مقایسه شده از اهداف درمانی بوده و بیماران پیش از آن، به جز بیوپسی تشخیصی، تحت هیچگونه مداخله اولیه قرار نگرفتند.
از روشهای استاندارد روششناسی (methodology) مورد نظر کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از بقای کلی (overall survival; OS) (مورتالیتی مرتبط با بیماری میبایست در صورت امکان بررسی میشد)، کنترل موضعیمنطقهای، بقای بدون بیماری و بقای بدون پیشرفت یا زمان لازم تا عود تومور. همه پیامدها میبایست در دو، سه، و پنج سال پس از تشخیص اندازهگیری شده باشند. پیامدهای ثانویه، شامل کیفیت زندگی، آسیبهای مرتبط با درمان، رضایت بیمار و نمره خشکی دهان (xerostomia) بودند.
هیچ مطالعه کامل شدهای با معیارهای ورود برای این مطالعه سازگار نبودند. دو کارآزمایی در حال انجام معیارهای انتخاب را برآورده کردند، با این حال هیچ یک کامل نشده بودند.
«کارسینوم اولیه سلول سنگفرشی اوروفارنکس: رادیوتراپی در مقابل جراحی روباتیک از راه دهان (ORATOR)» یک RCT فاز II برای مقایسه رادیوتراپی اولیه با جراحی روباتیک از راه دهان اولیه در درمان OPSCC اولیه (T1-2؛ N0-2) و با حجم کم است. این مطالعه در حال حاضر در حال پیشرفت بوده و تخمین زده شده که تا جون 2021 تکمیل شود.
«سازمان تحقیقات و درمان سرطان اروپا 1420 (EORTC 1420-HNCG-ROG)» یک RCT فاز III است که به مقایسه «بهترین» رادیوتراپی با جراحی روباتیک از راه دهان/میکروسرجری لیزری از راه دهان در بیماران مبتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی اوروفارنکس T1-T2؛ N0 و پایه زبان میپردازد. این مطالعه قرار بوده که در اواسط سال 2016 شروع شود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.