سوال مطالعه مروری
آیا کورتیکواستروئیدها التهاب غشای مغز ناشی از انگل‌ها را کاهش می‌دهند؟
پیشینه
مننژیت ائوزینوفیلیک التهاب غشای پوشاننده مغز است، که علل آن را می‌توان به‌طور کلی به عفونی و غیرعفونی تقسیم کرد. میان علل عفونی، Angiostrongylus cantonensis ، یک کرم ریه موش، علت اصلی ابتلا به مننژیت ائوزینوفیلیک است. این وضعیت عمدتا در جنوب شرقی آسیا و در سراسر حوزه اقیانوس آرام رخ می‌دهد. با این حال، این انگل فراتر از حوزه اقیانوس آرام گسترش یافته و در حال حاضر به دلیل حضور موش‌های کشتی آلوده، در مناطقی از آمریکای شمالی یافت می‌شود. سردرد شدید، که خود-محدودشونده است، شکایت اصلی بیماران است. سردرد احتمالا به دلیل پاسخ ایمنی به انگل‌های مرده رخ می‌دهد. دیگر علائم و نشانه‌های آن عبارتند از سفتی و درد گردن، اختلالات بینایی، حالت تهوع، استفراغ، پارستزی (paraesthesia) و هیپرستزی (hyperaesthesia). کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که التهاب را کاهش می‌دهند، که می‌تواند در مننژیت ائوزینوفیلیک به دلیل لاروهای مرده رخ دهد.
ویژگی‌های مطالعه
یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده و کنترلشده را از کورتیکواستروئیدها برای درمان مننژیت ائوزینوفیلیک انجام دادیم. شواهد تا دسامبر 2014 به‌روز است. فقط یک کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترلشده را یافتیم که واجد معیارهای ورود بود. این کارآزمایی شامل 129 بیمار (63 نفر در گروه درمان، پردنیزولون 60 میلی‌گرم/روز، تقسیم در سه دوز به مدت دو هفته و 66 بیمار در گروه کنترل، دارونما) بود. با این حال، 19 بیمار در دوره پیگیری از دست رفتند.
نتایج کلیدی
مطالعه وارد شده نشان داد که میانه (median) زمان لازم تا رفع سردرد در گروه تحت درمان با پردنیزولون کمتر بود (10.5 روز در مقابل 25 روز) و تعداد بیمارانی که بعد از 14 روز همچنان سردرد داشتند در گروه پردنیزولون در مقایسه با گروه کنترل کمتر بودند (9.1% در مقابل 45.5%). در دیگر پیامدها از جمله فراوانی استفاده از استامینوفن (پاراستامول) (میانه تعداد دفعات مصرف) میان افرادی که پس از 14 روز درمان با پردنیزولون همچنان سردرد داشتند و میانگین زمانی تا رفع کامل آن، تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت که به نفع گروه درمان بود. تعداد بیمارانی که نیاز به تکرار پونکسیون کمری داشتند نیز در گروه درمان کمتر بودند. بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف پردنیزولون در گروه درمان گزارش نشد. کورتیکواستروئیدها به تسکین سردرد در بیماران مبتلا به مننژیت ائوزینوفیلیک، که دارای نمره درد چهار یا بیشتر در مقیاس آنالوگ بصری هستند، کمک زیادی می‌کنند.
کیفیت شواهد
با توجه به عدم انجام پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) و کورسازی (blinding) (به ویژه در کارآزمایی با پیامدهای ذهنی)، و ریزش نمونه (attrition) (از دست دادن شرکت‌کنندگان)، شواهد خود را با کیفیت متوسط درجه‌بندی کردیم.
کورتیکواستروئیدها به تسکین سردرد در بیماران مبتلا به مننژیت ائوزینوفیلیک، که دارای نمره درد چهار یا بیشتر در مقیاس آنالوگ بصری هستند، کمک زیادی می‌کنند. با این حال، فقط یک RCT از این مزیت پشتیبانی می‌کند و این کارآزمایی به وضوح به پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) و طبقه‌بندی (stratification) اشاره نکرده است. بنابراین، مطالعه واردشده را با کیفیت متوسط درجه‌بندی کردیم. انجام RCTهای آینده که به خوبی طراحی شده باشند، ضروری هستند.
Angiostrongylus cantonensis ( A. cantonensis ) عامل اصلی مننژیت ائوزینوفیلیک عفونی (infectious eosinophilic meningitis) برشمرده می‌شود. لاروهای مرده این انگل به التهاب و تشدید نشانه‌های مننژیت می‌انجامند. کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که برای کاهش التهاب ناشی از این انگل تجویز می‌شوند.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) مصرف کورتیکواستروئیدها در درمان مننژیت ائوزینوفیلیک.
ما CENTRAL (2014، شماره 11)، MEDLINE (1950 تا نوامبر هفته 3، 2014)، EMBASE (1974 تا دسامبر 2014)، Scopus (1960 تا دسامبر 2014)، Web of Science (1955 تا دسامبر 2014)، LILACS (1982 تا دسامبر 2014) و CINAHL (1981 تا دسامبر 2014) را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترلشده (RCTs) از مقایسه کورتیکواستروئیدها در مقابل دارونما (placebo) در درمان مننژیت ائوزینوفیلیک.
دو نویسنده مرور (SiT؛ SaT) به‌طور مستقل از هم داده‌های مطالعه را جمع‌آوری و استخراج کردند. کیفیت روش‌شناسی (methodology) RCTها را درجه‌بندی کردیم. پیامدها و عوارض جانبی را شناسایی و آنالیز کردیم.
هیچ کارآزمایی جدیدی را برای گنجاندن یا حذف در این به‌روزرسانی 2014 شناسایی نکردیم. یک مطالعه شامل 110 شرکت‌کننده (55 شرکت‌کننده در هر گروه) معیارهای ورود را داشت. کورتیکواستروئید (پردنیزولون (prednisolone)) در کوتاه کردن میانه (median) زمان لازم تا رفع سردرد (پنج روز در گروه درمان در مقابل 13 روز در گروه کنترل، P value < 0.0001) مفید بود. کورتیکواستروئیدها همچنین با تعداد کمتری از شرکت‌کنندگانی همراه بود که پس از یک دوره دو هفته‌ای درمان، همچنان سردرد داشتند (9.1% در مقابل 45.5%، P value < 0.0001). تعداد بیمارانی که نیاز به تکرار پونکسیون کمری داشتند نیز در گروه درمان کمتر بود (12.7% در مقابل 40%، P value = 0.002). کاهش در میانه زمان لازم تا استفاده از مسکّن در شرکت‌کنندگانی که کورتیکواستروئید دریافت کردند، گزارش شد (10.5 در مقابل 25.0، P value = 0.038). بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف پردنیزولون در گروه درمان گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.